ਪੈਰਿਸ ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਸਾਇਟੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਕਲਕੱਤਾ ਝੰਡੇ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, 22 ਅਗਸਤ 1907 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਇੰਡੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਭੀਕਾਜੀ ਕਾਮਾ ਦੁਆਰਾ ਸਟਟਗਾਰਟ, ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਉਠਾਏ ਗਏ "ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਝੰਡੇ" ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ।

ਪੈਰਿਸ ਇੰਡੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1905 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਡਮ ਭੀਕਾਜੀ ਰੁਸਤਮ ਕਾਮਾ, ਮੁੰਚੇਰਸ਼ਾਹ ਬੁਰਜੋਰਜੀ ਗੋਦਰੇਜ[1] ਅਤੇ ਐਸ.ਆਰ. ਰਾਣਾ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਇੰਡੀਅਨ ਹੋਮ ਰੂਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਸੇ ਸਾਲ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਆਮਜੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਰਮਾ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਪੈਰਿਸ ਇੰਡੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੀ ਦੇਖੀ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੰਡੀਆ ਹਾਊਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੀਰੇਂਦਰਨਾਥ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ, ਹਰ ਦਿਆਲ, ਐਮਪੀਟੀ ਅਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਵਿਨਾਇਕ ਦਾਮੋਦਰ ਸਾਵਰਕਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[3][4] ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀਓ ਮਹਿਤਾ, ਐਚਐਮ ਸ਼ਾਹ, ਪੀਸੀ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[5] ਪੈਰਿਸ ਇੰਡੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ, ਮੈਡਮ ਕਾਮਾ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਸਨ,[2] ਅਤੇ ਕਾਮਾ ਨੇ ਖੁਦ 1907 ਵਿੱਚ ਸਟਟਗਾਰਟ ਵਿਖੇ ਸੈਕਿੰਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਕੇ. ਹੈਨਰੀ ਹਿੰਡਮੈਨ[3] ਨੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਇਸ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਕਾਮਾ ਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਸੀ।[3]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Sanchari Pal (24 September 2016). "Remembering Madam Bhikaji Cama, the Brave Lady to First Hoist India's Flag on Foreign Soil".
  2. 2.0 2.1 MAH. "Two words about one parsi". Dawn group of newspapers. Archived from the original on June 10, 2007. Retrieved 2007-11-04.
  3. 3.0 3.1 3.2 Parel 1997
  4. Yadav 1992
  5. Chopra 1985