ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਗਰਭਪਾਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਗਰਭਪਾਤ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਸੰਚਾਰ ਗਰਭਪਾਤ ਅਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਗਰਭ ਜਾਂ ਗਰੱਭਸਥ ਸ਼ੀਸ਼ੂ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਮੌਤ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਆਜ਼ਾਦ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਉਂਦਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ [1]|ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਗਰਭ ਦੇ 20 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਕੱਟੋ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰੱਭਸਥ ਸ਼ੀਸ਼ੂ ਦੀ ਮੌਤ ਇੱਕ ਮਰੇ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ[2] |ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ ਯੋਨੀ ਰਾਹੀਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ ਜਾਂ ਦਰਦ, ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |  ਉਦਾਸੀ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ ਅਕਸਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ [3][4]  ਟਿਸ਼ੂ ਅਤੇ ਗਤਲਾ-ਵਰਗੇ ਸਾਮੱਗਰੀ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਯੋਨੀ ਵਿਚੋਂ  ਬਾਹਰ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ||[5] [6]

ਗਰਭਪਾਤ ਲਈ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਮਾਪੇ, ਪਿਛਲੀ ਗਰਭਪਾਤ, ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏਂ, ਮੋਟਾਪਾ, ਸ਼ੱਕਰ ਰੋਗ, ਥਾਈਰੋਇਡਜ਼ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਜਾਂ ਅਲਕੋਹਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ | ਲਗਭਗ 80% ਗਰਭਪਾਤ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ 12 ਹਫ਼ਤਿਆਂ (ਪਹਿਲੇ ਤ੍ਰਿਮਤਰ) ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ| [7]| ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰੀਵ ਕਾਰਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੋਮੋਸੋਮ ਸਬੰਧੀ ਅਸਧਾਰਨਤਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ| [7][8] ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਨਿਦਾਨ ਇਹ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕਿ ਸਰਵਾਈਕਸ ਖੁੱਲੇ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੈ, ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਰੀਓਨੀਕ ਗੋਨਾਡੋਟ੍ਰੋਪਿਨ (ਐਚਸੀਜੀ) ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ |[9] ਅਜਿਹੀਆਂ ਲੱਛਣ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹੋਰ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਕਟੋਪਕ ਗਰਭ ਅਤੇ  ਇਮਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ |[7]

ਚੰਗੀ ਪ੍ਰੈਗਨੇਨਟਲ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਰੋਕਥਾਮ ਸੰਭਵ ਹੁੰਦੀ ਹੈ [10] | ਦਵਾਈਆਂ, ਸ਼ਰਾਬ, ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਨਾਲ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਜੋਖਮ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ[10] | ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ 7 ਤੋਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ |[11][12] ਵਧੇਰੇ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਰਭਪਾਤ ਪੂਰੇ ਹੋਣਗੇ [11] |ਕਦੇ-ਕਦੇ ਦਵਾਈ ਮਿਸੋਪਰੋਸਟੋਲ ਜਾਂ ਵੈਕਿਊਮ ਐਸਿਪੇਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਚੇ ਹੋਏ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ [12][13]|ਜਿਹਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਕੋਲ ਖੂਨ ਦੀ ਕਿਸਮ ਰੀਸਸ ਨੈਗੇਟਿਵ (ਆਰ.ਏ. ਨੈਗੇਟਿਵ) ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋ (ਡੀ) ਇਮਿਊਨ ਗਲੋਬੂਲਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ  [11]   ਦਰਦ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ[12] |ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ | [12]

ਗਰਭਪਾਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਉਲਝਣ ਹੈ [14] |ਉਹਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹਨ, ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਦਰ ਲਗਪਗ 10% ਤੋਂ 20% ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸਾਰੇ ਗਰੱਭਧਾਰਣ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ 30% ਤੋਂ 50% ਹੁੰਦੀ ਹੈ |[7][15]|  35 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 10% ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 45% ਹੈ | ਜੋਖਮ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵਧਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |ਲਗਭਗ 5% ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਗਰਭਪਾਤ ਹਨ[16] | ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਿਪਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ "ਗਰਭਪਾਤ" ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | [17]

References

[ਸੋਧੋ]
  1. "What is pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. "Stillbirth: Overview". NICHD. ਸਤੰਬਰ 23, 2014. Archived from the original on ਅਕਤੂਬਰ 5, 2016. Retrieved ਅਕਤੂਬਰ 4, 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. Robinson, GE (January 2014). "Pregnancy loss". Best Practice & Research. Clinical Obstetrics & Gynaecology. 28 (1): 169–78. doi:10.1016/j.bpobgyn.2013.08.012. PMID 24047642.
  4. Radford, Eleanor J; Hughes, Mark (2015-06-01). "Women's experiences of early miscarriage: implications for nursing care". Journal of Clinical Nursing (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 24 (11–12): 1457–1465. doi:10.1111/jocn.12781. ISSN 1365-2702. PMID 25662397.
  5. "What are the symptoms of pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. "Glossary | womenshealth.gov". womenshealth.gov (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-09-11.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 The Johns Hopkins Manual of Gynecology and Obstetrics (4 ed.). Lippincott Williams & Wilkins. 2012. pp. 438–439. ISBN 9781451148015. Archived from the original on ਸਤੰਬਰ 10, 2017. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  8. Vaiman, Daniel (2015). "Genetic regulation of recurrent spontaneous abortion in humans". Biomedical Journal. 38 (1): 11–24. doi:10.4103/2319-4170.133777. PMID 25179715.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  9. "How do health care providers diagnose pregnancy loss or miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. 2013-07-15. Retrieved 14 March 2015.
  10. 10.0 10.1 "Is there a cure for pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਅਕਤੂਬਰ 21, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  11. 11.0 11.1 11.2 Oliver, A; Overton, C (May 2014). "Diagnosis and management of miscarriage". The Practitioner. 258 (1771): 25–8, 3. PMID 25055407.
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 "What are the treatments for pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  13. Tunçalp, O; Gülmezoglu, AM; Souza, JP (8 September 2010). "Surgical procedures for evacuating incomplete miscarriage". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD001993. doi:10.1002/14651858.CD001993.pub2. PMID 20824830.
  14. National Coordinating Centre for Women's and Children's Health (UK) (ਦਸੰਬਰ 2012). "Ectopic Pregnancy and Miscarriage: Diagnosis and।nitial Management in Early Pregnancy of Ectopic Pregnancy and Miscarriage". NICE Clinical Guidelines, No. 154. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Archived from the original on ਅਕਤੂਬਰ 20, 2013. Retrieved ਜੁਲਾਈ 4, 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  15. "How many people are affected by or at risk for pregnancy loss or miscarriage?". www.nichd.nih.gov. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  16. Garrido-Gimenez, C; Alijotas-Reig, J (March 2015). "Recurrent miscarriage: causes, evaluation and management". Postgraduate Medical Journal. 91 (1073): 151–162. doi:10.1136/postgradmedj-2014-132672. PMID 25681385.
  17. Greaves, Ian; Porter, Keith; Hodgetts, Tim J.; Woollard, Malcolm (2005). Emergency Care: A Textbook for Paramedics. London: Elsevier Health Sciences. p. 506. ISBN 978-0-7020-2586-0. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 26, 2016. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)