ਮੇਲਵਿਨ ਕੈਲਵਿਨ
ਮੇਲਵਿਨ ਏਲੀਸ ਕੈਲਵਿਨ (8 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1911 - 8 ਜਨਵਰੀ 1997) [1] ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਜੀਵ-ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੈਲਵਿਨ ਚੱਕਰ ਦੀ ਖੋਜ ਐਂਡਰਿਊ ਬੇਨਸਨ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਬਾਸ਼ਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ 1961 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਹੁਤੇ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦਾ ਕੈਰੀਅਰ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬਰਕਲੇ ਵਿਖੇ ਬਿਤਾਇਆ।
ਜਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਕੈਲਵਿਨ ਦਾ ਜਨਮ ਸੇਂਟ ਪੌਲ, ਮਿਨੀਸੋਟਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਏਲੀਅਸ ਕੈਲਵਿਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ ਹਰਵਿਟਜ਼ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, [2] ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਆਏ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸੀ।[3]
ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕੈਲਵਿਨ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਡੇਟ੍ਰੋਇਟ ਚਲੇ ਗਿਆ; ਉਸਨੇ 1928 ਵਿਚ ਸੈਂਟਰਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।[4] ਮੇਲਵਿਨ ਕੈਲਵਿਨ ਨੇ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਮਾਈਨਿੰਗ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਜੋ ਹੁਣ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਤੋਂ 1931 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਬੈਚਲਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. 1935 ਵਿਚ ਮਿਨੀਸੋਟਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿਚ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਮੈਨਚੇਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ-ਡਾਕਟਰੇਲ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਬਿਤਾਏ। ਉਸਨੇ 1942 ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਜੇਨੀਵੀਵ ਜੈਮਟਗਾਰਡ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ,[2] ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ, ਦੋ ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।
ਕੈਲਵਿਨ 1937 ਵਿਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬਰਕਲੇ ਵਿਚ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ 1947 ਵਿਚ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਕਾਰਬਨ -14 ਆਈਸੋਟੌਪ ਨੂੰ ਟਰੇਸ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਨਾਲ, ਕੈਲਵਿਨ, ਐਂਡਰਿ B ਬੈਂਸਨ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਬਾਸ਼ਮ ਨੇ ਸੰਪੂਰਨ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਮੈਪ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੈਵਿਕ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸੋਖਣ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੈਲਵਿਨ, ਬੈਂਸਨ ਅਤੇ ਬਾਸ਼ਮ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਇਕ ਪੌਦੇ ਵਿਚਲੀ ਕਲੋਰੀਫਿਲ ਤੇ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੈਵਿਕ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕੈਲਵਿਨ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਲਈ 1961 ਦੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕੈਲਵਿਨ – ਬੈਂਸਨਊ ਬਾਸ਼ਮ ਸਾਈਕਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਲਵਿਨ ਨੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਆਤਮਕਥਾ ਲਿਖੀ ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਫਾਲੋਇੰਗ ਟ੍ਰੇਲ ਆਫ਼ ਲਾਈਟ: ਏ ਸਾਇੰਟਫਿਕ ਓਡੀਸੀ ਹੈ। 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਸੁਸਾਇਟੀ ਫਾਰ ਜਨਰਲ ਸਿਸਟਮ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। 1963 ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਅਣੂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਅਤਿਰਿਕਤ ਖ਼ਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਰਸਾਇਣਕ ਬਾਇਓਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਰਕਲੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਹੋਣ ਤਕ ਆਪਣੀ ਬਹੁਤੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਖੋਜ ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਤੇਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ wਰਜਾ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰਸਾਇਣਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਪਰੀਖਿਆ ਲਈ ਵੀ ਕਈ ਸਾਲ ਬਿਤਾਏ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਇਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਜੋ 1969 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ।
ਵਿਵਾਦ[ਸੋਧੋ]
ਬੀਬੀਸੀ ਲਈ ਬੋਟਨੀ ਦੇ ਆਪਣੇ 2011 ਦੇ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਬੋਟੈਨਿਕ ਗਾਰਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਤਿਮੋਥਿਉਸ ਵਾਕਰ ਨੇ ਕੈਲਵਿਨ ਦੁਆਰਾ ਐਂਡਰਿ B ਬੇਨਸਨ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੈਲਵਿਨ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਸਨ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬੈਂਸਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਸਨ ਭੂਮਿਕਾ ਉਸ ਦੀ ਸਵੈ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਵੇਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ।[5] ਬੈਂਸਨ ਨੇ ਖੁਦ ਕੈਲਵਿਨ ਦੁਆਰਾ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਵੈ ਜੀਵਨੀ ਵਿਚ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[6]
ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
ਕੈਲਵਿਨ 1958 ਵਿਚ ਰਾਇਲ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[7] 1959 ਵਿਚ ਉਹ ਜਰਮਨ ਸਾਇੰਸ ਅਕੈਡਮੀ ਲਿਓਪੋਲਡਿਨਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।[8]
ਕੈਲਵਿਨ ਨੂੰ ਅੱਸਾ ਗ੍ਰੇ, ਮਾਰੀਆ ਗੋਪਰਟ-ਮੇਅਰ, ਅਤੇ ਸੇਵੇਰੋ ਓਕੋਆ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਨੇ ਯੂਐਸ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਦੀ 2011 ਵਾਲੀਅਮ ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਲੜੀ ਦਾ ਤੀਜਾ ਖੰਡ ਸੀ, ਪਹਿਲੇ ਦੋ 2005 ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Seaborg, G. T.; Benson, A. A. (2008). "Melvin Calvin. 8 April 1911 -- 8 January 1997". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 54: 59–70. doi:10.1098/rsbm.2007.0050.
- ↑ 2.0 2.1 "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2015-09-19. Retrieved 2020-01-11.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid<ref>tag; name "royalsoced.org.uk" defined multiple times with different content - ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1961/calvin-bio.html
- ↑ http://www.bookrags.com/biography/melvin-calvin/
- ↑ Walker, Timothy (2011). "Botany: A Blooming History". BBC Four. BBC, UK. Retrieved June 17, 2014.
- ↑ Interview conducted by Bob B. Buchanan, Scripps Institution of Oceanography, University of California, San Diego (June 26–27, 2012). "Interview Transcript – A Conversation with Andrew Benson – "Reflections on the Discovery of the Calvin-Benson Cycle"" (PDF). University of California, Berkeley. Retrieved June 17, 2014.
Page 25 – (24:51) BUCHANAN: So, would you use the word "fired?" (24:54) BENSON: Yeah. ... Page 30 – (30:04) BENSON: ... He published a book, an autobiography, Following the Trail of Light, which is a fantastic – a beautiful title for what it was about. It makes the whole volume about him getting a Nobel Prize, no mention of Benson at all in that book. And he didn't have to do that. He could have done it right. And finally, one of his last publications he mentioned – Dr. Benson and some graduate students were involved – but just briefly mentioned.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ "Melvin Calvin (1911 - 1997)". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Retrieved 5 October 2016.
- ↑ "List of Members". www.leopoldina.org. Archived from the original on 19 ਅਕਤੂਬਰ 2017. Retrieved 19 October 2017.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)