ਅਤਾ ਉੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ
ਅਤਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾਖ਼ੇਲਵੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ | ਅਤਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਨਿਆਜ਼ੀ |
| ਜਨਮ | 19 ਅਗਸਤ 1951 ਈਸਾਖ਼ੇਲ, ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਮੂਲ | ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਵੰਨਗੀ(ਆਂ) | ਸਰਾਇਕੀ ਸੰਗੀਤ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ |
| ਕਿੱਤਾ | ਸਰਾਇਕੀ, ਝੁੰਮਰ, ਪੰਜਾਬੀ |
| ਸਾਲ ਸਰਗਰਮ | 1971 – present |
ਅੱਲ੍ਹਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ (ਜਨਮ 19 ਅਗਸਤ 1951) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲਾ (ਪਸ਼ਤੋ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ "ਵੱਡਾ ਭਰਾ") ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਈਸਾ ਖ਼ੇਲ, ਮੀਆਂ ਵਾਲੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਤਮਗ਼ਾ ਹੁਸਨ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕ ਹੈ।[1] ਉਸ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਾਇਕੀ ਕਲਾਕਾਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਸਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਐਲਬਮਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਜਾਂ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗੀਤ ਚੰਨ ਕਿਥਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰੀ ਈ ਰਾਤ ਓ ਅੱਜ ਵੀ ਜ਼ੌਕ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮ ਦਿਲ ਲੱਗੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਲੇਕਿਨ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਸਰਾਇਕੀ ਗੀਤ ਹਨ। ਫ਼ਿਲਮ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਦਾ ਗੀਤ ਦਿਲ ਲਗਾਇਆ ਥਾ ਦਿਲ ਲੱਗੀ ਕੇ ਲੀਏ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲ, ਮੀਆਂਵਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਅਤੁੱਲਾ ਖ਼ਾਨ ਨਿਆਜ਼ੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਿਆਜ਼ੀ ਇਕ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਪਸ਼ਤੂਨ ਕਬੀਲਾ ਹੈ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਸਖ਼ਤ ਮਨਾਹੀ ਸੀ [2] ਉਸਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਅਤੇ ਮੁਕੇਸ਼ ਦੇ ਗਾਣੇ ਸਿਖਾਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਗਾਉਣਾ ਬੰਦ ਨਾ ਕਰੇ। ਅਤੁੱਲਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਗਾਉਣ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਅਤੱਲਾਹ 18 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਘਰ ਛੱਡ ਗਿਆ।[3] ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਸੰਗੀਤਕ ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਿਖਲਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਸੇਟ ਟੇਪਾਂ ਤੇ ਦਰਜ ਕਰ ਲਿਆ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਵੰਡੀਆਂ। 1972 ਵਿਚ, ਏਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੂੰ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸਨੇ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[4] ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਨੀਲਮ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਅਤਾਉੱਲਾ ਖ਼ਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਈਸਾਖੇਲ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੁੱਢਲੀ ਵਿੱਦਿਆ ਈਸਾਖੇਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤਾਉੱਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਹੌਰ ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਚਾਰ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ।[5][6]
ਵਿਰਾਸਤ
[ਸੋਧੋ]ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੋਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟਰੱਕ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਸਾਥੀ ਅਤੁੱੱਲਾ ਖਾਨ ਈਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਦੀਆਂ ਰੋਮਾਂਚਕ ਸੁਰਾਂ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਗਾ ਰਹੇ, ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗਾਣੇ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਖਿੱਚੇ ਗਏ ਉਸੇ ਪਲ ਤੋਂ ਹੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 1970 ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੈਸ਼ਨ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਏਸਾ ਖ਼ੇਲਵੀ ਨੇ ਇਕ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਚ ਸਰਵ ਉੱਚ ਅਤੇ ਨਿਰਵਿਘਨ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਕੁਲੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਗੀਤ ਸੈਲੂਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Atta Ullah Eesakhelvi and the Cassette Revolution". Pakistaniat. 22 November 2008. Archived from the original on 25 April 2011. Retrieved 29 April 2011.
{{cite news}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "The Coke Studio Journey continues with Episode 3! https://web.archive.org/web/20110810074729/http://www.ink-on-the-web.com/2011/06/22/ Ink Magazine.
- ↑ "The Coke Studio Journey continues with Episode 3!". Ink Magazine. 22 June 2011. Archived from the original on 10 August 2011. Retrieved 7 July 2011.
- ↑ Abdullah, Rana https://web.archive.org/web/20130710133107/http://www.thenewstrack.com/attaullah-khan-esakhelvi-a-pakistani-legend-life-history/
- ↑ "I hope to work on projects in Pakistan, says Hollywood VFX artist Laraib Atta". DAWN.com. Retrieved 5 September 2015.
- ↑ "Pakistani visual effects prodigy making waves in Hollywood". The Express Tribune. Retrieved 5 September 2015.