ਸ਼ਬਨਮ ਸ਼ਕੀਲ
ਸ਼ਬਨਮ ਸ਼ਕੀਲ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 12 ਮਾਰਚ 1942 |
| ਮੌਤ | 2 ਮਾਰਚ 2013 (ਉਮਰ 70) |
| ਕਿੱਤਾ | ਵਿਦਵਾਨ, ਕਵਿਤਰੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
ਸ਼ਬਨਮ ਸ਼ਕੀਲ (Urdu: شبنم شکیل ALA-LC: [S̱ẖabnam S̱ẖakīl] Error: {{Transliteration}}: unrecognized language / script code: urdu (help) IPA: Error: {{IPA}}: unrecognized language tag: help:ipa for hindi and urdu; 12 ਮਾਰਚ 1942 – 2 ਮਾਰਚ 2013) ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਕਵਿਤਰੀ ਸੀ। ਸ਼ਬਨਮ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ, ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਈ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਲੈਕਚਰਾਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਤਨਕੀਦੀ ਮਜ਼ਾਮੀਨ, 1965 'ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ।[1][2]
ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਬਨਮ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਮਾਰਚ 1942 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਈਦ ਆਬਿਦ ਅਲੀ ਆਬਿਦ ਇੱਕ ਕਵੀ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮ ਮੁਸਤਫਾ ਤਬਸਮ ਤੇ ਫ਼ੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼ ਵਰਗੇ ਨਾਮਵਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਈ।[3] ਉਹ ਕਿੰਨਰਾਈਡ ਕਾਲਜ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ ਅਤੇ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਇਸਲਾਮੀਆ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਕਵੀਨਜ਼ ਮੈਰੀ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। ਅਗਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਲਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਲਾਹੌਰ ਕਾਲਜ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਗਰਲਜ਼ ਕਾਲਜ, ਕੋਇਟਾ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਫੈਡਰਲ ਗੌਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਐਫ-7/2 ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
1967 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਸਈਦ ਸ਼ਕੀਲ ਅਹਿਮਦ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਸਿਵਲ ਨੌਕਰ ਸੀ। ਇਸ ਜੋੜੇ ਦੇ ਦੋ ਬੇਟੇ ਵਕਾਰ ਹਸਨੈ ਅਹਿਮਦ ਅਤੇ ਜਹਾਂਜ਼ੇਬ ਅਹਿਮਦ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਮਲਹਾਤ ਅਵਾਨ ਸੀ।
ਸ਼ਬਨਮ ਦੀ 2 ਮਾਰਚ, 2013 ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ਵਿਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਦੀ ਨਮਾਜ਼-ਏ-ਜਨਾਜ਼ਾ 3 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਦੇ ਐਫ -11 ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਾ ਪਰਵੇਜ਼ ਅਸ਼ਰਫ ਨੇ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ।
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਹੇਠਾਂ ਸ਼ਬਨਮ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੈ:
- ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਾਈਡ ਆਫ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਅਵਾਰਡ, 2005
- ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ - ਹਮਦਰਦ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ, 1994
- ਬੋਲਾਨ ਅਵਾਰਡ (ਸ਼ਬਜਾਦ - ਕਵਿਤਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ), 1988
- ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਉੱਘੀ ਔਤਾਂ ਲਈ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ
- ਮੁਬੰਸ਼ੀਰਾ ਨਸਰੀਨ, ਉਰਦੂ ਵਿਭਾਗ, ਐਨ.ਯੂ.ਐਮ.ਐਲ. ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਬਨਮ ਸ਼ਕੀਲ ਦੀ ਸ਼ਾਖਸੀਅਤ ਅਤੇ ਸ਼ੈਰੀ (ਰਿਸਰਚ ਪੇਪਰ) (2000)
- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ
- ਲਾਈਫ ਮੈਂਬਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਕਾਦਮੀ ਆਫ਼ ਲੈਟਰਸ
- ਮੈਂਬਰ ਪੀ.ਟੀ.ਵੀ. ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਚੈਨਲ 3
- ਮੈਂਬਰ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਕਮੇਟੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਕਾਦਮੀ ਆਫ਼ ਲੈਟਰਜ਼
- ਮੈਂਬਰ ਪੰਜਾਬ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਬੋਰਡ, ਲਾਹੌਰ
- ਮੈਂਬਰ ਜਿਊਰੀ (ਅਵਾਰਡ) ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਪੀ.ਟੀ.ਵੀ.ਸੀ. ਪਰਵੀਨ ਸ਼ਕੀਰ ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਲੈਟਰਜ਼ ਹਿਜਰਾ ਅਵਾਰਡ
- ਭਾਹਾ-ਉਦ-ਦੀਨ ਜ਼ਕਰੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੁਲਤਾਨ ਦਾ ਰਿਸਰਚ ਪੇਪਰ: ਸ਼ਬਨਮ ਸ਼ਕੀਲ ਕੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਔਰ ਫਨ (ਐਮ. ਫਿਲ)
- ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਗਿਆਨ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਆਨਰਜ਼ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Shabnam Shakeel passes away". Retrieved March 3, 2013.
- ↑ "Renowned poetess Shabnam Shakeel dies". Archived from the original on ਮਾਰਚ 6, 2013. Retrieved March 3, 2013.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Habitual vision of greatness – Shabnam Shakeel". Archived from the original on ਮਾਰਚ 2, 2013. Retrieved March 3, 2013.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)