ਮਧੁਲਿਕਾ ਰਾਮਟੇਕੇ
ਮਧੁਲਿਕਾ ਰਾਮਟੇਕੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਮਾਈਕ੍ਰੋਫਾਈਨੈਂਸ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਰਾਮਟੇਕੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਨੰਦਗਾਓਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਹੈ।[1] ਉਹ ਇੱਕ ਅਨਪੜ੍ਹ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣਾ ਸਿਖਾਇਆ। ਰਾਮਟੇਕੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮੀ ਬਣ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਾਈਕਰੋਫਾਈਨੈਂਸ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ 2001 ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਬਮਲੇਸ਼ਵਰੀ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[2] ਰਾਮਟੇਕੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੱਚਤ ਨੂੰ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਅਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਧਾਰ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਜਾਂ ਸੈਕਿੰਡ ਹੈਂਡ ਸਾਈਕਲ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਫਿਰ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਲੀਜ਼ 'ਤੇ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 2012 ਤੱਕ, ਇਸ ਦੀਆਂ 5,372 ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਸਨ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 80,000 ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[3] ਰਾਮਟੇਕੇ ਘਰੇਲੂ ਬਦਸਲੂਕੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉਗਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਮੀਕੰਪੋਸਟ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਖਾਦ ਵਧੀਆ ਸੁਆਦ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। 2018 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ 64 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਸਵੱਛਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।[4]
ਰਾਮਟੇਕੇ ਦੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸੁਸਾਇਟੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ: ਇੱਕ ਨੇ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਨੇ ਹਰਾ ਬਹੇਰਾ (ਇੱਕ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਜੜੀ ਬੂਟੀ) ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਨੇ ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਤਾਫਲ (ਖੰਡ-ਸੇਬ ) ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ।[5] ਉਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ, ਰਾਮਟੇਕੇ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 2022 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਦੁਆਰਾ 2021 ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਸਮਿਤਾ ਟਾਂਡੀ - ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਵਾਰਡੀ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Nari Shakti Award to Madhulika, who started Maa Bamleshwari Bank". Pipa News. 9 March 2022. Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 4 May 2022.
- ↑ "A social worker who encouraged women to be financially independent". Progressive Farmers. 24 March 2022. Archived from the original on 8 May 2022. Retrieved 4 May 2022.
- ↑ Mishra, Neeraj Mishra (30 July 2012). "Thousands of rural women in Chhattisgarh come together and start a banking revolution". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 4 May 2022.
- ↑ "Madhulika Ramteke Honored with 'Nari Shakti Puraskar'". Drishti IAS (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 10 March 2022. Archived from the original on 8 May 2022. Retrieved 4 May 2022.
- ↑ "Nari Shakti Award to Madhulika, who started Maa Bamleshwari Bank". Pipa News. 9 March 2022. Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 4 May 2022."Nari Shakti Award to Madhulika, who started Maa Bamleshwari Bank". Pipa News. 9 March 2022. Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 4 May 2022.