ਗਿਰਗਿਟ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਗਿਰਟਿਟ
Scientific classification
Kingdom:
ਐਨੀਮਲੀਆ
Phylum:
ਚੋਰਡਾਟਾ
Class:
Order:
Suborder:
ਇਗੁਆਨੀਆ
Family:
ਅਗਮੀਡੀਆ
Genus:
Species:
ਸੀ. ਵਰਸੀਕਲਰ
Binomial name
ਕਲੋਟਸ ਵਰਸੀਕਲਰ
(ਡੌਦਿਨ, 1802)[1]

ਗਿਰਗਿਟ ਰੀਂਗ ਕੇ ਚੱਲਣਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰ ਹੈ ਜੋ ਮੌਕੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਆਪਣਾ ਰੰਗ ਬਦਲਣਕਰ ਕੇ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੇ ਜਾਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਮੌਸਮ ਉਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਅਕਸਰ ਗੁਲਾਬੀ, ਨੀਲੇ, ਲਾਲ, ਨਰੰਗੀ, ਭੂਸਲੇ, ਪੀਲੇ ਜਾਂਹਰੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬੜੀ ਮਾਹਿਰ ਹੈ।[2]

ਬਣਤਰ[ਸੋਧੋ]

ਇਸ ਦਾ ਸਿਰ ਛੋਟਾ, ਸਿਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਚੌੜੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਜੋ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਘੁੰਮਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲਈ ਪੂਛ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਦੀ ਜੀਭਲੰਬੀ ਅਤੇ ਚੌੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨਾਲੋਂ ਅੱਧੀ ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦੇ ਆਕਾਰ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗਿਰਗਿਟ[3] ਦੋ ਫੁੱਟ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਗਿਰਗਿਟ 1.3 ਇੰਚ ਲੰਬੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫੀਮੇਲ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 10—20 ਆਂਡੇ ਦੇ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਲ੍ਹੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦਬਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜੋ 6–7 ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਕੱਢਦੀ ਹੈ।

ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਂਨ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਫਲੋਰੀਡਾ, ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ, ਹਵਾਈ, ਏਸ਼ੀਆ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ, ਸਪੇਨ, ਪੁਰਤਗਾਲ, ਮੈਡਗਸਕਾਰ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਬਸੇਰਾ ਵਰਖਾ ਵਾਲੇ ਜੰਗਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖੁਸ਼ਕ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਹੈ। ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਹੋਣਕਰ ਕੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਵਜੋਂਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਬੜਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਕੰਮ ਹੈ।

ਭੋਜਨ[ਸੋਧੋ]

ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਗਿਟ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਜੀਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੌਦੇ ਖਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਕਿਸਮਾ[ਸੋਧੋ]

ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ 160 ਦੇ ਕਰੀਬ ਨਸਲਾਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਦੇ ਕੰਨ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਰੀਂਗ ਕੇ ਚੱਲਣਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰ ਹੈ।

ਕਹਾਵਤ[ਸੋਧੋ]

ਗਿਰਗਿਟ ਵਾਂਗ ਰੰਗ ਬਦਲਣਾ ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਵ ਹੈ ਆਪਣੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬਦਲ ਜਾਣ|

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Calotes versicolor, Reptiles Database
  2. C. A. L. Guenther (1864) The Reptiles of British।ndia.
  3. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2008-02-14. Retrieved 2013-11-09. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)