ਸਪੀਤੀ ਵਾਦੀ

ਕੀ ਗੋਮਪਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਪੀਤੀ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਜ੍ਰਯਾਨਾ ਬੋਧੀ ਮੱਠ ਹੈ ।

ਸਪੀਤੀ ਵਾਦੀ ਇੱਕ ਠੰਡੇ ਮਾਰੂਥਲ ਪਹਾੜ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਥਿਤ ਵਾਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। "ਸਪੀਤੀ" ਨਾਮ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਮੱਧ ਭੂਮੀ", ਭਾਵ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਧਰਤੀ।

ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਵਜਰਾਯਾਨ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੇੜਲੇ ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਲੱਦਾਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਘਾਟੀ ਅਤੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਹੈ। ਮਨਾਲੀ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਰੋਹਤਾਂਗ ਦੱਰੇ ਜਾਂ ਕੁੰਜੁਮ ਦੱਰੇ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕੇਲੌਂਗ ਉੱਤਰੀ ਮਾਰਗ ਦੇ ਨਾਲ, ਘਾਟੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪੀਤੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਸਬ-ਡਵੀਜ਼ਨਲ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਕਾਜ਼ਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜੋ ਕਿ ਸਪਿਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਔਸਤ ਸਮੁੰਦਰ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 12,500 feet (3,800 m) ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪੀਤੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਉੱਚੇ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰੋਹਤਾਂਗ ਦੱਰਾ, (13,054 feet (3,979 m), ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪੀਤੀ ਨੂੰ ਕੁੱਲੂ ਘਾਟੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪਿਤੀ ਨੂੰ ਕੁੰਜੁਮ ਦੱਰਾ (15,059 feet (4,590 m) ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਕੱਟਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸੜਕ ਦੋਵਾਂ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਬਸੰਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਬਰਫਬਾਰੀ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਕੱਟੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘਾਟੀ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਸਾਲ ਦੇ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਭਾਰੀ ਬਰਫਬਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਘਣੀ ਬਰਫ਼ ਕਾਰਨ ਕੱਟੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜੂਨ ਤੱਕ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸ਼ਿਮਲਾ ਅਤੇ ਕਿਨੌਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਸਤਲੁਜਵਲੋਂ ਸੜਕ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸਭਿਆਚਾਰ

ਸਪੀਤੀ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਿਨ ਵੈਲੀ

ਸਪੀਤੀ ਘਾਟੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਨੀ ਪੱਥਰ

ਸਪੀਤੀ ਘਾਟੀ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਮੱਠ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮੱਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਤੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦਾ ਪਸੰਦੀਦਾ ਟੈਬੋ ਮੱਠ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤਿੱਬਤੀ ਸੰਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਜੀਵਨੀ ਦੀ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਪਾਪ, ਹਾਈਵੇ ਅਤੇ ਮਿਲਰੇਪਾ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਵਲੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂਕਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸੀ। ਘਾਟੀ ਵਿਚਲੇ ਬੁੱਧ ਮੱਠ ਸੈੱਟ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਟਿਕਾਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਭਿਕਸ਼ੂ ਫਿਲਮ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।