ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ is located in ਬਿਹਾਰ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ is located in ਭਾਰਤ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ
ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ (ਭਾਰਤ)
ਸਥਾਪਨਾ7 ਦਸੰਬਰ 1957 (1957-12-07)
ਟਿਕਾਣਾਸਟੇਸ਼ਨ ਰੋਡ ਦਰਭੰਗਾ
ਗੁਣਕ26°9′7″N 85°54′23″E / 26.15194°N 85.90639°E / 26.15194; 85.90639
ਕਿਸਮਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ
ਕਿਊਰੇਟਰਸੁਧੀਰ ਕੁਮਾਰ ਯਾਦਵ
ਵੈੱਬਸਾਈਟyac.bih.nic.in/Dm-01.htm

ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਜੋ ਕਿ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1957 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਦਰਭੰਗਾ ਵਿਖੇ ਹੈ, ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਝੀਲ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਕੰਢੇ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੂੰ 1974 ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਧੂਬਨੀ ਦੇ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਚੰਦਰਦਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ[1] ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 7 ਦਸੰਬਰ 1957 ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਮਿਥਿਲਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਬੂ ਚੰਦਰਹੇੜੀ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਦਾਨੀ ਮਧੂਬਨੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਰਾਂਤੀ ਦੋਧੀ ਦੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ[ਸੋਧੋ]

ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ 11 ਗੈਲਰੀ ਹਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਕੱਚ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਆਕਰਸ਼ਕ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ, ਬੁਣਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਲਾਤਮਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਦੀਆਂ ਦੁਰਲੱਭ ਲਘੂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਗੋਪੀਆਂ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਲੀਲਾ ਦੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਜੈਦੇਵ ਦੇ ਗੀਤ-ਗੋਵਿੰਦਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਰਾਮਾਇਣ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ, ਨੇਪਾਲੀ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਿੱਤਲ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ, ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹਨ। ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੁਦਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸੈਕਸ਼ਨ ਮਹਿੰਗੇ ਰਤਨ ਅਤੇ ਪੱਥਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵੀ ਹੈ।[2] ਇੱਥੇ ਕੱਚ, ਫੈਬਰਿਕ, ਧਾਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਕਲਾ ਵਸਤੂਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਰਤਨ, ਜੰਗੀ ਤੋਪਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਿਲਚਸਪ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮਧੂਬਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇਸ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਮ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ 10 ਤੋਂ 4 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਕੋਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ 'ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਭੰਗਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਾਮੇਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ, ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ: ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ, ਲੋਕਨਾਇਕ ਜੈਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਰਾਇਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ, ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਸ੍ਰੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੋ., ਕਰਪੁਰੀ ਠਾਕੁਰ, ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਪਾਲ ਡਾ. ਏ.ਆਰ. ਕਿਦਵਈ, ਡਾ. ਐਲ.ਪੀ. ਸ਼ਾਹੀ, ਜਗਨਨਾਥ ਕੌਸ਼ਲਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਿਤਾਏ 5,000 ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਆਦਿ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ।[3][4]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Places of Interest – Welcome to Darbhanga District".
  2. "दरभंगा दर्शन". Darbhanga-An introduction.
  3. "CM revisits history at twin museums". www.telegraphindia.com.
  4. "A museum in Bihar where rare Ramayana and Quran of one inch size are preserved". www.jagran.com.