ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਜਣਨ ਔਲਾਦ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।.ਇੱਕ ਮਾਪ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜਣਨ ਦੀ ਦਰ ਮੇਲ ਮਿਲਾਪ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜਾਂ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਔਸਤ ਗਿਣਤੀ ਹੈ। ਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ, ਉਪਜਾਊ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਜਨਨ (ਗੈਮੇਟ ਉਤਪਾਦਨ, ਗਰੱਭਧਾਰਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਈ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ) ਲਈ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਪਜਾਊਪੁਣੇ ਦੀ ਘਾਟ ਬਾਂਝਪਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਬੰਜਰਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ, ਸਹਿਜਪੁਣੇ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਸਹਿਜ, ਐਂਡੋਕਰੀਨੋਲੋਜੀ, ਸਮੇਂ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ, ਜੀਵਨ ਦੇ ਰਾਹ ਅਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਜਨਸੰਖਿਆ

[ਸੋਧੋ]

ਜਨਸੰਖਿਅਕ ਪ੍ਰਸੰਗਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਭਾਵੀ ਔਲਾਦ ਦੀ ਅਸਲ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਜੋ ਉਪਜਾਊ ਦੀ ਟਰਮ ਹੈ।[1][2]

ਬਾਂਝਪਨ

[ਸੋਧੋ]

ਬਾਂਝਪਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰਥਤਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰਨਕਾਲ ਲਈ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਬਾਂਝਪਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਕ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਡਾਕਟਰੀ ਦਖਲ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।[3]

ਫੁਟਨੋਟ

[ਸੋਧੋ]
  1. "The demography of fertility and infertility". www.gfmer.ch.
  2. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2009-08-11. Retrieved 2019-01-09. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. Makar, Robert S.; Toth, Thomas L. (2002). "The Evaluation of।nfertility". American Journal of Clinical Pathology. 117 Suppl: S95–103. doi:10.1309/w8lj-k377-dhra-cp0b. PMID 14569805. Archived from the original on 2017-02-13. {{cite journal}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]

This article incorporates material from the Citizendium article "Fertility (demography)", which is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License but not under the GFDL.

  • Coale, Ansley J. and Susan C. Watkins, eds. The Decline of Fertility in Europe, (1986)
  • Eversley, D. E. C. Social Theories of Fertility and the Malthusian Debate (1959) online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • Garrett, Eilidh ety al. Family Size in England and Wales: Place, Class, and Demography, 1891-1911(2001) online edition Archived 2010-12-15 at the Wayback Machine.
  • Grabill, Wilson H.. Clyde V. Kiser, Pascal K. Whelpton. The Fertility of American Women (1958), influential study at the peak of the Baby Boom online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • GuzmÁn, JosÉ Miguel et al. The Fertility Transition in Latin America (1996) online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • Haines, Michael R. and Richard H. Steckel (eds.), A Population History of North America. Cambridge University Press, 2000, 752 pp. advanced scholarship
  • Hawes, Joseph M. and Elizabeth।. Nybakken, eds. American Families: a Research Guide and Historical Handbook. (Greenwood Press, 1991)
  • Klein, Herbert S. A Population History of the United States. Cambridge University Press, 2004. 316 pp
  • Knox, P. L. et al. The United States: A Contemporary Human Geography. Longman, 1988. 287 pp.
  • Kohler, Hans-Peter Fertility and Social।nteraction: An Economic Perspective (2001) online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • Leete, Richard. Dynamics of Values in Fertility Change (1999) online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • Lovett, Laura L. Conceiving the Future: Pronatalism, Reproduction, and the Family in the United States, 1890–1938, (2007) 236 pages;
  • Mintz Steven and Susan Kellogg. Domestic Revolutions: a Social History of American Family Life. (1988)
  • Pampel, Fred C. and H. Elizabeth Peters, "The Easterlin Effect," Annual Review of Sociology (1995) v21 pp 163–194]
  • Population Reference Bureau, Population Handbook (5th ed. 2004) online (5th ed. 2004).
  • Reed, James. From Private Vice to Public Virtue: The Birth Control Movement and American Society Since 1830. 1978.
  • Tarver, James D. The Demography of Africa (1996) online edition Archived 2009-08-13 at the Wayback Machine.
  • Weeks, John R. Population: An।ntroduction to Concepts and।ssues (10th ed. 2007), standard textbook

ਰਸਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]

ਹੋਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ

[ਸੋਧੋ]

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]