ਸਿਟੈਕਟਾਕੋਸੋਰਸ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਸਿਟੈਕਟਾਕੋਸੋਰਸ
Temporal range: Early Cretaceous, 126–101 Ma
P. meileyingensis cast, Children's Museum of Indianapolis
Scientific classification e
Missing taxonomy template (fix): ਐੱਸਿਟਾਕੋਸੌਰਸ
Type species
ਫਰਮਾ:ExtinctPsittacosaurus mongoliensis
Osborn, 1923
Other species
Synonyms
  • Protiguanodon
    Osborn, 1923
  • Hongshanosaurus
    You, Xu, & Wang, 2003

ਸਿਟੈਕਟਾਕੋਸੋਰਸ (/ˌsɪtəkəˈsɔːrəs/ SIT-ə-kə-SOR-əs; "ਤੋਤਾ ਕਿਰਲੀ") 126 ਤੋਂ 101 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਜੂਦ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਏਸ਼ੀਆ ਹੈ, ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕ੍ਰੇਟਾਸੀਅਸ ਤੋਂ ਅਲੋਪ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸੀਰਾਟੋਪਸੀਅਨ ਡਾਈਨੋਸੋਰ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਨਸ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਗੈਰ-ਏਵੀਅਨ ਡਾਇਨਾਸੋਰ ਜੀਨਸ ਹੋਣ ਲਈ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ। ਚੀਨ, ਮੰਗੋਲੀਆ, ਸਾਈਬੇਰੀਆ ਅਤੇ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਤੋਂ 12 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਤੱਕ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।[1]

ਐੱਸਿਟਾਕੋਸੌਰਸ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸੀਰਾਟੋਪਸੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਪਰ ਯਿਨਲੌਂਗ ਨਾਲੋਂ ਟ੍ਰਾਈਸੇਰਾਟੋਪਸ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਸਦੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ, Psittacosauridae, ਹੋਰ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਂਗਸ਼ਾਨੋਸੌਰਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸਨੂੰ ਹੁਣ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਖਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਫਸ਼ੂਟ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।

ਖੋਜ ਦਾ ਅਤੀਤ[ਸੋਧੋ]

ਹੋਲੋਟਾਈਪ ਆਫ ਪੀ. ਮੰਗੋਲੀਐਨਸਿਸ (ਨਮੂਨਾ AMNH 6254), ਅਮੈਰੀਕਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਫ ਨੈਚੁਰਲ ਹਿਸਟਰੀ

ਸਿਟੈਕਟਾਕੋਸੋਰਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1923 ਵਿੱਚ ਹੈਨਰੀ ਫੇਅਰਫੀਲਡ ਓਸਬੋਰਨ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਜੀਨਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਸਥਾਨ ਲਈ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਪੀ. ਮੰਗੋਲੀਏਨਸਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰ ਸਿਟਾਕੋਸੌਰੀਡੇ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ।

ਓਸਬੋਰਨ ਤੋਂ ਪੀ. ਮੰਗੋਲੀਏਨਸਿਸ ਦੀ ਖੋਪੜੀ, 1923


ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Osborn, Henry F (1924). "Three new Theropoda, Protoceratops zone, Central Mongolia". American Museum Novitates (144): 1–12.