ਯਾਤਰਾ

ਯਾਤਰਾ ਜਾਂ ਸਫ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ਹੈ। ਸਫ਼ਰ ਪੈਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਾਈਕਲ, ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ, ਰੇਲਗੱਡੀ, ਕਿਸ਼ਤੀ, ਬੱਸ, ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ, ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਜਾਂ ਬਿਨਾ ਸਮਾਨ ਦੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਿਰੁਕਤੀ

ਸ਼ਬਦ "ਯਾਤਰਾ" ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਬਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। "ਯਾਤਰਾ" ਸ਼ਬਦ ਪੁਰਾਣੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਸ਼ਬਦ ਟਰੇਵੇਲ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ 'ਕੰਮ' ਹੈ।^[1] ਮੇਰੀਐਮ ਵੈੱਬਸਟਰ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਬਦ 14 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਮਿਡਲ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਟ੍ਰਵੇਲੈੱਨ , ਟਰਾਵੇਲਨ (ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਤਸੀਹੇ, ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਸਫ਼ਰ ਹੈ) ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ 'ਟ੍ਰਵੇਲਰ' ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ (ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ)। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਦੀ-ਕਦੀ "ਟਰਾਵੇਲ" ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸੰਘਰਸ਼। ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ 'ਦਿ ਬੈਸਟ ਟ੍ਰੈਵਲਰਜ਼ ਟੇਲਜ਼ (2004)' ਵਿੱਚ ਸਾਈਮਨ ਵਿਨਚੈਸਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ਬਦ "ਯਾਤਰਾ" ਅਤੇ "ਟਰਾਵੇਲ" ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੀ ਸਾਂਝ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਂਝ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਅਤਿਅੰਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚੁਣੀ ਗਈ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਸਫ਼ਰ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ)। ਯਾਤਰਾਕਰਤਾ ਮਾਈਕਲ ਕਾਸੂਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇੱਕ ਟੂਰਿਸਟ ਅਤੇ ਸੱਚੀ ਸੰਸਾਰ ਯਾਤਰਾ ਵਾਲਾ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਹੈ"।

ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ

ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੋਰੰਜਨ,^[2] ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਛੁੱਟੀਆਂ, ਖੋਜ ਯਾਤਰਾ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨਾ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ, ਚੈਰਿਟੀ ਲਈ ਵਲੰਟੀਅਰ ਯਾਤਰਾ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਗ੍ਹਾ ਜੀਵਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ, ਧਾਰਮਿਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਟ੍ਰਿਪਸ, ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਯਾਤਰਾ, ਵਪਾਰ, ਘੁੰਮਣਾ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਹਤ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਜਾਂ ਯੁੱਧਾਂ ਤੋਂ ਭੱਜਣਾ ਜਾਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਦੇ ਅਨੰਦ ਲਈ। ਸੈਲਾਨੀ ਮਨੁੱਖੀ-ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਆਵਾਜਾਈ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਰਨਾ ਜਾਂ ਸਾਈਕਲਿੰਗ; ਜਾਂ ਵਾਹਨਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ, ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼, ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼।

ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

ਖੁਸ਼ੀ^[3]
ਆਰਾਮ
ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਣ
ਹੋਰ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਸਮਾਂ ਲੈਣਾ

ਭੂਗੋਲਿਕ ਕਿਸਮ

ਯਾਤਰਾ ਸਥਾਨਿਕ, ਖੇਤਰੀ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ (ਘਰੇਲੂ) ਜਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੈਰ-ਸਥਾਨਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਰਾਊਂਡ-ਟ੍ਰਿਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਤੱਕ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਪਿਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।^[4]

ਯਾਤਰਾ ਸੁਰੱਖਿਆ

ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਕੜੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਅਕਤੂਬਰ 2000 ਵਿੱਚ ਡੀ.ਆਈ.ਟੀ.ਆਰ. ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ)^[5]

ਕਿਸਮ	ਪ੍ਰਤੀ ਅਰਬ ਮੌਤਾਂ
ਕਿਸਮ	ਯਾਤਰਾਵਾਂ	ਘੰਟੇ	ਕਿਲੋਮੀਟਰ
ਬੱਸ	4.3	11.1	0.4
ਰੇਲ	20	30	0.6
ਹਵਾਈ	117	30.8	0.05
ਕਿਸ਼ਤੀ	90	50	2.6
ਵੈਨ	20	60	1.2
ਕਾਰ	40	130	3.1
ਪੈਦਲ	40	220	54
ਸਾਇਕਲ	170	550	45
ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ	1640	4840	109