ਸਈਦਾ ਫੈਜ਼
ਸਈਦਾ ਫੈਜ਼ (ਉਰਦੂ: محترمہ سعیدہ فیض صاحب ; 9 ਜੂਨ 1925 – 14 ਸਤੰਬਰ 2010) ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸਈਦਾ ਫੈਜ਼ ਆਪਣੀਆਂ ਪੰਜ ਭੈਣਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲੇਮਾਨ ਅਦਮੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਮਰੀਅਮ ਅਦਮੀ, ਗੋਰਖਪੁਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ। ਫੈਜ਼ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਬਾਰੇ ਪੱਖਪਾਤੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਆਪਕ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਦੇ ਮਾਪੇ ਉਸਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਸਨ।
ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]
ਸਈਦਾ ਫੈਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਅਲੀਗੜ੍ਹ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਐਮ.ਏ., ਬੀ.ਟੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਗਰਲਜ਼ ਸਕੂਲ, ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਗਰਲਜ਼ ਇੰਟਰ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 1985 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਗਰਲਜ਼ ਇੰਟਰ ਕਾਲਜ, ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਈ।
1962 ਵਿੱਚ ਸਈਦਾ ਫੈਜ਼ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸ਼ਾਹ ਅਬੁਲ ਫੈਜ਼ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਫੈਜ਼ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਗਰਲਜ਼ ਇੰਟਰ ਕਾਲਜ, ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਸ਼ਾਹ ਅਬੁਲ ਫੈਜ਼ ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1974 ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਇਕ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ, ਪਰ ਸਿਹਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 1984 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਫੈਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1985 ਵਿੱਚ ਮੀਆਂਪੁਰਾ, ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਐਲਕੇਜੀ ਤੋਂ III ਤੱਕ ਕਲਾਸਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹ ਫੈਜ਼ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਸਕੂਲ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਇਸਦੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਾਨਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹ ਫੈਜ਼ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
