ਬਸ਼ਰ ਨਵਾਜ਼
ਬਸ਼ਰ ਨਵਾਜ਼ (18 ਅਗਸਤ 1935 – 9 ਜੁਲਾਈ 2015)[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਰੋਗੇ ਯਾਦ ਗੀਤ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ "ਪੁਲਤਸਵ ਸਨਮਾਨ" ਅਤੇ ਗਾਲਿਬ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[2]
ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਉਸਨੇ ਕੁਝ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ 'ਬਾਜ਼ਾਰ', 'ਲੋਰੀ' ਅਤੇ 'ਜੇਨ ਵਫਾ' ਲਈ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਗੁਲਾਮ ਅਲੀ, ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ, ਮੁਹੰਮਦ ਅਜ਼ੀਜ਼, ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ, ਤਲਤ ਅਜ਼ੀਜ਼, ਭੁਪਿੰਦਰ ਅਤੇ ਮੇਹਦੀ ਹਸਨ ਸਮੇਤ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਉਸਨੇ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ ਅਮੀਰ ਖੁਸਰੋ ਦੇ 13 ਐਪੀਸੋਡ ਵੀ ਲਿਖੇ, ਜੋ 1983 ਵਿੱਚ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਸ਼ਰ ਨੇ ਸੰਗੀਤਕ ਓਪੇਰਾ "ਸਾਰੇ ਜਹਾਂ ਸੇ ਅੱਛਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਹਮਾਰਾ" ਦੇ 26 ਐਪੀਸੋਡ ਵੀ ਲਿਖੇ, ਜੋ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸੀਰੀਅਲ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ, ਜੋ 2000 ਵਿੱਚ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨਵਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮਰਾਠੀ, ਹਿੰਦੀ, ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਹੀਰ ਅਲੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੀਆਂ 10 ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਨਵਰ ਸਈਦ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਸ਼ਾਰਟ ਹਿਸਟਰੀ ਆਫ਼ ਉਰਦੂ ਲਿਟਰੇਚਰ’ ਵਿੱਚ ਬਸ਼ਰ ਨਵਾਜ਼ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰ ਖਾਨ ਸ਼ਮੀਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ 1960 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਉੱਤਮ ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[3][4] 9 ਜੁਲਾਈ 2015 ਨੂੰ, ਬਸ਼ਰ ਨਵਾਜ਼ ਦੀ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 79 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[5][6]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Meettheauthor-Bashar Nawaz" (PDF). Sahitya Akademi. Retrieved 1 August 2021.
- ↑ "Noted poet Bashar Nawaz passes away". The Times of India (in English). 10 July 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Lyricist-poet Bashar Nawaz's demise leaves world of literature in mourning". DNA India (in English). 10 July 2015. Archived from the original on 9 July 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "ख्वाब, जिंदगी और मै !". Maharashtra Times (in Marathi). 10 July 2015. Archived from the original on 22 ਜੁਲਾਈ 2015. Retrieved 6 ਮਾਰਚ 2023.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Renowned Urdu poet Bashar Nawaz passes away". Hindustan Times (in English). 9 July 2015. Archived from the original on 9 July 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ PTI (9 July 2015). "Urdu poet, lyricist Bashar Nawaz dies in Aurangabad". Business Standard India. Retrieved 4 February 2021.