ਅਸਮਾ ਜਹਾਂਗੀਰ
ਅਸਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਨੀ ਜਹਾਂਗੀਰ | |
|---|---|
 ਫ਼ੋਰ ਫ੍ਰੀਡਮਸ ਅਵਾਰਡ ਵਿਜੇਤਾ ਅਸਮਾ ਜਹਾਂਗੀਰ 2010 | |
| ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ 27 ਅਕਤੂਬਰ 2010 | |
| ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ | ਆਸਿਫ਼ ਅਲੀ ਜ਼ਰਦਾਰੀ |
| ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ | ਰਾਜਾ ਪਰਵੇਜ਼ ਅਸ਼ਰਫ਼ |
| ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ | ਕਾਜ਼ੀ ਅਨਵਰ |
| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਚੇਅਰਪਰਸਨ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1987–Incumbent | |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | ਅਸਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਨੀ 27 ਜਨਵਰੀ 1952 ਲਾਹੋਰ , ਪੰਜਾਬ ਸੂਬਾ, ਪੱਛਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਹੁਣ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ)[1] |
| ਮੌਤ | 11 ਫਰਵਰੀ 2018 (ਉਮਰ 66) ਲਾਹੋਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਮੌਤ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ | ਬ੍ਰੇਨ ਹੈਮਰੇਜ਼ |
| ਕਬਰਿਸਤਾਨ | religion quadinani |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
| ਬੱਚੇ | 1 ਬੱਚਾ 2 ਕੁੜੀਆਂ |
| ਮਾਪੇ |
|
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ , ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ Capital Territory (ICT) |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਐਲਐਲਬੀ) Kinnaird College (ਬੀਏ) University of St. Gallen (JSD) |
| ਕਿੱਤਾ | ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਵਰਕਰ |
| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ | ਇਫਤਿਖ਼ਾਰ ਮੋਹੰਮਦ ਚੋਧਰੀ , ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਮੁੱਖ ਇਨਾਮ | ਹਿਲਾਲ-ਇ-ਇਮਤਿਆਜ਼ (2010) Martin Ennals Award (1995) Ramon Magsaysay Award Leo Eitinger Award (2002) ਫ਼ੋਰ ਫ੍ਰੀਡਮਸ ਅਵਾਰਡ (2010) |
ਅਸਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਨੀ ਜਹਾਂਗੀਰ (Urdu: عاصمہ جہانگیر: ʿĀṣimah Jahāṉgīr; 27 ਜਨਵਰੀ 1952 – 11 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਅਵਾਰਡ ਵਿਜੇਤਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਵਰਕਰ ਸੀ।[2] ਜਹਾਂਗੀਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। 27 ਅਕਤੂਬਰ 2010 ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਬਾਰ ਐਸੋਸਿਏਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੀ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਉਹ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਫ਼ੋਰਮ ਦੀ ਸਹਿ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਫ਼ੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮੀਤ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਰਹੀ। ਅਗਸਤ 2004 ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ 2010 ਤੱਕ ਉਸ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਖਸੂਸੀ ਰਿਪੋਰਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸ਼੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਦੇ ਹਾਕਿਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉੱਥੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਬਣਾਏ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਵੀ ਰਹੀ। ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਇਨਾਮਾਂ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ 2014 ਦਾ ਲਾਇਵਲੀਹੁਡ ਐਵਾਰਡ, 2010 ਦਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਐਵਾਰਡ, ਹਿਲਾਲੇ ਇਮਤਿਆਜ਼, ਸਿਤਾਰਾ-ਏ-ਇਮਤਿਆਜ਼, ਰੈਮੋਨ ਮੈਗਾਸਸੇ ਐਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ 1995 ਦਾ ਐਨਾਲ ਐਵਾਰਡ, ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਯੂਨੈਸਕੋ\ਬਿਲਬਓ ਈਨਾਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਫ਼੍ਰਾਂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਫ਼ੀਸਰ ਦੀ ਲਾ ਲੀਜਨ ਦ’ਆਨਰ (Officier de la Légion d'honneur) ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।
ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਨੇਕਾਂ ਵਾਰ ਅਸਮਾ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਧਮਕੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ | ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਸਲਾਮਤ ਮਸੀਹ ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲਾ ਈਸਾਈ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਹਿੰਮਤ ਤੋੜਨ ਖਾਤਿਰ ਉਸਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਧਮਕੀਆਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਨਾਸਤਿਕਤਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾ ਕੇ ਉਸ ’ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ | ਸੰਨ 1995 ਵਿੱਚ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਉਸ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਉਸਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ | ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਭੀੜ ਨੇ ਉਸਦੀ ਕਾਰ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ | ਉਸਦੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਡਰਾਇਵਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨੋਂ ਮਾਰ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ | ਉਸਦੇ ਪਰੀਵਾਰ ਉੱਤੇ ਵੀ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੰਨ ਤੋੜ ਕੀਤੀ ਗਈ | ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਅਸਮਾ ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹਾਰੀ ਤੇ ਇਨਸਾਫ਼ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜੱਦੋਜਹਿਦ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਖਿਆ |
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Malik, Adnan; Shakir, Riaz (11 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018). "Human rights icon Asma Jahangir passes away in Lahore". Geo News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Jang Group of Newspapers. Archived from the original on 11 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018. Retrieved 11 ਫ਼ਰਵਰੀ 2018.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Before Malala there was Asma Jahangir