ਪਦਮਾ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ
ਪਦਮਾ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਪਦਮਾ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ 4 February 1943 (ਉਮਰ 82) ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੇਜੀਡੇੰਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਡਾਂਸਰ, ਕੋਰੀਉਗ੍ਰਾਫਰ, ਸੰਗੀਤ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ(1981) ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ(2003) |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www.padmadance.com |
ਡਾ. ਪਦਮਾ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ (ਜਨਮ 4 ਫਰਵਰੀ 1943, ਮਦਰਾਸ ਵਿਚ), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਡਾਂਸਰ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ, ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਵੀ ਹਨ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ: ਜਪਾਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਰੂਸ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸਿਰਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਭਰਤ ਨ੍ਰਿਤਥਮ ਡਾਂਸ ਫਾਰਮ ਦੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕੰਚੀ ਦੇ ਪਰਾਮਚਾਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੈ।[1][2][3]
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਪਦਮਾ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਫਰਵਰੀ 1943 ਨੂੰ ਮਦਰਾਸ (ਹੁਣ ਚੇਨਈ) ਵਿਖੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ ਅਤੇ ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਸੁਬ੍ਰਮਾਣਯਮ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮਕਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਕੰਪੋਜ਼ਰ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੀਤਕਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਵਜਾਊੂਰ ਬੀ. ਰਾਮਈਆ ਪਿਲਾਈ ਨੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।[1][2][3]
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਡਾਂਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਸਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ, ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਨ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1956 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਰੰਗਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ 2009 ਤੋਂ 2011 ਤੱਕ ਮੋਨਫੋਰਟ ਰੁਕਮਣੀ ਦੇਵੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਅਗਰਸੇਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਪਦਮਾ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ, ਨਸਲੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਕੁਥੂਰ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ ਹੈ।[4] ਉਸ ਦੀ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ 81 ਕਰਨਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ।[4] ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖ, ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਲਈ ਭਾਰਤ-ਉਪ-ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਸਤਾਰਾ ਵਿਖੇ ਨਟਰਾਜ ਮੰਦਿਰ ਲਈ ਕਾਲੇ ਗ੍ਰੇਨਾਈਟ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਨਟਰਾਜ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀਆਂ 108 ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕਾਂਚੀ ਪਰਮਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ 'ਤੇ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।[1][3]
ਇਨਾਮ
[ਸੋਧੋ]ਪਦਮਾ ਨੂੰ 1981 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਅਤੇ 2003 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਡਾਂਸਿੰਗ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ;[2][1]
- ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ (1983)
- ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ (2003)[5]
- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (1981)
- ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਾਲਿਮਾਮਨੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
- ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਨਮਾਨ,
- 2015 ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਸ਼ਾਗੰਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ,[6]
- ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਨਾਰਦ ਗਣ ਸਭਾ ਤੋਂ ਨਾਦਾ ਬ੍ਰਹਮਮ,
- ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ ਦੇ ਜਗਦਗੁਰੂ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਤੋਂ ਭਰਤ ਸ਼ਾਸਤਰ ਰਕਸ਼ਮਨੀ,
- ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਤੋਂ ਨਹਿਰੂ ਪੁਰਸਕਾਰ (1983)
- "ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ" ਲਈ ਜਪਾਨ ਤੋਂ ਫੁਕੂਓਕਾ ਏਸ਼ੀਅਨ ਕਲਚਰ ਪੁਰਸਕਾਰ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Narthki.com
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Webindia123
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Nrithyodhaya Website
- ↑ 4.0 4.1 "The man who put Mahabs on the map". The Times of India. 31 July 2011. Retrieved 2018-06-05.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 21 July 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Nishagandhi Puraskaram 2014". Kerala Tourism Department. Retrieved 2016-01-29.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਭਾਰਤ ਦੇ 50 ਸਭ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਲਾ (ISBN 81-88086-19-3) ਕੇ ਇੰਦਰ ਗੁਪਤਾ