ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ | |
|---|---|
| وزِیرِ اعظم پاکستان | |
 ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ | |
 ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ | |
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਾਖਾ | |
| ਕਿਸਮ | ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ |
| ਰੁਤਬਾ | ਸਦਨ ਦਾ ਨੇਤਾ |
| ਸੰਖੇਪ | PM |
| ਮੈਂਬਰ |
|
| ਉੱਤਰਦਈ | |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਾਊਸ |
| ਸੀਟ | ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖੇਤਰ |
| ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਤਾ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੁਆਰਾ) |
| ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਮਿਆਦ | 5 ਸਾਲ, ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ |
| ਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਾਧਨ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ |
| ਪਹਿਲਾ ਧਾਰਕ | ਲਿਆਕਤ ਅਲੀ ਖਾਨ (1947–1951) |
| ਨਿਰਮਾਣ | 14 ਅਗਸਤ 1947 |
| ਉਪ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ |
| ਤਨਖਾਹ | Rs. 24.12 ਲੱਖ (US$8,400), ਸਾਲਾਨਾ[n 1] |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | pmo |
.jpg)
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ (Urdu: وزِیرِ اعظم پاکستان ) ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਮਾਤਰ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਕਸਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ "ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ" ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਾਖਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਰਾਜ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਅਸਲੇ 'ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਮਾਂਡ ਅਥਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4][5][6] ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਇਸਦੇ ਧਾਰਕ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।[7] ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਕਰਨ, ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[8]
ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਹਰੇਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੰਯੁਕਤ ਮੁਖੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਟਰੀ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[9][10] ਹਰੇਕ ਸ਼ਾਖਾ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।[11] 1958-1973, 1977-1985, ਅਤੇ 1999-2002 ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਲਗਾਏ ਗਏ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਫੌਜੀ ਜੰਟਾ ਕੋਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਸਨ।[12]
ਨੋਟ
[ਸੋਧੋ]- ↑ The salary of Prime Minister of Pakistan is 2 Lakhs 1 thousand per month (9,50,574/month equivalent US$1,323) inclusive of all allowances and exclusive of the taxes, He is not receiving any payment from government. The salaries of federal ministers, state ministers, senators, high court judges, and president is more than the prime minister of Pakistan.[1][2][3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "No pay raise for Imran, says PM office". Dawn. 31 January 2020. Retrieved 1 September 2018.
- ↑ "Prime Minister's monthly income less than parliamentarians, ministers and judges – Pakistan". Dunya News. 17 September 2018. Retrieved 1 September 2018.
- ↑ "The salary that we are not paying the PM". Dawn News. 10 September 2017. Retrieved 1 September 2017.
- ↑ Article 91(1) in Chapter 3: The Federal Government, Part III: The Federation of Pakistan in the Constitution of Pakistan.
- ↑ Article 153(2a)-153(2c) in Chapter 3: Special Provisions, Part V: Relations between Federation and Provinces in the Constitution of Pakistan.
- ↑ Govt. of Pakistan (3 March 2010). "The National Command Authority Act, 2010" (PDF). Islamabad: National Assembly press. National Assembly press. Retrieved 6 May 2015.
- ↑ Pakistan Country Study Guide Strategic Information and Developments. Intl Business Pubns USA. 2012. ISBN 978-1438775258.
- ↑ "Prime minister". BBC News. 16 October 2008. Retrieved 8 September 2012.
- ↑ Article 243(2)) in Chapter 2: The Armed Forces. Part XII: Miscellaneous in the Constitution of Pakistan.
- ↑ Article 46 in Chapter 1: The President, Part III: The Federation of Pakistan in the Constitution of Pakistan.
- ↑ "Pakistan Supreme Court orders arrest of PM Raja Pervez Ashraf". BBC. 15 January 2013.
- ↑ Singh, R.S.N. (2008). The military factor in Pakistan. New Delhi: Frankfort, IL. ISBN 978-0981537894.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- Profile on the website of the government of Pakistan