ਮਹਿਤਾਬ (ਅਭਿਨੇਤਰੀ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮਹਿਤਾਬ (1913–1997) ਹਿੰਦੀ / ਉਰਦੂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 1928 ਤੋਂ 1969 ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ[1] ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਸਚਿਨ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਨਜਮਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਨਵਾਬ ਸਿਦੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਮੁਹੰਮਦ ਯਾਕੂਤ ਖਾਨ III, ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੂਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਸਚਿਨ ਦੇ ਨਵਾਬ ਸਨ।[2] 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ (1928), ਇੰਦਰਾ ਬੀਏ (1929) ਅਤੇ ਜਯੰਤ (1929) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਵੀਰ ਕੁਨਾਲ (1932) ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਰਫ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਰਿੱਤਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ). ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਕਸ਼ਨ-ਮੁਖੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਕਿਦਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਚਿੱਤਰਲੇਖਾ (1941) ਨਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਹਿ-ਸਟਾਰ ਅਸ਼ਰਫ ਖਾਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1946 ਵਿੱਚ ਸੋਹਰਾਬ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਨਾਟਕ ਝਾਂਸੀ ਕੀ ਰਾਣੀ (1953) ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੈੱਟਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।[3] ਉਸਨੇ 1953 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਸਿਵਾਏ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸਮੇ ਵੱਡਾ ਬਲਵਾਨ (1969) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਰਿੱਤਰ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ। 10 ਅਪ੍ਰੈਲ 1997 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਕਮਾਲ-ਏ-ਸ਼ਮਸ਼ੀਰ (1930) ਵਿੱਚ ਡਬਲਯੂ.ਐਮ ਖ਼ਾਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਐਕਸਲਜ਼ੀਅਰ ਫ਼ਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[2] ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਉਸਦੀਆਂ ਹੋਰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮਾਰਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ (1930), ਇੱਕ ਮੂਕ ਫਿਲਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੂਬੀ ਮਾਇਰਸ, ਜਲ ਮਰਚੈਂਟ ਅਤੇ ਮਜ਼ਹਰ ਖਾਨ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਉਸਨੇ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਰਦਾ ਫਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਐਕਸ਼ਨ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ 1932 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਟ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਵੀਰ ਕੁਨਾਲ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਲਾ ਲੀਡ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਅਸ਼ਰਫ ਖਾਨ ਦੇ ਉਲਟ, ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਵਿਆਹ ਕਰਨਾ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤਲਾਕ ਲੈਣਾ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਭੋਲਾ ਸ਼ਿਕਾ (1933) ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤ ਮੂਵੀਟੋਨ ਲਈ ਚੰਦੂਲਾਲ ਸ਼ਾਹ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈਅੰਤ ਦੇਸਾਈ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ, ਈ. ਬਿਲੀਮੋਰੀਆ ਨਾਲ ਹੀਰੋ ਵਜੋਂ, ਅਤੇ ਨਵੀਨ ਚੰਦਰ ਦੇ ਉਲਟ ਬਾਬੂਭਾਈ ਜਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਰਣਚੰਡੀ। ਉਸਨੇ 1937 ਵਿੱਚ ਮੋਤੀ ਕਾ ਹਾਰ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸਵਪਨਾ ਵਰਗੀਆਂ ਜੱਦਨਬਾਈ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਦੋ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ[4]

ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਤੇ ਅਸ਼ਰਫ ਖਾਨ ਤੋਂ ਤਲਾਕ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਫਿਲਮ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਫਿਲਮ ਕੈਦੀ (1940) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਮੋਲਾ, ਮਾਧੁਰੀ, ਵਸਤੀ ਅਤੇ ਨੰਦਰੇਕਰ ਸਹਿ-ਅਭਿਨੇਤਾ ਸਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮ ਚਿੱਤਰਲੇਖਾ (1941) ਵਿੱਚ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਚਿੱਤਰਲੇਖਾ ਅਭਿਨੇਤਾ ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਣ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੀ।[5] ਮਹਿਤਾਬ ਨੂੰ ਸ਼ਾਰਦਾ (1942) ਵਿੱਚ ਵਸਤੀ, ਉਲਹਾਸ ਅਤੇ ਨਿਰਮਲਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਕਾਰਦਾਰ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਲਈ ਏ.ਆਰ.ਕਾਰਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸੁਰੈਯਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮਹਿਤਾਬ ਲਈ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਨ ਕਰਕੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ ਸੀ।[6] 1943 ਵਿੱਚ ਕਾਰਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਦੋ ਹੋਰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੇਖੀ ਗਈ; ਸ਼ਾਹੂ ਮੋਦਕ, ਨਿਰਮਲਾ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਜਗੀਰਦਾਰ ਅਤੇ ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂਰ ਮੁਹੰਮਦ ਚਾਰਲੀ, ਵਸਤੀ ਅਤੇ ਉਲਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਾਮੇਡੀ ਫਿਲਮ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਸਨੇ ਹੋਮੀ ਵਾਡੀਆ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ (1943) ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਇੱਕ ਵਾਡੀਆ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਫਿਲਮ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਫਿਰੋਜ਼ ਨਿਜ਼ਾਮੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਕਪੂਰ ਵੀ ਸਨ।[7]

1944 ਵਿੱਚ, ਸੋਹਰਾਬ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਹਿਤਾਬ ਨੂੰ ਸੈਂਟਰਲ ਸਟੂਡੀਓ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਪਰਖ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ। ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਇਕ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਦੋਵਾਂ 'ਚ ਨਜ਼ਦੀਕੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਸਨ।[1] ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਸ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਯਾਕੂਬ ਅਤੇ ਬਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰਖ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਅਨਵਰ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਸੀ।[8] ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਇਸਮਤ (1944), ਏਕ ਦਿਨ ਕਾ ਸੁਲਤਾਨ (1945), ਸਾਥੀ (1946) ਅਤੇ ਸ਼ਮਾ (1946) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ, ਮੋਦੀ ਨੇ ਝਾਂਸੀ ਕੀ ਰਾਣੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੁਣ ਬੁੱਢੇ ਮਹਿਤਾਬ ਨੂੰ ਜਵਾਨ ਝਾਂਸੀ ਕੀ ਰਾਣੀ ਵਜੋਂ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[9] ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਿੱਤੀ ਤਬਾਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮਹਿਤਾਬ ਦੀ ਆਖਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸੀ। ਮਹਿਤਾਬ ਨੇ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਮੇ ਵੱਡੇ ਬਲਵਾਨ (1969) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਤਰ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 "Yesteryear actress Mehtab remembers her husband Sohrab Modi". cineplot.com. Cineplot.com. Retrieved 25 December 2014.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Mehtab-biography". cinegems.in. Cinegems.in. Archived from the original on 25 December 2014. Retrieved 25 December 2014.
  3. B D Garga (1 December 2005). Art Of Cinema. Penguin Books Limited. pp. 57–. ISBN 978-81-8475-431-5. Retrieved 18 December 2014.
  4. "Person Detail-Mehtab". citwf.com. Alan Goble. Retrieved 25 December 2014.
  5. Raheja, Dinesh. "Bharat Bhushan, the tragic hero". Rediff.com. Retrieved 25 December 2014.
  6. Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen; Professor of Critical Studies Paul Willemen (10 July 2014). Encyclopedia of Indian Cinema. Routledge. pp. 224–. ISBN 978-1-135-94318-9. Retrieved 25 December 2014.
  7. "Lyrics of Vishwas (1943)". Hindilyrics.net. Archived from the original on 25 ਦਸੰਬਰ 2014. Retrieved 25 December 2014.
  8. "Parakh". Hindi Geetmala. Retrieved 25 December 2014.
  9. Gangar, Amrit (2008). Sohrab Modi The Great Mughal of Historicals. New Delhi, India: Wisdom Tree. p. 111. ISBN 9788183281089.