ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਰੇਗੇ
Sharmila Rege | |
|---|---|
.jpg) | |
| ਜਨਮ | 7 ਅਕਤੂਬਰ 1964 Pune, Maharashtra, India |
| ਮੌਤ | 13 ਜੁਲਾਈ 2013 (ਉਮਰ 48) Pune |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | Indian |
| ਪੇਸ਼ਾ | Sociologist, writer, feminist |
ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਰੇਜ (7 ਅਕਤੂਬਰ 1964 - 13 ਜੁਲਾਈ 2013)[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਲੇਖਣ ਜਾਤੀ, ਲੇਖਣ ਲਿੰਗ ਦੀ ਲੇਖਕ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਪੁਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਜੋਤੀ ਸਾਵਿਤਰੀਬਾਈ ਫੂਲੇ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਸੈਂਟਰ, (ਲਿੰਗ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸਦੀ ਉਸਨੇ 1991 ਤੋਂ ਪਦਵੀ ਲਈ ਸੀ।[3] 2006 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਇੰਸਟੀਚਿਯੂਟ ਆਫ਼ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ਐਮਆਈਡੀਐੱਸ) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਾਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਮੈਲਕਮ ਅਦੀਸ਼ੇਯਾਹ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।[4]
ਰੇਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 'ਦਲਿਤ ਪੱਖਪਾਤ ਪਰਿਪੇਖ'[5] ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਬਹਿਸਾਂ ਨੂੰ ਵਰਗ, ਜਾਤੀ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਲਿੰਗਕਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਕੇਦਮੀਆ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੀਜ ਦਾ ਕੰਮ, ਦਲਿਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਲਈ ਲੜਨ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ੁਕ ਵਿਦਿਅਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਰਿਹਾ ਹੈ।[6] ਭਾਰਤ ਵਿਚ' ਔਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ, ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਵਿਕਲਪਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਇਤਿਹਾਸਕਤਾ, ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਚਟਾਨਾਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਦਲਿਤ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਅਣਗੌਲਿਆ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨੇ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦ ਲਈ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਸ਼ੀਏ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਲੋਪ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੀ।[7] ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਰਚਨਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਅਗੇਂਸਟ ਦਿ ਮੈਡਨੀਜ ਆਫ ਮੈਨੂ,[8] ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਪਦਪਤੀ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਲੜਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਔਰਤ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਕਿਵੇਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਲਪਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਲਿਖਤ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਨੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਭਿਆਸ ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਮੌਖਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਕੇ ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।[9]
13 ਜੁਲਾਈ 2013 ਨੂੰ ਕੋਲਨ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[1]
ਕਿਤਾਬਚਾ[ਸੋਧੋ]
- ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਲਿੰਗ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇੰਸਟੀਚਿਯੂਟ, 1996
- ਸਮਾਜ-ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਲਿੰਗ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ, ਸੇਜ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਇੰਡੀਆ, 2003
- ਲਿਖਤ ਜਾਤੀ, ਲਿਖਤ ਲਿੰਗ, ਜ਼ੁਬਾਨ, 2006
- ਸਵਿੱਤਰੀਬਾਈ ਫੂਲੇ ਦੂਜਾ ਯਾਦਗਾਰੀ ਭਾਸ਼ਣ, ਐਨਸੀਈਆਰਟੀ, 2009
- ਮੈਨੂ, ਮੈਡਨੈੱਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਨਵਾਯਾਨਾ, 2013.
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Trivedi, Divya (13 July 2013). "Sociologist who studied intersection of gender, caste". The Hindu. Retrieved 14 July 2013.
- ↑ Rege, Sharmila (2 July 2006). Writing caste, writing gender: reading Dalit women's testimonios. Zubaan. ISBN 978-81-89013-01-1. Retrieved 27 September 2011.
- ↑ Unacknowledged. "Krantijyoti Savitribai Phule Women's Studies Centre, University of Pune". University of Pune. Retrieved 26 September 2011.
- ↑ Rege, Sharmila (22 November 2006). "Dalit studies must move across disciplines: Sharmila Rege". The Hindu. Archived from the original on 23 ਅਗਸਤ 2007. Retrieved 26 September 2011.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Sharmila Rege | Economic and Political Weekly". Epw.in. Retrieved 14 July 2013.
- ↑ "Cartoon controversy – In conversation with Satyanarayana: Sharmila Rege". Kafila. Retrieved 14 July 2013.
- ↑ "Kractivism " Sharmila Rege". Kractivist.org. Retrieved 14 July 2013.
- ↑ "Against the Madness of Manu". Navayana.org. Archived from the original on 17 July 2013. Retrieved 16 July 2013.
- ↑ "Songsters From The Mudhouse | Sharmila Rege". Outlookindia.com. Retrieved 14 July 2013.