ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਸਜਿਦ, ਲਾਹੌਰ
ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਸਜਿਦ ( Urdu: سنہری مسجد , lit. 'Golden Mosque' ' ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਸਜਿਦ ' ), ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਲਾਈ ਮਸਜਿਦ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੂਬੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ-ਯੁੱਗ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਹੈ।
ਟਿਕਾਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਸੁਨੇਹਰੀ ਮਸਜਿਦ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਮਸਜਿਦ ਅਤੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਉਲਟ ਜੋ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸਿਖਰ ਸਮੇਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਸਜਿਦ 1753 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਤਨ ਵਿੱਚ ਸੀ। [1]
ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਨਵਾਬ ਬੁਖਾਰੀ ਖ਼ਾਨ ਸੀ, ਜੋ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਡਿਪਟੀ ਗਵਰਨਰ ਸੀ। [1] ਸਥਾਨਕ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਨੇ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਡੀ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਉਸਾਰੀ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਬੁਖਾਰੀ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਫਤਵਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। [2]
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ
[ਸੋਧੋ]ਮਸਜਿਦ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ 11 ਫੁੱਟ ਉੱਚੇ ਥੜ੍ਹੇ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮੰਜ਼ਿਲ 'ਤੇ ਦੁਕਾਨਾਂ ਸਨ। ਦੁਕਾਨਾਂ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਤੇ ਖ਼ਰਚੇ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨੇੜਲੇ ਸਿੱਖ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਝਲਕਦੇ ਹਨ। [1]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Lahore, 'Dictionary of Islamic Architecture, (Routledge, 1996), 159.
- ↑ "Sonehri Mosque". Lahore Sites. Archived from the original on 28 ਅਗਸਤ 2016. Retrieved 28 August 2016.