ਮਾਲਤੀ ਬੇਡੇਕਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮਾਲਤੀ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ
ਜਨਮ(1905-03-18)ਮਾਰਚ 18, 1905
ਮੌਤ7 ਮਈ 2001(2001-05-07) (ਉਮਰ 96)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਹੋਰ ਨਾਮਵਿਭਾਵਾਰੀ ਸ਼ਿਰੂਰਕਰ, ਬਾਲੂਤਾਈ ਖਾਰੇ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ
ਬੱਚੇਸ਼੍ਰੀਕਾਂਤ ਬੇਡੇਕਰ

ਮਾਲਤੀ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ (18 ਮਾਰਚ 1905 – ਮਈ 2001) ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਮਰਾਠੀ ਲੇਖਿਕਾ ਸੀ। ਉਹ ਮਰਾਠੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲੇਖਿਕਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਭਵਾਰੀ ਸ਼ਿਰੂਰਕਰ ਉਪਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ।[1]

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਬਾਲੂਤਾਈ ਖਰੇ ਬੇਡੇਕਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ ਸੀ। ਉਹ ਅਨੰਤਰਾਓ ਅਤੇ ਇੰਦਰਾਬਾਈ ਖਰੇ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।

ਅਨੰਤਰਾਓ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਚਿੰਤਕ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਅਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੰਦਰਾਬਾਈ ਇੱਕ ਸਮਰੱਥ ਔਰਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਡੇਅਰੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਲੂਤਾਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਜੀਵਨੀ ਨਾਵਲ ਖਰੇਮਾਸਟਰ ਲਿਖਿਆ।

ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਬਾਲੂਤਾਈ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਡ਼ਕੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਧੋਂਡੋ ਕੇਸ਼ਵ ਕਾਰਵੇ ਨੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹਿੰਗਾਨੇ, ਫਿਰ ਪੁਣੇ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ, ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਹਿਲਾ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਾਰਵੇ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਰਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅਧਿਆਪਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਜਿਵੇਂ ਵਾਮਨ ਮਲਹਾਰ ਜੋਸ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।

ਉਹ 1938 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮਲਾਤੀ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ।

ਉਸ ਨੇ 1940 ਵਿੱਚ ਲਿਖਣ, ਸਵੈਇੱਛੁਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ "ਸਮਾਨਾਂਤਰ" ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮਰਾਠੀ ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਕਾਰੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ 1980 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]

  • ਕਲਿਆਣਚੇ ਨਿਸ਼ਵਾਸ (ਕਲਯੰਚੇ ਨੀਃਵਾਸ਼) (1933)
  • ਹਿੰਦੋਲੀਵਾਰ (ਹਿੰਦੋਲਿਆਵਰ) (1933)
  • ਬਾਲੀ (1950)
  • ਵਿਰਾਲੇ ਸਵਪਨਾ (ਵਿਰਾਲੇ ਸਵਪਨ)
  • ਖਰੇਮਾਸਟਰ (1953)
  • ਸ਼ਬਰੀ (1956)
  • ਪਰਾਧ (ਇੱਕ ਨਾਟਕ)
  • ਵਾਹਿਨ ਅਲੀ (ਇੱਕ ਨਾਟਕ)
  • ਘਰਾਲਾ ਮੁਕਲਿਆ ਸਟਰੀਆ (ਘਰਾਲਾ ਮੁਕਲੇਆ ਸਟਰੀਆ)
  • ਅਲੰਕਰ ਮਨਜੂਸ਼ਾ (ਅਲੰਕਾਰ-ਮੰਜੂਸ਼ਾ)
  • ਹਿੰਦੂ ਵਿਆਵਹਾਰ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ (ਹਿੰਦੂਵਿਹਾਰ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ) (ਕੇ. ਐਨ. ਕੇਲਕਰ ਨਾਲ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ)
  • ਫਿਲਮ ਸਖਾਰਪੁਡ਼ਾ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ

ਖਰੇਮਾਸਤਰ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Women Writing in India: 600 B.C. to the early twentieth century. Feminist Press at CUNY. 1991. ISBN 9781558610279.