ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

'ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ' ਅੰਡਕੋਸ਼ ਤੋਂ ਆਂਡਿਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਹੈ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੇ ਰੋਮ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਓਸਾਈਟ ਡਾਈਨੋਸੀਅਲ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।[1] ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਲੈਟਲ ਪੜਾਅ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਅੰਡਾ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੁਆਰਾ ਫਾਰਮੇਟ ਹੋਣ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਅੰਦਰਲੀ (ਐਂਡੋਔਮੈਟ੍ਰੀਅਮ) ਇੱਕ ਫਰੂਡ ਅੰਡੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਧਾਰਣਾ ਨਹੀਂ ਵਾਪਰਦੀ, ਤਾਂ ਮਾਹਵਾਰੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੇੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।[2]

ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ, ਫੂਲਿਕਲਰ ਪੜਾਅ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਰਾਹੀਂ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ।ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨ (ਲਗਭਗ 28 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚੋਂ 10 ਤੋਂ 18 ਦਿਨਾਂ ਤਕ), ਸਭ ਉਪਜਾਊ ਪੜਾਵਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰਕ ਤੋਰ ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵਰਤਾਰਾ ਚੱਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ[3][4][5][6] ਆਖਰੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਮਿਆਦ (ਐਲਐਮਪੀ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਔਸਤਨ 14.6 ਦਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ,[7] ਪਰੰਤੂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਇੱਕ ਮਾਦਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ 8.2 ਤੋਂ 20.5 ਦਿਨ ਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਹਿਪੋਥੈਲੇਮਸ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਪੈਟਿਊਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੇ ਐਲਟੂਰੀ ਕੂੜੇ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੇ ਰਿਲੀਜ ਰਾਹੀਂ, ਲਿਊਟਿਕਾਈਜ਼ਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (ਐੱਚ. ਐੱਚ.) ਅਤੇ ਫੋਲੀਕਲ-ਐਕਟੀਮੈਟਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (ਐਫਐਸਐਚ) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[8] ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੇ ਫੋਲੀਕਲ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਪੁਲੁਸ ਵਿਸਥਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਫਐਸਐਚ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਟਿਗਮਾ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਛੇਦ ਫੋਲੀਕਲ ਵਿੱਚ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਓਸੀਟ ਇਹ ਛਾਲੇ ਨੂੰ ਇਸ ਮੋਰੀ ਰਾਹੀਂ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ, ਪਿਊਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਐਫਐਸਐਚ ਅਤੇ ਐਲ ਐਚ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਪਾਕ ਦੁਆਰਾ ਟ੍ਰਿਗਰ  ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਿਊਟਲ (ਪੋਸਟ ਆਵੂਲੇਟਰੀ) ਪੜਾਅ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸੈਕੰਡਰੀ ਓਓਸੀਟ ਫੈਲੋਪਿਅਨ ਟਿਊਬਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੁਆਰਾ ਫਰਟੀਲਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਫਾਰਮੇਡ ਸੈਕੰਡਰੀ ਓਓਸੀਟ ਜਾਂ ਅੰਡਾ 6-12 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉੱਥੇ ਪੱਕਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[9]

ਸੂਚਨਾ[ਸੋਧੋ]

  1. Ovulation Test Archived 2016-05-02 at the Wayback Machine. at Duke Fertility Center. Retrieved July 2, 2011
  2. Young, Barbara (2006). Wheater's Functional Histology: A Text and Colour Atlas (5th ed.). Elsevier Health Sciences. p. 359. ISBN 9780443068508. Retrieved 2013-11-09.
  3. Chaudhuri, S.K. (2007). "Natural Methods of Contraception". Practice of Fertility Control: A Comprehensive Manual, 7/e. Elsevier India. p. 49. ISBN 9788131211502. Retrieved 2013-11-09.
  4. Allen, Denise (2004). Managing Motherhood, Managing Risk: Fertility and Danger in West Central Tanzania. University of Michigan Press. pp. 132–133. ISBN 9780472030279. Retrieved 2013-11-09.
  5. Rosenthal, Martha (2012). Human Sexuality: From Cells to Society. Cengage Learning. p. 322. ISBN 9780618755714. Retrieved 2013-11-09.
  6. "Cultural Notions of Fertility in South Asia and Their Influence on Sri Lankan Family Planning Practices". Anthropology & International Health: South Asian Case Studies. Psychology Press. 1996. pp. 8–11. ISBN 9782884491716. Retrieved 2013-11-09. {{cite book}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help); Unknown parameter |editors= ignored (|editor= suggested) (help) CS1 maint: Uses authors parameter (link) CS1 maint: Uses editors parameter (link)
  7. Geirsson RT (1991). "Ultrasound instead of last menstrual period as the basis of gestational age assignment". Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 1 (3): 212–9. doi:10.1046/j.1469-0705.1991.01030212.x. PMID 12797075.
  8. Marieb, Elaine (2013). Anatomy & physiology. Benjamin-Cummings. p. 915. ISBN 9780321887603.
  9. "Time of implantation of the Conceptus and loss of pregnancy". New England Journal of Medicine. 340 (23): 1796–1799. 1999. doi:10.1056/NEJM199906103402304. PMID 10362823.