ਕਵਿਤਾ (ਮੈਗਜ਼ੀਨ)
ਕਵਿਤਾ (ਬੰਗਾਲੀ: কবিতা ), ਕੋਬਿਤਾ ਦਾ ਸਪੈਲਿੰਗ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਕਾਵਿ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਹੈ ਜਿਸਨੇ 1930 ਤੋਂ 1961 ਤੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[1] ਇਹ ਕਵੀ ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਕਵੀ ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਪਹਿਲਾ ਸਾਹਿਤਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਪ੍ਰਗਤੀ ਸੀ।[1] ਉਦੋਂ ਉਹ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਅੰਕ 1929 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] . 1931 ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਤੋਂ ਕਲਕੱਤਾ ਜਾਣ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਬੁੱਧਦੇਵ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਕਵਿਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਕਵਿਤਾ ਰੱਖਿਆ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਕਲਕੱਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ‘ਗੋਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਮੈਂਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਥੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 1935 ਵਿਚ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ, ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮੇਂਦਰ ਮਿੱਤਰਾ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿ-ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਵੀ ਸਮਰ ਸੇਨ ਨੇ ਸਹਾਇਕ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕਵਿਤਾ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਤੋਂ ਹੈਰੀਏਟ ਮੋਨਰੋ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਰਸਾਲਾ ਸੀ। ਬੰਗਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਐਡਵਰਡ ਥਾਮਸਨ ਨੇ 1 ਫਰਵਰੀ 1936 ਦੇ ਟਾਈਮਜ਼ ਸਾਹਿਤਕ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੰਕ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ[1]
ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ 1937 ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ 202 ਰਾਸਬਿਹਾਰੀ ਐਵੇਨਿਊ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿਖੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਘਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕਵਿਤਾ ਭਵਨ[2] ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਘਰ ਸੀ। ਕਵਿਤਾ ਪੱਚੀ ਸਾਲ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਦਾ ਆਖਰੀ ਅੰਕ ਮਾਰਚ 1961 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ[3]
ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨੀ[ਸੋਧੋ]
- ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ
- ਜੀਵਨਾਨੰਦ ਦਾਸ
- ਅਮਿਓ ਚੱਕਰਬੋਰੀ
- ਸਮਰ ਸੇਨ
- ਕਾਮਾਕਸ਼ੀਪ੍ਰਸਾਦ ਚਟੋਪਾਧਿਆ
- ਅਜੀਤ ਦੱਤਾ
- ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ
- ਕਾਜ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁਲ ਇਸਲਾਮ
- ਸੁਧਿੰਦਰਨਾਥ ਦੱਤਾ
- ਸ਼੍ਰੀਪਰਣਾ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੰਬਰ, 1960[ਸੋਧੋ]
ਕਵਿਤਾ ਦਾ 100ਵਾਂ ਅੰਕ 1960 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਕਰਨ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 69 ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਬੁੱਧਦੇਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦਾ ਇਰਾਦਾ "ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਮੈਦਾਨ" ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਦੋਭਾਸ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ਨ, 1963[ਸੋਧੋ]
ਬੁੱਧਦੇਵ ਬੋਸ ਨੇ 1953 ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਦੋਭਾਸ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।
ਕਵਿਤਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ[ਸੋਧੋ]
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਚੋਣਵੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Kavita, The – Banglapedia". en.banglapedia.org. Retrieved 2020-08-06.
- ↑ Bandyopadhyay, Ritajyoti (2022). Streets in Motion: The Making of Infrastructure, Propert, and Political Culture in Twentieth-century Calcutta. Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/9781009109208. ISBN 9781009109208.
- ↑ Amader Kavita Bhavan, Buddhadeva Bose, 1974, Calcutta