ਉਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਉਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ
ਐਚ.ਓ.ਡੀ. (ਇਤਿਹਾਸ) ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਮਾਪੇਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ and ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ
ਸਿੱਖਿਆਮੈਕਗਿਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚਡੀ, ਕੈਨੇਡਾ
ਕਿੱਤਾਇਤਿਹਾਸਕਾਰ

ਉਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਹੈ।[1][2] ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ (ਇਤਿਹਾਸ) ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਉਦਘਾਟਨੀ "ਇਨਫੋਸਿਸ ਇਨਾਮ" ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।[2]

ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਸਿੰਘ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫ਼ਨਜ਼ ਕਾਲਜ, ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਅਲੂਮਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਮੈਕਗਿਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਤੋਂ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਅਤੇ ਐੱਮ. ਫਿਲ. ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ, ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਕੋਲ ਮੈਕਗਿਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਮੌਂਟ੍ਰੀਅਲ, ਕਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗਸ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਤੇ ਉੜੀਸਾ ਵਿੱਚ ਟੈਂਪਲਜ਼ ਸਿਰਲੇਖ ਥੀਸਿਸ ਦੇ ਨਾਲ: ਇੱਕ ਐਪੀਿਗੈਮਿਕ ਅਧਿਐਨ (300-1147 ਈ.) ਕੀਤਾ ਹੈ। 

ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ।[2]

ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]

ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਆਹ ਵਿਜੇ ਤਨਖਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਫਿਲਾਸਫੀ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਹ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਦੀ ਬੇਟੀ ਹੈ।[3] ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਬੇਟੇ ਹਨ।  ਮਾਪਿਆਂ: ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਭੈਣ-ਭਰਾ: ਦਮਨ ਸਿੰਘ ਸਿੱਖਿਆ: ਮੈਕਗਿਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸੇਂਟ ਸਟੀਫ਼ਨਜ਼ ਕਾਲਜ, ਦਿੱਲੀ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ: ਅਮ੍ਰਿਤ ਕੌਰ, ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਚਾਚੇ: ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ, ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ, ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ

ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]

1985 ਵਿੱਚ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਕੇਨ, ਲੀਡੇਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੇਸੀਪ੍ਰੋਸਲ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। 1999 ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਟਰੱਸਟ / ਵਾਲਜ਼ ਇੰਡੀਆ ਫੇਸਿੰਗ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਲੂਸੀ ਕੈਵੈਂਡੀਸ਼ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੈਲੋ ਵੀ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ-ਯੈਂਚਿੰਗ ਸੰਸਥਾ, ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਡੈਨੀਅਲ ਇੰਂਗਲਜ਼ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[2]

ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਲਾਈਫ ਲੌਂਗ ਲਰਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਲਈ ਕੌਮੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹੈ।[2]

ਉਹ ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ ਲਿਊਵਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਰਸਮੁਸ ਵਿਸ਼ਵ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ, ਮਈ-ਜੂਨ 2010 ਦੇ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ।[1]

ਵਿਵਾਦ[ਸੋਧੋ]

25 ਫਰਵਰੀ 2008 ਨੂੰ, ਏ ਕੇ ਕੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਿੱਲੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਰਾਮਾਨੁਜਨ, ਤਿੰਨ ਸੌ ਰਮਾਇਣਿਆਂ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਲੇਖ ਅਸਹਿਮੀ ਭਰਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬੀਏ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਰੀਡਿੰਗਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੰਘ "ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਨਾ ਕੰਪਾਈਲਰ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ।"[3]

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਕਿਤਾਬਾਂ (ਲੇਖਕ)
  • ਕਿੰਗਸ, ਬ੍ਰਹਮਾਮਾ ਅਤੇ ਉੜੀਸਾ ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ: ਇੱਕ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਅਧਿਐਨ ਏ.ਡੀ. 300-1147. ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮੁਨਸ਼ੀ ਰਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਪਬ. 1994. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9788121506212 
  • ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦਿੱਲੀ. ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ 1999. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9780195649192. 
  • ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਭੇਤ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨ ਭਾਰਤ: ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਟਰੱਸਟ. 2002. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9788123739793. (ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ) 
  • ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੋਜ: ਆਰੰਭਿਕ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਿੱਲੀ: ਸਥਾਈ ਕਾਲੇ 2004. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9788178240886. 
  • ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਮੁਢਲੇ ਮੱਧਕਾਲੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: 12 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ ਤੋਂ. ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੀਅਰਸਨ ਲੋਂਗਮੇਨ 2008. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9788131716779 
  • ਰੀਥਿੰਕਿੰਗ ਅਰਲੀ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਭਾਰਤ: ਇੱਕ ਰੀਡਰ ਓ ਯੂ ਪੀ ਇੰਡੀਆ 2012. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9780198086062. 
  • ਧਾਰ, ਪਰੁਲ ਪਾਂਡਿਆ ਅਤੇ ਵਾਤਸਿਆਨ, ਕਪਿਲੇ (2014) ਦੇ ਨਾਲ. ਏਸ਼ੀਆਈ ਮੁਦਰਾ: ਜੁੜਿਆ ਇਤਿਹਾਸ. ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ. ISBN 9780198099802 
  • ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਹਿੰਸਾ. ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ 2017. ISBN 9780674975279.
ਕਿਤਾਬਾਂ (ਸੰਪਾਦਿਤ)
  • ਦਿੱਲੀ: ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਿਹਾਸ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸ ਪ੍ਰੈਸ 2006. ਆਈਐਸਬੀਐਨ 9788187358299. 
  • ਲਾਹਿਰੀ ਨਾਲ, ਨਯਨੋਂਟ, ਐਡੀਜ਼ (2009). ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ: ਨਵੇਂ ਖੋਜ ਦਿੱਲੀ: ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ ISBN 9780198060284
ਪੇਪਰ
  • "ਅਮਰਵਤੀ: ਮਹਾਂਕਾਇਤਾ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ (1797-1886)" ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਟੱਡੀਜ਼. 17 (1): 19-40 ਜਨਵਰੀ 2001. Doi: 10.1080 / 02666030.2001.9628590. 
  • "ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਥੁਰਾ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਧਰਮ ਅਸਥਾਨ (ਸੀ। 200 ਬੀ.ਸੀ। - ਏ.ਡੀ. 200)". ਵਿਸ਼ਵ ਪੁਰਾਤਤ ਵਿਗਿਆਨ 36 (3): 378-398. ਸਿਤੰਬਰ 2004. doi: 10.1080 / 0043824042000282803.

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ [ਸੋਧੋ]

  • ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 "Prof. Upinder Singh". University of Delhi. Retrieved 29 ਅਕਤੂਬਰ 2012.
  2. 3.0 3.1 "PM's daughter has nothing to do with book on Ramayana". Indian Express. 28 ਫ਼ਰਵਰੀ 2008. Archived from the original on 23 ਸਤੰਬਰ 2012. Retrieved 29 ਅਕਤੂਬਰ 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)