ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦ
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗੱਠਜੋੜ ਹੈ ਜੋ ਲਿੰਗ-ਅਧਾਰਤ ਵਿਤਕਰੇ, ਉਤਪੀੜਨ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਆਸਰਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ,[1] ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਮਹਿਲਾ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ। ਅੱਜ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਇਸਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ 'ਨਾਰੀਵਾਦੀ' ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਤਰ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ, 1957 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੌਰਾਨ ਸਾਰੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ, ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ[2]
ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਮਲਾਇਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਵਿਪਰੀਤਤਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ' ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ' ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਚੈਂਪੀਅਨਿੰਗ ਨਾਲ ਚਾਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਲਾਇਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਜਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਵਰਤੋਂ ਮਲੇਈ ਮੁਸਲਿਮ ਮਰਦ ਸੁਧਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਸਈਦ ਸ਼ੇਖ ਅਲ-ਹਾਦੀ ਅਤੇ ਜ਼ੈਨਲ ਆਬਿਦੀਨ ਅਹਿਮਦ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਜ਼ਆਬਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[3] ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤਾ, ਮਲੇਈ ਮੁਸਲਿਮ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ, ਜਾਂ ਕਾਉਮ ਮੁਦਾ, ਨੇ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਮਲਾਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁਨਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਢੰਗ ਵਜੋਂ ਇਸਲਾਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਹੱਤਵ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ।[4]
1946 ਅਤੇ 1948 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਬਸਤੀਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਮਲਾਇਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਘਟੀਆ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲਾਮਬੰਦੀ ਕੀਤੀ।[5] ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਮਰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਔਰਤ-ਹੱਥ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ, ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਲਿੰਗ-ਅਧਾਰਿਤ ਬਸਤੀਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਬਣ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੂਲ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਅਰਧ-ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸਿਆਹ ਫਕੇਹ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਖਤੀਜਾਹ ਸਿਦੇਕ ਵਰਗੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੁੱਦੇ
[ਸੋਧੋ]ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਜਿਨਸੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ
[ਸੋਧੋ]ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਐਨਜੀਓ, ਵੂਮੈਨ ਏਡ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ਡਬਲਯੂਏਓ), ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪਨਾਹਗਾਹ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਜਲਦੀ ਹੀ, ਹੋਰ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਲ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਐਕਸ਼ਨ ਸੋਸਾਇਟੀ (ਏ.ਡਬਲਯੂ.ਏ.ਐਮ.) ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਉਭਰੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਐਨਜੀਓ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ।
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨੂੰ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ[6][7]
ਬਾਲ ਲਾੜੀਆਂ ਅਤੇ ਜਬਰੀ ਵਿਆਹ
[ਸੋਧੋ]ਬਾਲ ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਮੁੱਦੇ ਵਜੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮਲੇਈ-ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰੀਆ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[8] ਬਲਾਤਕਾਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਬੱਚੀਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਘੋਰ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[9]
ਆਲੋਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
[ਸੋਧੋ]2012 ਵਿੱਚ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਨਜੀਬ ਰਜ਼ਾਕ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਰਾਬਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।"[10] ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ[11] ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਰਹਿਤ ਨਹੀਂ ਸਨ।[12] ਅਪ੍ਰੈਲ 2014 ਵਿੱਚ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਸੰਗਠਨ ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਮੁਸਲਿਮ ਸੋਲੀਡੈਰਿਟੀ (ISMA) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਬਦੁੱਲਾ ਜ਼ੈਕ ਅਬਦੁਲ ਰਹਿਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਨਾਰੀਵਾਦ 'ਤੇ ਇੱਕ 'ਗੁਪਤ ਜ਼ਯੋਨਿਸਟ-ਈਸਾਈ ਗੱਠਜੋੜ ਦੁਆਰਾ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਨਕਾਬ' ਹੋਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[13]
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦਾ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ
[ਸੋਧੋ]ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੇਤੂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੱਖ ਐੱਨ.ਜੀ.ਓ.-ਨਾਰੀਵਾਦ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਦਾਨੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮੀ ਜਾਂ 'ਐਕਟੀਵਿਜ਼ਮ ਇੰਕ.' ਦੇ ਸੰਸਥਾਗਤਕਰਨ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[14] ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਫੰਡਰ-ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਏਜੰਡੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦਾਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ। ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ-ਕਰਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਉਲਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਅਸਮਾਨ ਵੰਡ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਵਰਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ- ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸੰਗਠਨ ਆਮਦਨੀ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ।
ਉੱਘੇ ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਨਾਰੀਵਾਦੀ
[ਸੋਧੋ]- ਸੇਸੀਲੀਆ ਐਨਜੀ - ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁਨ
- ਆਇਰੀਨ ਫਰਨਾਂਡੇਜ਼ - ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਜਿਸ ਨੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਕੀਤੀ
- ਆਈਵੀ ਜੋਸੀਆ - ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ
- ਮਾਰੀਆ ਚਿਨ ਅਬਦੁੱਲਾ - ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਬਰਸੀਹ 2.0 ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ
- ਮਰੀਨਾ ਮਹਾਤਿਰ - ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਲੇਖਕ
- ਨੋਰਾਨੀ ਓਥਮਾਨ - ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਮੁਸਲਿਮ ਵੂਮੈਨ ਐਂਡ ਦਿ ਚੈਲੇਂਜ ਆਫ਼ ਇਸਲਾਮਿਕ ਐਕਸਟ੍ਰੀਮਜ਼ਮ, ਸਿਸਟਰਜ਼ ਇਨ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ
- ਟੋਨੀ ਕਾਸਿਮ - ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ
- ਜ਼ੈਨਾਹ ਅਨਵਰ - ਇਸਲਾਮੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ
- ਰੋਹਾਨਾ ਅਰਿਫਿਨ- ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁਨ, ਮਹਿਲਾ ਸੰਕਟ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਪੀਆਰਐਮ (ਪਾਰਟੀ ਰਾਕਯਤ ਮਲੇਸ਼ੀਆ) ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ।
- ਖਤੀਜਾਹ ਸਾਈਡਕ - ਕਾਉਮ ਇਬੂ ਯੂਐਮਐਨਓ 1954-1956 ਦੀ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਨਾਰੀਵਾਦੀ। [15] ਪਾਰਟੀ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ UMNO ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੁਆਰਾ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ, "ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਚੁਣੌਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ"। [16]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਔਰਤ (ਮਲਯ ਭਾਸ਼ਾ)
- ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ
- ਇਸਲਾਮੀ ਨਾਰੀਵਾਦ
- ਮੁਸਾਵਾਹ
- ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਭੈਣਾਂ
- ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ
- ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Ng, Cecilia (2013). Feminism and the Women's Movement in Malaysia: An Unsung (R)evolution. Routledge.
- ↑ Ariffin, Rohana (1999). "Feminism in malaysia". Women's Studies International Forum. 22 (4): 417–423. doi:10.1016/S0277-5395(99)00039-4.
- ↑ Izharuddin, Alicia (2013). "The use of English in contemporary Malaysian feminism". Analize: Journal of Gender and Feminist Studies. 1 (15): 4.[permanent dead link]
- ↑ Manderson, Lenore (October 1977). "The Shaping of the Kaum Ibu (Women's Section) of the United Malays National Organization". Signs: Journal of Women in Culture and Society. 3 (1): 210–228. doi:10.1086/493453. JSTOR 3173093.
- ↑ Aljunied, S. M. K. (2013). "Against Multiple Hegemonies: Radical Malay Women in Colonial Malaya". Journal of Social History. 47 (1): 153–175. doi:10.1093/jsh/sht056.
- ↑ MP Teresa Kok, Mixed reaction to marital rape reform Archived 2022-12-08 at the Wayback Machine., Sassy MP, September 15, 2007.
- ↑ AP, "Malaysian jailed for marital rape," Sydney Morning Herald, August 6, 2009.
- ↑ "Calls to end child marriages in Malaysia after 12 year old weds," The New York Times, 26 November 2012.
- ↑ "Malaysian court jails man who raped then married 12 year old girl", The Guardian, 5 February 2014.
- ↑ "PM: No need for women's rights movement in Malaysia" Archived 2014-07-15 at the Wayback Machine., Yahoo! News Malaysia, 2 October 2012.
- ↑ Women's Aid Organisation 'Aiyoh What Lah!' Awards, Letter to the editor Archived 2014-07-14 at the Wayback Machine., 23 April 2014.
- ↑ "Why Malaysia needs feminism" Archived 2014-07-01 at the Wayback Machine., Feminspire.
- ↑ "Feminism is a facade to dishonour Muslim women, says Isma chief", 27 April 2014, Malay Mail Online. Accessed 11 August 2014
- ↑ Tan Beng Hui (2012) 'Movement building and feminism in Asia: challenges and opportunities' Archived 2014-08-12 at the Wayback Machine. in The Future of Asian Feminisms: Confronting Fundamentalisms, Conflicts, and Neoliberalism, edited by Nursyahbani Katjasungkana and Saskia E. Wierenga, Cambridge Scholars Publishing: Cambridge
- ↑ Abdul Aziz, Sohaimi (2011). "Khatijah Sidek: Suara Pejuang Terpinggir yang Dibisukan dalam Sejarah Perkembangan Politik UMNO (Khatijah Sidek: The Silenced Voice of a Freedom Fighter in the UMNO Political Struggle)". Akademika. 81 (3): 43–47.
- ↑ Mohamad, Maznah (1988–1989). "Islam, the Secular State and Muslim women in Malaysia". Women Living Under Muslim Laws. Dossier 5-6. Archived from the original on 2020-10-30. Retrieved 2023-02-25.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਆਲ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਐਕਸ਼ਨ ਸੋਸਾਇਟੀ (AWAM)