ਪ੍ਰਿਸਿਲਾ ਅਚਪਕਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਪ੍ਰਿਸਿਲਾ ਮਬਾਰੂਮੁਨ ਅਚਕਪਾ ਇੱਕ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ।[1] ਉਹ ਮਹਿਲਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਡਬਲਯੂਈਪੀ) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਥਾਈ ਹੱਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।[2][3] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਡਬਲਯੂਈਪੀ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ।[4][5]

ਵਾਟਰ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕੌਂਸਲ ਵਿੱਚ, ਅਚਕਪਾ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।[6][7] ਉਹ ਅਬਾਗੂ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਯੂਥ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੇ ਬੋਰਡ ਦੀ ਚੇਅਰ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਹਿ-ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।[8]

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

ਅਚੱਕਪਾ ਦਾ ਵਿਆਹ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇੱਕ ਜਵਾਨ ਵਿਧਵਾ ਬਣ ਗਈ।[9] ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੰਸ਼ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟਲ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਬਿਜ਼ਨਸ ਐਡਮਿਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਤੇ ਬਿਜ਼ਨਸ ਐਡਮਿਨਿਸਟਰਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ।[10][11] ਉਸਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਐਂਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਬੰਜਾ ਲੂਕਾ ਤੋਂ ਪੀਐਚ. ਡੀ. ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।[12]

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

1989 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ, ਅਚੱਕਪਾ ਨੇ ਸਵਾਨਾ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰਸ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਕਰੀਅਰ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਸਕੇ।[12][11] ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਲਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਲ ਸਰੋਤ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮਹਿਲਾ ਕਾਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਚੋਣ ਖੇਤਰ ਲਈ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੇ ਡੈਲੀਗੇਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।[13] ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ "ਵੁਮੈਨਜ਼ ਮੇਜਰ ਗਰੁੱਪ" ਦੀ ਸਹਿ-ਸਹੂਲਤ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਬਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਨੈਟਵਰਕ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਿਲਾ ਮੇਜਰ ਗਰੁੱਪਾਂ ਲਈ ਫੰਡਰੇਜ਼ਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[8] ਉਹ ਅਬਾਗੁ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਯੂਥ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪੁਨਰਗਠਨ ਦੇ ਬੋਰਡ ਦੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ।[14]

ਉਹ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਧਾਨ (ਐਨਜੀਓ ਵੂਮੈਨ ਇਨਵਾਇਰਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ) ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਥਾਈ ਹੱਲ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[5][15][16][2] ਡਬਲਯੂਈਪੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਧਿਆਨ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਉੱਤੇ ਹੈ।[17] ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਬੁਰਕੀਨਾ ਫਾਸੋ, ਟੋਗੋ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦਫਤਰ ਹਨ।[18] 2012 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਥਾਈ ਵਿਕਾਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ (ਰੀਓ + 20) ਉਸਦਾ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਸਥਾਈ ਵਿਕਾਸ ਟੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਸੀ।[19] ਉਸਨੇ ਨੈਰੋਬੀ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।[20]

ਅਚਕਪਾ ਵਾਟਰ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕੌਂਸਲ (ਡਬਲਯੂਐਸਐਸਸੀਸੀ) ਦੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਫਤਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੇਵਾਵਾਂ (ਯੂਐਨਓਪੀਐਸ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।[6][7]

2015 ਵਿੱਚ, ਵੋਗ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 2015 ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ 13 "ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[21][22]

ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]

ਅਚੱਕਪਾ 2013 ਤੋਂ ਅਸ਼ੋਕ ਦਾ ਫੈਲੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।[9] ਉਸ ਨੂੰ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਡਯੂਸ਼ ਵੈਲੇ ਅਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੇ ਚੈਨਲਾਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੁਆਰਾ "ਈਕੋ ਹੀਰੋ" ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਉਸ ਨੂੰ ਡਯੂਸ਼ ਵੈਲੇ ਤੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਵੀਨਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।[6] ਅਚਕਪਾ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ↑ "Priscilla Mbarumun Achakpa | Ashoka | Everyone a Changemaker". www.ashoka.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-03-28.
  2. ↑ 2.0 2.1 "Women Environmental Programme Board Members". WEP. Archived from the original on 29 ਸਤੰਬਰ 2020. Retrieved 8 March 2020.
  3. ↑ "Priscilla Achakpa". Sustainable Futures in Africa (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2023-09-25. Retrieved 2022-03-01.
  4. ↑ Lebada, Ana Maria (March 27, 2018). "unga-launches-ten-year-action-plan-on-water-for-sustainable-development". International Institute for Sustainable Development. Retrieved 8 March 2020.
  5. ↑ 5.0 5.1 "Sadhguru to speak at UN on World Water Day". The Siasat Daily, Hyderabad. March 20, 2019. Retrieved 8 March 2020.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 "National Coordinator Priscilla Achakpa receives environmental innovation award". Water Supply and Sanitation Collaborative Council. June 2016. Archived from the original on 25 ਫ਼ਰਵਰੀ 2017. Retrieved 8 March 2020.
  7. ↑ 7.0 7.1 "Council Seeks Safe Disposal Of Menstrual Waste". Montage Africa. October 27, 2017. Archived from the original on 11 ਨਵੰਬਰ 2020. Retrieved 9 March 2020.
  8. ↑ 8.0 8.1 "Nigeria Pricilla Achakpa elected as co-facilitator of Women's Major Group to UNEP". EcoGreen News. Retrieved 8 March 2020.
  9. ↑ 9.0 9.1 "Priscilla Mbarumun Achakpa". Ashoka. Retrieved 8 March 2020.
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 "Meet Priscilla Achakpa, Nigeria". 2018-11-28. Retrieved 8 March 2020.
  11. ↑ 11.0 11.1 "Meet Priscilla Achakpa, Nigeria". Nobel Women's Initiative (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2018-11-28. Retrieved 2020-03-08.
  12. ↑ 12.0 12.1 "United Nations: Our Team in Nigeria". United Nations. Retrieved 8 March 2020.
  13. ↑ Kaptoyo, Edna; Achakpa, Priscilla (December 4, 2015). "African Women, Hit Hardest by Climate Change, Forge New Solutions Across the Continent". Democracy Now. Retrieved 8 March 2020.
  14. ↑ "Board of Trustees". Charles & Doorsurgh Abaagu Foundation. Archived from the original on 16 ਨਵੰਬਰ 2020. Retrieved 8 March 2020.
  15. ↑ "Meet the Eco Heroes - Nigeria-Environmental activism in times of economic crisis". DW.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Deutsche Welle. 7 June 2016. Retrieved 6 March 2020.
  16. ↑ Schoon, Caroline (24 January 2018). "Priscilla Achakpa". Women2030. Retrieved 7 March 2020.
  17. ↑ "Interview: Eco-activist Priscilla Achakpa". Deutsche Welle. Retrieved 8 March 2020.
  18. ↑ "Priscilla Mbarumun Achakpa". The Official Website of the European Union. European Union: Capacity4dev. Retrieved 9 March 2020.
  19. ↑ Alqali, Adam. "Interview: "Gender mainstreaming critical for the success of SDGs in Africa" – Priscilla Achakpa". African News Page. Retrieved 9 March 2020.
  20. ↑ David, Rohit (December 5, 2017). "Women who have been tortured for the environment". The Economic Times. Retrieved 9 March 2020.
  21. ↑ Russell, Cameron (30 November 2015). "Climate Warriors". Vogue. Retrieved 7 March 2020.
  22. ↑ "Vogue Features Women Climate Warriors". WEDO (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2015-12-03. Retrieved 2021-05-27.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਪ੍ਰਿਸਿਲਾ_ਅਚਪਕਾ&oldid=748783" ਤੋਂ ਲਿਆ