ਕਰਨਾਟਕ ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਕਲਾਵਾਂ
ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਨਾਚ ਅਤੇ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਕਲਾਵਾਂ ਹਨ।
ਮੈਸੂਰ ਖੇਤਰ[ਸੋਧੋ]
ਕੁਨੀਠਾ: ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਨਾਚ[ਸੋਧੋ]
ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਰਸਮੀ ਨਾਚਾਂ ਨੂੰ ਕੁਨੀਠਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਨਾਚ ਡੋਲੂ ਕੁਨੀਠਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਚ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਾਇਨ ਅਤੇ ਸਜੇ ਢੋਲ ਦੀ ਬੀਟ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਰੂਬਾ ਗੌੜਾ ਜਾਤੀ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੋਲੂ ਕੁਨੀਠਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਡਰੱਮ ਬੀਟਸ, ਤੇਜ਼ ਹਰਕਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀ ਸਮੂਹ ਬਣਤਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ
ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨਾਚ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਨੜ ਵਿੱਚ ਭਰਤ ਨਾਟਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੋਮੇਸ਼ਵਰ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਗਏ ਕੰਨੜ ਪਾਠ ਮਾਨਸੋਲਾਸਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਡੋਲੂ ਕੁਨੀਠਾ[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨਾਚ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਡੋਲੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਰੂਬਾ ਗੌੜਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ 16 ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਢੋਲ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੱਚਦੇ ਸਮੇਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਾਲਾਂ ਵਜਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਤਾਲਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਢੰਗ ਬੁਣਦਾ ਹੈ। ਪੁਸ਼ਾਕ ਸਧਾਰਨ ਹਨ; ਸਰੀਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੰਗੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਧੋਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕਾਲੀ ਚਾਦਰ ਬੰਨ੍ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੇ.ਐਸ. ਹਰੀਦਾਸ ਭੱਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੋਲੀ ਨੇ 1987 ਵਿੱਚ ਯੂਐਸਐਸਆਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਮਾਸਕੋ, ਲੈਨਿਨਗ੍ਰਾਦ, ਵਾਈਬੋਰਗ, ਆਰਚੈਂਜਲਸਕ, ਪਸਕੋਵ, ਮਰਮਾਂਸਕ, ਤਾਸ਼ਕੰਦ ਅਤੇ ਨੋਵੋਗਰਾਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਾਰਿਜਾਥਾ[ਸੋਧੋ]
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਪਾਰਿਜਾਥਾ ਉੱਤਰੀ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਥੀਏਟਰ ਹੈ। ਇਹ ਯਕਸ਼ਗਾਨ ਅਤੇ ਬਾਇਆਲਤਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ, ਜੋ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਜਾਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਲਾਵਣੀ[ਸੋਧੋ]
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਇਹ ਲੋਕ ਨਾਚ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
