ਸ਼ਮੀਮ ਨਾਜ਼ਲੀ
ਸ਼ਮੀਮ ਨਜ਼ਲੀ ( ਪੰਜਾਬੀ, Urdu: شمیم نازلی ), (1940 - 27 ਨਵੰਬਰ, 2010) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ ਬਹਾਰੀਂ ਫਿਰ ਵੀ ਆਈਂ ਗੀ (1969) ਅਤੇ ਬਿਨ ਬਾਦਲ ਬਰਸਾਤ (1975) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਪਲੇਬੈਕ ਸੰਗੀਤ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।[2] ਉਹ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਮਾਲਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਉਹ ਲਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਔਰਤ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[3]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਮੀਮ ਨਾਜ਼ਲੀ ਦਾ ਜਨਮ 1940 ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾਬਾਦ (ਉਦੋਂ ਲਾਇਲਪੁਰ) ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ।[1] ਨਾਜ਼ਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਮਾਲਾ ਸੀ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਬਣ ਗਈ।[4] ਨਜ਼ਲੀ ਦਾ ਚਾਚਾ ਮਿਰਜ਼ਾ ਸੁਲਤਾਨ ਬੇਗ ( ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀਨ ) ਇੱਕ ਰੇਡੀਓ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ " ਜਮਹੂਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ " (ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼) ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਨਾਜ਼ਲੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਮਾਲਾ, ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਮਾਲਾ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਨੀਅਰ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਜੀ.ਏ. ਚਿਸ਼ਤੀ ਕੋਲ ਲੈ ਗਿਆ।[5][6]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਮੀਮ ਦੀ ਮਾਂ ਮਾਸੂ ਬਾਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕਾ ਸੀ, ਫਿਰ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਈ।[7] ਉਹ ਸ਼ਾਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਰੁਖਸਾਨਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[8]
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਮੀਮ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਅਤੇ ਐਨਜਾਈਨਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਨਾਜ਼ਲੀ ਦੀ 27 ਨਵੰਬਰ, 2010 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਮਿਆਣੀ ਸਾਹਿਬ ਕਬਰਿਸਤਾਨ, ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਮਾਲਾ ਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਕੋਲ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[8][9]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 "پاکستان کی پہلی خاتون موسیقار "شمیم نازلی"". Roznama Jang. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved 18 December 2021.
- ↑ Gazdar, Mushtaq (1997). Pakistan Cinema, 1947-1997. Oxford University Press. p. 279. ISBN 0-19-577817-0.
- ↑ "Remembering some of the most iconic female music composers of the subcontinent". Daily Times. 22 March 2019. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved May 20, 2022.
- ↑ "گلوکارہ مالا بیگم کو مداحوں سے بچھڑے تیس برس بیت گئے". Hum News. 6 March 2020. Archived from the original on 28 February 2022. Retrieved 14 April 2022.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 19 ਮਈ 2022 suggested (help) - ↑ Lahore: A Musical Companion. p. 158.
{{cite book}}:|work=ignored (help) - ↑ "Shamim Nazli — Pakistan's only female film composer". Daily Times. 17 April 2018. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved January 25, 2022.
- ↑ "مالا60کی دہائی میں اردو فلموں کی معروف ترین گلوکارہ رہیں". Express News. Archived from the original on 29 September 2021. Retrieved 19 May 2022.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 19 ਮਈ 2022 suggested (help) - ↑ 8.0 8.1 "پاکستان کی پہلی خاتون میوزک ڈائریکٹر شمیم نازلی انتقال کر گئیں". Nawa-i-waqt. August 28, 2022.
- ↑ "Pakistan Film News 2010: Shamim Nazli died". Pak Film Magazine. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved August 29, 2021.