ਕੁਤੁਬ ਉੱਦ-ਦੀਨ ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਖ਼ਿਲਜੀ
| ਕੁਤੁਬ ਉੱਦ-ਦੀਨ ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਖ਼ਿਲਜੀ | |
|---|---|
 ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਖ਼ਿਲਜੀ ਦੇ ਸਿੱਕੇ | |
| 15ਵਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਸੁਲਤਾਨ | |
| ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ | 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1316 – 1 ਮਈ 1320 |
| ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ | 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1316 |
| ਪੂਰਵ-ਅਧਿਕਾਰੀ | ਸ਼ਿਹਾਬੁਦੀਨ ਓਮਾਰ ਖ਼ਿਲਜੀ |
| ਵਾਰਸ | ਖੁਸਰੋ ਖਾਨ |
| ਜਨਮ | ਅਗਿਆਤ |
| ਮੌਤ | 9 ਜੁਲਾਈ 1320 ਦਿੱਲੀ |
| ਪਿਤਾ | ਅਲਾਉੱਦੀਨ ਖ਼ਿਲਜੀ |
| ਮਾਤਾ | ਝਾਟਿਆਪਾਲੀ |
| ਧਰਮ | ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ |
ਕੁਤੁਬ ਉੱਦ-ਦੀਨ ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਖ਼ਿਲਜੀ ਅਜੋਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਿੱਲੀ ਸਲਤਨਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ। ਖ਼ਿਲਜੀ ਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ, ਉਹ ਅਲਾਉੱਦੀਨ ਖ਼ਿਲਜੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।
ਅਲਾਉਦੀਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਮਲਿਕ ਕਾਫੂਰ ਨੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸ਼ਿਹਾਬੁਦੀਨ ਓਮਾਰ ਖ਼ਿਲਜੀ ਨੂੰ ਕਠਪੁਤਲੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਮਲਿਕ ਕਾਫੂਰ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਰੀਜੈਂਟ ਬਣਿਆ। ਜਲਦੀ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਸੱਤਾ ਹਥਿਆ ਲਈ। ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅ ਉਪਾਵਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਭਾਰੀ ਟੈਕਸਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ੁਰਮਾਨਿਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨਾ।
ਉਸਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ, ਦੇਵਗਿਰੀ ਉੱਤੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਕੱਢਣ ਲਈ ਵਾਰੰਗਲ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਘੇਰ ਲਿਆ । ਉਸ ਦੇ ਗ਼ੁਲਾਮ ਜਰਨੈਲ ਖੁਸਰੋ ਖ਼ਾਨ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਸੀ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕ ਖਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਲਾਉੱਦੀਨ ਖ਼ਿਲਜੀ ਅਤੇ ਦੇਵਗਿਰੀ ਦੇ ਰਾਮਚੰਦਰ ਦੀ ਧੀ ਝਟਿਆਪਾਲੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। [1] 4 ਜਨਵਰੀ 1316 ਨੂੰ ਅਲਾਉੱਦੀਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਦੇ ਗ਼ੁਲਾਮ-ਜਨਰਲ ਮਲਿਕ ਕਾਫ਼ੂਰ ਨੇ ਅਲਾਉੱਦੀਨ ਦੇ 6 ਸਾਲਾ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ਿਹਾਬੁਦੀਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਠਪੁਤਲੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰੀਜੈਂਟ ਵਜੋਂ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ। ਸ਼ਿਹਾਬੁਦੀਨ ਦੇ ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿਚ, ਮੁਬਾਰਕ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਅਲਾਉਦੀਨ ਦੇ ਹੋਰ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਹਾਬੁਦੀਨ ਦੇ ਪੈਰ ਚੁੰਮਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [2]
ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]ਉਸਨੂੰ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਗ਼ੁਲਾਮ ਜਰਨੈਲ ਖੁਸਰੋ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।