ਮਾਲਾ ਬੇਗਮ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਨਸੀਮ ਬੇਗਮ (ਪੰਜਾਬੀ, Urdu: نسِیم نازلی  ; 9 ਨਵੰਬਰ 1942 – 5 ਮਾਰਚ 1990), ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਲਾ ( Urdu: مالا ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ), ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਸੀ।[1]

1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਮਾਲਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਅਹਿਮਦ ਰੁਸ਼ਦੀ ਦੇ ਨਾਲ 'ਡੁਏਟ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਹਿੱਟ ਜੋੜੀ' ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਕਈ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਮਾਲਾ ਬੇਗਮ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਲਈ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਸਨ।[2] ਉਸਨੇ 1960, 1970 ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਗਾਇਕੀ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਗਾਏ।[3]

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਾਲਾ ਦਾ ਦਿੱਤਾ ਨਾਮ ਨਸੀਮ ਬੇਗਮ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 9 ਨਵੰਬਰ 1942 ਨੂੰ ਫੈਸਲਾਬਾਦ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1][4] ਉਹ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸ਼ਮੀਮ ਨਾਜ਼ਲੀ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਸੀ।[2]

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਮਾਲਾ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੰਗੀਤ ਅਧਿਆਪਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਸੀਮ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਗੱਲਾਂ ਸਿੱਖੀਆਂ।[5] ਸ਼ਮੀਮ ਨਜ਼ਲੀ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਬਾਬਾ ਗੁਲਾਮ ਅਹਿਮਦ ਚਿਸ਼ਤੀ ਨੇ ਮਾਲਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮ ਆਬਰੂ (1961) ਲਈ ਦੋ ਗੀਤ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ।[6] ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮ ਫਲਾਪ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿ ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਕ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਨਵਰ ਕਮਲ ਪਾਸ਼ਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਨਸੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਹਿੱਟ ਫ਼ਿਲਮ 1962 ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਮਾਲਾ ਰੱਖ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਸੂਰਜ ਮੁਖੀ (1962) ਲਈ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਉਰਦੂ ਰਚਨਾ, ਆਯਾ ਰੇ ਦੇਖੋ ਗਾਇਆ।[4][7] ਸੰਗੀਤ ਮਾਸਟਰ ਇਨਾਇਤ ਹੁਸੈਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਗੀਤ ਨੂੰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਯਾਸਮੀਨ 'ਤੇ ਚਿੱਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ 1962 ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ ਬਣ ਕੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਫਿਲਮ ਦੇ ਗੀਤ ਦੇ ਬੋਲ ਕਾਤੀਲ ਸ਼ਿਫਾਈ ਨੇ ਲਿਖੇ ਹਨ।[3][4]

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਾਲਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਫਿਲਮ ਅਰਮਾਨ (1966 ਫਿਲਮ) ਦਾ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ 'ਅਕੇਲੇ ਨਾ ਜਾਨਾ' ਸੀ। ਮਾਲਾ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੋਹੇਲ ਰਾਣਾ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਦੇ ਗੀਤ ਲੇਖਕ ਮਸਰੂਰ ਅਨਵਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[1] ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕਈ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਵੀ ਗਾਏ।[1]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਾਲਾ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਵਿਆਹ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਆਸ਼ਿਕ ਬੱਟ ਤੋਂ ਇੱਕ ਧੀ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੀ ਸੰਗੀਤਕ ਆਈਕੋਨਿਕ ਫਿਲਮ, ਨਾਇਲਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ।[8][9][10]

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਮੀਆਂ ਸਾਹਿਬ ਕਬਰਸਤਾਨ, ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਮਾਲਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਸ਼ਮੀਮ ਨਾਜ਼ਲੀ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ

ਮਾਲਾ ਦੀ 5 ਮਾਰਚ 1990 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਮਿਆਣੀ ਸਾਹਿਬ ਕਬਰਿਸਤਾਨ, ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਸਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਕੋਲ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ।[1][4]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "Mala Begum profile". Cineplot.com website. 2 May 2021. Archived from the original on 18 December 2018. Retrieved 27 September 2022. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 12 ਨਵੰਬਰ 2011 suggested (help)
  2. 2.0 2.1 "گلوکارہ مالا بیگم کو مداحوں سے بچھڑے تیس برس بیت گئے". Hum TV News website. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 27 September 2022.
  3. 3.0 3.1 "Film songs of Mala (Pakistani singer)". Pakistan Film Magazine website. Archived from the original on 5 May 2017. Retrieved 27 September 2022.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 Pakistani playback singer Mala remembered Archived 2022-09-29 at the Wayback Machine. Pakistan Today (newspaper), Published 7 March 2013, Retrieved 27 September 2022
  5. Lahore: A Musical Companion. p. 158. {{cite book}}: |work= ignored (help)
  6. "88th birth anniversary of Mala Begum observed". Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 27 September 2022.
  7. "گلوکارہ مالا بیگم کو ہم سے بچھڑے 24 برس بیت گئے". Daily Pakistan. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 24 September 2021.
  8. "فلمی و ادبی شخصیات کے سکینڈلز۔ ۔ ۔قسط نمبر467 - علی سفیان آفاقی". Roznama Pakistan. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 24 December 2021.
  9. "مالا60کی دہائی میں اردو فلموں کی معروف ترین گلوکارہ رہیں". Express News. Archived from the original on 29 September 2021. Retrieved 19 May 2022. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 19 ਮਈ 2022 suggested (help)
  10. "Mala a voice that shone in films". Daily Times. Archived from the original on 23 July 2021. Retrieved 12 May 2022. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 19 ਮਈ 2022 suggested (help)