ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ
ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Chail Gurudwara) ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਮੰਦਰ ਹੈ ਜੋ 1907 ਵਿੱਚ ਚੈਲ ਵਿਖੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਚੈਲ ਹੈਰੀਟੇਜ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਚੈਲ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਐਨਜੀਓ ਚੈਲ ਹੈਰੀਟੇਜ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਇਸ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2007 ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਪੁਰਬ 'ਤੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਅਸਲੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਚਰਚ ਵਰਗੀ ਹੈ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਬੰਧਨ
[ਸੋਧੋ]ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ, ਸੈਲਾਨੀ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕੈਡਿਟ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਰਜੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ) ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਸੰਪਰਕ ਵਜੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਮੇਟੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਧਾਇਕ ਰਵੀ ਠਾਕੁਰ ਜੋ ਕਿ ਜਾਰਜੀਅਨ ਹਨ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸੇਵਾਦਾਰ (ਸਹਾਇਕ) ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵ, 8 ਘੰਟੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ (170 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ)। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਗਿਆਨੀ ਪ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ (ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਇਨ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ), ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਡਾਘਾਟ ਕਸਬੇ ਦੇ ਇੱਕ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚੈਲ ਦੇ ਸੇਵਾਦਾਰ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਮੇਤ, ਦਿਨ ਦੇ 24 ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ 7 ਦਿਨ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਕੋਲ ਇੱਕ ਹੋਸਟਲਰੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਮਹਿਮਾਨ ਕਮਰੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਭਰ ਮੁਫ਼ਤ ਠਹਿਰਨ ਲਈ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੰਗਰ ਹਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਸੁਚਾਰੂ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਵਲੰਟੀਅਰ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਹਾਇਕ ਨੂੰ ਡਾਰਮਿਟਰੀ ਹਾਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਮੁਫਤ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਸਬੰਧਤ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ, ਅਤੇ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਫੰਡਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਅਤੇ ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੇ ਕੇਅਰਟੇਕਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਫੰਡ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲੇਖਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਟਿਕਾਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਚੈਲ ਬੱਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 200 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਚੈਲ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਖੜ੍ਹੀ ਸੜਕ (ਗਰੇਡੀਐਂਟ 35 ਡਿਗਰੀ) ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਾਲਾਨਾ ਜਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਚੈਲ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ ਚੈਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਿਯੁਕਤ ਸੇਵਾਦਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਸਾਖੀ ਅਤੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਾਉਂਦੀ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜਯੰਤੀ ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ 'ਤੇ ਗੁਰੂਪੁਰਵ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1000 ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਭਾਈਚਾਰਕ ਭੋਜਨ ਲੰਗਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਸਥਾਨਕ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਚੈਲ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਹੋਰ ਵੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਮੁਰੰਮਤ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਗਤਾਂ ਅਤੇ ਜਾਰਜੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੌਰਥ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ 2007 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਸਾਧਾਰਨ ਚਰਚ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ, ਖਿੜਕੀਆਂ, ਛੱਤ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਚਿਤ ਫੰਡ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲਾ ਪੜਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਟੈਚ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]-
ਮੁਰੰਮਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ
-
ਜਾਰਜੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਖਿੜਕੀਆਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ
-
ਜਾਰਜੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਚੈਲ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ
-
ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਛੈਲੀ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
-
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚੈਲ ਦੇ ਫਰਸ਼ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ
-
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚੈਲ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ