ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸੁਵਰੋਵ
ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਵਾਸਿਲੀਵੀਚ ਸੁਵਰੋਵ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ: Alexander Vasilyevich Suvorov) ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਫੌਜੀ ਨੇਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਰਿੰਨੀਕ, ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਕਾਊਂਟੀ, ਇਟਲੀ ਦਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ, ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਆਖਰੀ ਜਰਨੈਲ ਸੀ।
ਸੁਵੇਰੋਵ ਦਾ ਜਨਮ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਲੜਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਟਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਰਸ਼ੀਅਨ ਆਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ। ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਲਈ 1762 ਵਿੱਚ ਕਰਨਲ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ 1768 ਵਿੱਚ ਬਾਰ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਹੋਈ, ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੇ ਕ੍ਰਾਕੋ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਲੈਂਕੋਰੋਨਾ ਅਤੇ ਸਟੋਵਾਵਿਜ਼ਕੇ ਵਿਖੇ ਪੋਲਸ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਵਿਭਾਜਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਮ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਲੜਾਈ 1768–1774 ਦੀ ਰੂਸੋ-ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ, ਕੋਜਲੁਦਸ਼ਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਈ। 1786 ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਦਾ ਜਰਨੈਲ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1787–1792 ਦੀ ਰੂਸੋ-ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕਮਾਂਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਰਿੰਨੀਕ ਅਤੇ ਸੀਜ਼ ਆਫ਼ ਇਜ਼ਮੇਲ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕਰੂਰ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਉਂਟ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੇ 1794 ਵਿੱਚ ਪੋਲਿਸ਼ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਮੈਕਿਜੋਵਾਇਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਵਾਰਸਾ ਨੂੰ ਤੂਫਾਨ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ।
ਮਹਾਰਾਣੀ ਕੈਥਰੀਨ ਮਹਾਨ ਦਾ ਨੇੜਲਾ ਸਾਥੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸੁਵੇਰੋਵ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਵਾਰਸ ਸਪਸ਼ਟ ਪੌਲ ਨਾਲ ਝਗੜਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕੈਥਰੀਨ ਦੀ 1796 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੌਰੇ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੌਲੁਸ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦਾ ਤਾਜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਨੂੰ ਫ੍ਰੈਂਚ ਰੈਵੋਲਯੂਸ਼ਨਰੀ ਯੁੱਧਾਂ ਲਈ ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਦਾਨ ਮਾਰਸ਼ਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੂੰ ਔਸਟ੍ਰੋ-ਰੂਸੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਮਿਲਾਨ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਾਸਾਨੋ ਡੀ ਅਡਾ, ਟ੍ਰੇਬੀਆ ਅਤੇ ਨੋਵੀ ਦੀ ਬੈਟਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਚ ਨੂੰ ਇਟਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕੀਤੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਇਟਲੀ ਦਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕਜੁਟ ਹੋਣ ਲਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫ੍ਰੈਂਚ ਦੁਆਰਾ ਸਵਿਸ ਆਲਪ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਿਆ। ਸੁਵਰੋਵ ਨੇ ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜਾਂ ਦਾ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਰੂਸ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਰੂਸ ਦਾ ਚੌਥਾ ਜਨਰਲਿਸਿਮੋ ਬਣ ਗਿਆ। ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿੱਚ 1800 ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਕਮਾਂਡਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਰੂਸ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕਈ ਮੈਡਲ, ਖਿਤਾਬ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਸੁਵੇਰੋਵ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਫੈਲੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਉੱਤੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਨੂਅਲ ਦਿ ਸਾਇੰਸ ਆਫ਼ ਵਿਕਟੋਰੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀਆਂ, ਸਮਾਰਕ, ਪਿੰਡ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਆਦੇਸ਼ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਵੀ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਨਹੀਂ ਹਾਰੀ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Chisholm 1911.
- ↑ William C. Fuller, Jr. Suvorov, Alexander // The Reader's Companion to Military History. Ed. by Robert Cowley & Geoffrey Parker. Houghton Mifflin Harcourt. 1996. P. 457