ਲਾਲਾ ਰੁਖ (ਕਾਰਕੁਨ)
ਲਾਲਾ ਰੁਖ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Lala Rukh; 1948 – 2017), ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਧਿਆਪਕ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਮ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[1][2]
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਰੁਖ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਯੂਐਸਏ ਵਿੱਚ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਤੀਹ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਾਈਨ ਆਰਟ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ, [3] ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 2000 ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ (ਆਨਰਜ਼) ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਆਰਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[4][5] ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਯਾਤਰਾ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6]
ਕਲਾ ਦਾ ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਰੁਖ ਦੇ ਕਲਾ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸਮੀਕਰਨ ਹਨ।[7] ਉਸਦਾ ਕੰਮ, "ਮਿਰਰ ਚਿੱਤਰ, 1, 2, 3, 1997" (ਇੱਕ ਕੋਲਾਜ) ਨੂੰ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਫ਼ ਆਰਟ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਜਨਵਰੀ, 2020 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8][9] ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਸੰਸਕਰਣ, "ਰੂਪਕ, 2016" (ਡਿਜੀਟਲ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ) ਹੁਣ ਟੈਟ ਮਾਡਰਨ ( ਲੰਡਨ ),[10] ਸਮਦਾਨੀ ਆਰਟ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ( ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ), ਆਰਟ ਜਮੀਲ ਕਲੈਕਸ਼ਨ (ਦੁਬਈ) ਅਤੇ ਦ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਫ਼ ਆਰਟ (ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ) ਵਿੱਚ ਹਨ।[11]
ਉਹ ਆਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਕਾਨਫਰੰਸ (1959),[12] ਵਸਲ ਆਰਟਿਸਟਸ ਟਰੱਸਟ (2000),[13][14] ਅਤੇ ਗ੍ਰੇ ਨੋਇਜ਼ ਗੈਲਰੀ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ।[15]
2017 ਵਿੱਚ, ਰੁਖ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਕਾਸੇਲ, ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਸਮਕਾਲੀ ਕਲਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ 14 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।[16][17] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨ,[18] ਏਥਨਜ਼ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟੋਇਰ, ਗ੍ਰੀਸ ਵਿੱਚ 2017 ਵਿੱਚ,[19] 2017 ਵਿੱਚ ਕੁਨਸਟੌਸ ਸੈਂਟਰ ਡੀ ਆਰਟ ਪਾਸਕੁਆਰਟ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, 2018 ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰ ਪੋਮਪੀਡੋ, ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ, 2019 ਵਿੱਚ ਪੁੰਟਾ ਡੇਲਾ ਡੋਗਾਨਾ, ਵੇਨਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ।[20]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Veteran activist Lala Rukh's demise mourned – Pakistan – Dunya News".
- ↑ Gabol, Imran (7 July 2017). "WAF activist and artist Lala Rukh passes away in Lahore".
- ↑ "Veteran activist Lala Rukh breathes her last". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 7 July 2017.
- ↑ "Lala Rukh". Karachi Biennale 2017 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Lala Rukh (1948–2017)". www.artforum.com.
- ↑ "Art Radar celebrates Lala Rukh". Archived from the original on 2020-05-16. Retrieved 2024-03-29.
- ↑ "Lala Rukh – Introduction by Natasha Ginwala".
- ↑ "The Met Acquires Works by Pakistani Artist Lala Rukh". www.metmuseum.org.
- ↑ "The Met Adds Works by Pakistani Artist Lala Rukh to Its Collection". www.artforum.com.
- ↑ "Lala Rukh: Panel Discussion – Talk at Online Event". Tate.
- ↑ "Resonance: After Lala Rukh". The Friday Times. 27 December 2019. Archived from the original on 15 ਸਤੰਬਰ 2021. Retrieved 29 ਮਾਰਚ 2024.
- ↑ "Celebrating Artist, Activist and Teacher Lala Rukh on International Women's Day". www.ruyamaps.org.
- ↑ Ahmed, Shoaib (8 July 2017). "Rights activist, art teacher Lala Rukh passes away". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Artist and prominent activist Lala Rukh passes away". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 8 July 2017.
- ↑ "What Is the Most Iconic Artwork of the 21st Century? 14 Art Experts Weigh In". artnet News. 29 September 2017.
- ↑ "Lala Rukh – Documenta 14".
- ↑ "These Are the 8 Unmissable Highlights of documenta 14 in Kassel". artnet News. 9 June 2017.
- ↑ "Five Women Artists". South Asia Institute.[permanent dead link]
- ↑ "In Memoriam: Lala Rukh (1948–2017)".
- ↑ "Lala Rukh's presence echoes wide at the prestigious Metropolitan Museum". Daily Times. 25 January 2020.