ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਹਾਥੀਆਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਚਿੱਤਰਣ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਹਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਥਿਹਾਸ, ਪ੍ਰਤੀਕਵਾਦ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਤਿਕਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਲਈ ਸਤਿਕਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਰਥ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਬੇਲੋੜੇ ਬੋਝ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੋਣਾ। ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਜਦੋਂ ਹਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੈਟਰੋਗਲਾਈਫਸ, ਅਤੇ ਗੁਫਾ ਕਲਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚਿੱਤਰਾਂ, ਮੂਰਤੀਆਂ, ਸੰਗੀਤ, ਫਿਲਮਾਂ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਸਮੇਤ ਕਲਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇੰਡੋ-ਗਰੀਕ ਕਿੰਗਡਮ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਬੈਕਟਰੀਆ (205-171 ਬੀ.ਸੀ.) ਦੇ ਡੀਮੇਟ੍ਰੀਅਸ ਪਹਿਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੀ ਗਈ ਹਾਥੀ ਦੀ ਖੋਪੜੀ, ਉਸਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ। - ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਜਾਇਬ ਘਰ, ਸਿੱਕੇ ਅਤੇ ਮੈਡਲਾਂ ਦਾ ਵਿਭਾਗ [1]

ਧਰਮ, ਮਿਥਿਹਾਸ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ

[ਸੋਧੋ]
ਗਣੇਸ਼, ਬਸੋਹਲੀ ਮਿਨੀਏਚਰ, ਸੀ.ਏ. 1730, ਨੈਸ਼ਨਲ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ [lower-alpha 1]
ਸਿੰਧੂ ਘਾਟੀ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ 2500-1500 ਬੀ.ਸੀ. ਤੋਂ ਹਾਥੀ ਦੀ ਮੋਹਰ

ਏਸ਼ੀਆਈ ਹਾਥੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਤਾਕਤ, ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਾਲ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਝਗੜਿਆਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, [2] ਅਤੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਪਰੰਪਰਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮੁਖੀ ਹਨ। [3]

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਕੰਪਾਸ ਬਿੰਦੂਆਂ 'ਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਵਿਸ਼ਵ ਹਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ, ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਵੀ ਭੁਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੰਬਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਹਾਥੀ ਦੁਆਰਾ ਗਣੇਸ਼ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੰਦੂ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਦੇਵਤਾ ਇੱਕ ਹਾਥੀ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਰ ਨੂੰ ਕੱਟੇ ਜਾਂ ਸਾੜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ (ਪੁਨਰ ਜਨਮ) ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [4] ਜਾਪਾਨੀ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਗਣੇਸ਼ ਦੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪਾਂਤਰ ਨੂੰ ਕੰਗਿਟੇਨ ("ਅਨੰਦ ਦਾ ਦੇਵਤਾ") ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ, ਇੱਕ ਹਾਥੀ-ਸਿਰ ਵਾਲੇ ਨਰ, ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਜੋੜੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [5]

ਗੈਲਰੀ

[ਸੋਧੋ]
Elephant and a flying tengu,



Ukiyo-e print by Utagawa Kuniyoshi
  • Buddhist parable of the blind monks examining an elephant; illustrated by Itchō Hanabusa. (1888 Ukiyo-e woodcut)
    Buddhist parable of the blind monks examining an elephant; illustrated by Itchō Hanabusa. (1888 Ukiyo-e woodcut)
  • A royal white elephant in 19th century Thai art
    A royal white elephant in 19th century Thai art

 

ਨੋਟਸ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Ganesha Getting Ready to Throw His Lotus  :  "In the Mudgalapurāṇa (VII, 70), in order to kill the demon of egotism (Mamāsura) who had attacked him, Gaṇeśa Vighnarāja throws his lotus at him. Unable to bear the fragrance of the divine flower, the demon surrenders to Gaṇeśa."

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Plate 39 (23), A guide to the principal gold and silver coins of the ancients, from circ. B.C. 700 to A.D. 1 (1889); British Museum. Dept. of Coins and Medals : "AR. Demetrius"
  2. ↑ Lua error in ਮੌਡਿਊਲ:Citation/CS1 at line 3162: attempt to call field 'year_check' (a nil value).[permanent dead link]
  3. ↑ "Festivals : Ganesh Chaturthi". Bochasanwasi Shri Akshar Purushottam Swaminarayan Sanstha. Retrieved 8 February 2013.
  4. ↑ Sanford, James H. (1991). "Literary Aspects of Japan's Dual-Gaņeśa Cult". In Brown, Robert L. (ed.). Ganesh: Studies of an Asian God. Albany: State University of New York Press. p. 289. ISBN 978-0791406564.

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ

[ਸੋਧੋ]

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]

ਫਰਮਾ:Mammals in culture

"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਹਾਥੀਆਂ_ਦੇ_ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ_ਚਿੱਤਰਣ&oldid=736612" ਤੋਂ ਲਿਆ