ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ
ਮੂਲਮ ਥਿਰੂਨਲ ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ (1896–1983), ਜੋ ਕਿ ਅੰਮਾ ਮਹਾਰਾਨੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੀ ਜੂਨੀਅਰ ਮਹਾਰਾਣੀ (ਰਾਣੀ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਰਾਜਾ ਚਿਥੀਰਾ ਥਿਰੂਨਲ ਬਲਰਾਮ ਵਰਮਾ ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ।
ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ ਦਾ ਜਨਮ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣੇ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਔਰਤ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਸੀ। 1900 ਵਿੱਚ, ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰਸਾਂ ਦੀ ਗੈਰ-ਮੌਜੂਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ, ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਮੇ ਸੇਤੂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸ ਦੀ ਭੂਆ, ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਾਰਾਨੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਦੁਆਰਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੀ ਜੂਨੀਅਰ ਮਹਾਰਾਨੀ ਬਣ ਗਈ। ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ ਨੇ ਕਿਲੀਮਨੂਰ ਪੈਲੇਸ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀ ਪੂਰਮ ਨਲ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਥੰਮਪੁਰਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਉੱਚ ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 1907 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1912 ਵਿੱਚ, ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰਸ-ਪ੍ਰਤੱਖ ਸ਼੍ਰੀ ਚਿਥੀਰਾ ਥਿਰੂਨਲ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਅੰਮਾ (ਮਾਂ) ਮਹਾਰਾਨੀ (ਰਾਣੀ), ਜਾਂ ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੀ ਰਾਣੀ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ।
ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ ਇੱਕ ਨਿਪੁੰਨ ਵੀਨਾ (ਤਾਰ ਵਾਲਾ) ਵਾਦਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਵਾਤੀ ਥਿਰੂਨਲ ਰਾਮ ਵਰਮਾ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। [1] [2] ਉਹ ਅਤੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸੇਤੂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ, ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਕਾਰ, ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਦੀਆਂ ਪੋਤੀਆਂ ਸਨ। [3]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚੋਣਵਾਂ ਸਮੂਹ ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ, ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਦਵਾਨ, ਕਿਲੀਮਨੂਰ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਪੂਰਮ ਨਲ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਥੰਮਪੁਰਨ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ, ਉਸ ਦੀ ਵਿਦਵਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ (ਉਸ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਲਜ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਨ)। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 1907 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ; ਜਦੋਂ ਉਹ 1911 ਵਿੱਚ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੰਪੰਨ ਹੋ ਗਿਆ। 1912 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ, ਤਤਕਾਲੀ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ, ਸ਼੍ਰੀ ਚਿਥੀਰਾ ਥਿਰੂਨਲ ਬਲਰਾਮ ਵਰਮਾ, ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸ਼ਾਸਕ ਮਹਾਰਾਜਾ (ਰਾਜਾ) ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਾਣੀ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ। ਸੇਤੂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ ਨੇ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਬੱਚਾ, ਇੱਕ ਬੱਚੀ, ਮਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਕਾਰਤਿਕਾ ਥਿਰੂਨਲ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਅਤੇ ਉਥਰਾਡੋਮ ਥਿਰੂਨਲ ਮਾਰਥੰਡਾ ਵਰਮਾ ਸਨ। [4]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ CHATTERJEE, PARTHA. ""Versatile genius" ...... Amongst the adherents of the late Maharaja was the latter-day master of Carnatic vocal Semmangudi Srinivasa Iyer, who shifted to Travancore in 1940 to assist Mutthiah Bhagavathar to bring to light the kritis of Swati Tirunal with the approval of Maharani Sethu Parvathi Bayi who was a connoisseur of music". Frontline. 29 (7).
- ↑ J. Weidman, Amanda (2006). Singing the Classical, Voicing the Modern: The Postcolonial Politics of Music in South India. United States of America: Duke University Press.
- ↑ Of India, The Times. "THE REBEL PRINCE OF TRAVANCORE : Rema Nagarajan Meets Prince Ashwathy Thirunal Rama Varma, Who Dared Defy Tradition To Pursue His Passion For Music".
- ↑ Arun, Mohan. "Sree Chithira Thirunal Balarama Varma Maharaja Travancore History". etrivandrum.com. Archived from the original on 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 2014. Retrieved 2 May 2014.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help)