ਪਦਮਾਵਤੀ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ
ਪਦਮਾਵਤੀ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਨਵੰਬਰ 4, 1944 ਤੀਰੁਪਤੀ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ |
| ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ | ਭਾਰਤ |
ਪਦਮਾਵਤੀ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ (ਜਨਮ 4 ਨਵੰਬਰ 1944) ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਫੋਰਸਾਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਔਰਤ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਤੌਹਰੀ ਦਰਜੇ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। (ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪੁਨੀਤਾ ਅਰੋੜਾ ਦੇ ਬਾਅਦ).
ਆਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਨਵੰਬਰ 1944 ਨੂੰ ਤਿਰੂਪਤੀ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। , ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਟੀ ਬੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬਿਸਤਰੇ 'ਤੇ ਪੈ ਗਈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਪਦਮਾਦਾ ਮਨ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਡਾਕਟਰੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਰਿਹਾ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵੀ ਨਿਭਾਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਛੋਟੀ ਸੀ।ਪਦਮਾ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੁੱਖ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬਣ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਗੋਲ ਮਾਰਕੀਟ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਗੁਆਂਢੀ ਲੇਡੀ ਹਾਰਡਿੰਗ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਐਸ. ਆਈ. ਪਦਮਾਵਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਫਦਰਜੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਉਸ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇੱਕ ਗੁਆਂਢੀ ਮਹਿਲਾ ਡਾਕਟਰ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸੀ।[1]
ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ) ਪਦਮਾ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਏਵੀਐਸਐਮ ਵੀਐਸਐਮ (11528) ਮੈਡ ਨੂੰ 22 ਜਨਵਰੀ 1968 ਨੂੰ ਆਰਮੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕੋਰ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੈਡੀਸਨ ਮਾਹਰ, ਉਸਨੇ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ, ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਫਿਜ਼ੀਓਲੋਜੀ ਅਤੇ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਡੀਆਈਪੀਏਐਸ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਇੰਟਿਸਟ 'ਡੀ' ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਸਨੂੰ ਵੱਕਾਰੀ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸੈਂਟਰਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਏਅਰ ਅਫਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਡੀਜੀਐਮਐਸ (ਏਅਰ) ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਸੰਭਾਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਹਸਪਤਾਲ ਹਲਵਾਰਾ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫਸਰ ਵਜੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਈਏਐਮ ਵਿੱਚ ਫਿਜ਼ੀਓਲੋਜੀ ਅਤੇ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਵੱਖਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਪੀਜੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਡੀਪੀਐਮਓ, ਡਬਲਯੂਏਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਏਓਸੀ, ਏਐਫਸੀਐਮਈ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ। ਸੀਐਮਈ ਵਿਖੇ ਆਪਣੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰਤਾ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਜ਼ਰਬੇ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਏਅਰਕ੍ਰੂ ਦੇ ਡਾਕਟਰੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਂਦਾ। ਉਸਨੇ ਏਐਫਸੀਐਮਈ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 2002 ਵਿੱਚ ਅਤਿ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਵਧੀਕ ਡੀਜੀਏਐਫਐਮਐਸ ਵਜੋਂ, ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਨੇ ਏਐਮਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਰੱਕੀ ਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਡੀਜੀਐਮਐਸ (ਏਅਰ) ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਅਰਕ੍ਰੂ ਲਈ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਏਅਰਕ੍ਰੂ ਦੇ ਮਹਿੰਗੇ ਮੈਨ-ਆਵਰ ਬਚੇ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਲੀਵਰੀ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਨਤ ਧਾਰਨਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੈਲੀਮੇਡਲਸੀਨ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ CHAF (B) ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਤਰ, ਪੂਰਬ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੰਜ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। CHAFB ਲਈ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਐਮਆਰਆਈ ਅਤੇ ਕਾਰਡੀਅਕ ਕੈਥ ਲੈਬ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਤਮਿਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਊਮੈਨਟੀਜ਼ ਸਟ੍ਰੀਮ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਅਤੇ ਅਸਧਾਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਰੋਰੀ ਮੱਲ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰੀ-ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ 1963 ਵਿੱਚ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।
ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਦਾ ਜਨਮ 1944 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਤਿਰੂਪਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਕਿਰੋਰੀ ਮਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ 1968 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਹਵਾਈ ਫੋਰਸ ਅਫ਼ਸਰ ਐੱਸ. ਐਨ. ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।1971 ਦੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਆਚਰਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ (ਵੀਐਮ) ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਏਰੋਸਪੇਸ ਮੈਡੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੀ ਫੈਲੋ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਰਹੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਰਹੀ ਉਹ ਏਅਰ ਹੈੱਡ ਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ (ਏਅਰ) ਸੀ। 2002 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਏਅਰ ਵਾਈਸ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਦੋ ਸਟਾਰ ਰੈਂਕ) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਬਣ ਗਈ।
ਸਤੀ ਨਾਥ ਅਤੇ ਪਦਮਾ ਇੱਕੋ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਆਈਏਐਫ ਜੋੜੇ ਸਨ।[4]
[5] ਉਹ 1978 ਵਿੱਚ ਡਿਫੈਂਸ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਅਫਸਰ ਵੀ ਹੈ।[6] ਉਹ ਏਅਰ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿਖੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ (ਏਅਰ) ਸੀ।[7] 2002 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਏਅਰ ਵਾਈਸ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਦੋ-ਸਿਤਾਰਾ ਰੈਂਕ) ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਬਣ ਗਈ। ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ ਇੱਕ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਦਵਾਈ ਮਾਹਰ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ।[8]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]- ਵਿਸ਼ਿਸਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ, ਜਨਵਰੀ 73
- ਇੰਦਰਾ ਪ੍ਰਿਆਦਰਸ਼ਨੀ ਅਵਾਰਡ
- ਅਤੀ ਵਿਸ਼ਿਸਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ, ਜਨਵਰੀ 2002
- ਪਰਮ ਵਿਸ਼ਿਸਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ, ਜਨਵਰੀ 2006
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Bandopadhyay, Padma (21 December 2017). "The Lady in Blue: The memoirs of First Lady Air Marshal" – via Amazon.