ਜੋਸਫ ਸਟਿਗਲਿਟਸ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਜੋਸਫ ਸਟਿਗਲਿਟਸ
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਮੁੱਖ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ)
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
13 ਫ਼ਰਵਰੀ 1997 – ਫ਼ਰਵਰੀ 2000
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਜੇਮਜ਼ ਵੋਲਫੈਨਸਨ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਮਾਈਕਲ ਬਰੂਨੋ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਨਿਕੋਲਸ ਸਟਰਨ
ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦਾ 17ਵਾਂ ਚੇਅਰਮੈਨ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
28 ਜੂਨ 1995 – 13 ਫ਼ਰਵਰੀ 1997
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਲੌਰਾ ਟਾਇਸਨ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਜੈਨੇਟ ਯੇਲੇਨ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ
ਜੋਸਫ਼ ਯੂਜੀਨ ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼

(1943-02-09) ਫਰਵਰੀ 9, 1943 (ਉਮਰ 81)
ਗੈਰੀ, ਇੰਡੀਆਨਾ, ਅਮਰੀਕਾ
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਜੇਨ ਹਨੇਵੇ (ਤਲਾਕ)
Anya Schiffrin (2004–present)
ਸਿੱਖਿਆAmherst College (BA)
Massachusetts Institute of Technology (MA, PhD)
Gonville and Caius College, Cambridge
St Catherine's College, Oxford
ਫਰਮਾ:Infobox Economist

ਸੰਨ 2000 ਵਿੱਚ, ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਨੇ ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਦੀ ਨੀਤੀ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਲਈ ਪਹਿਲ (ਆਈਪੀਡੀ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ 2001 ਤੋਂ ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ 2003 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਅਕਾਦਮਿਕ ਰੈਂਕ (ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਥੌਟ ਬਾਰੇ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਬਾਨੀ ਮੁਖੀ ਸੀ। ਉਹ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਬਰੁਕਸ ਵਰਲਡ ਪਾਵਰਟੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦਾ ਵੀ ਮੁਖੀ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਾਂ ਦੀ ਪੋਲੀਟੀਕਲ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। 2009 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੀਗਗਲ ਡੀ ਏਸਕੋਟੋ ਬਰੋਕਮਨ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਦਰਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਦਰਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਰੀਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ। [1] ਉਸਨੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਾਰਕੋਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਆਰਥਿਕ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਐਂਡ ਸੋਸ਼ਲ ਪਰੋਗਰੈੱਸ ਦੇ ਮਾਪਣ ਬਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ 2010 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਗਲਤ ਮਾਪ: ਕਿਉਂ ਜੀਡੀਪੀ ਜੁੜਦੀ ਨਹੀਂ,[2] ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਹਾਈ ਲੈਵਲ ਐਕਸਪਰਟ ਗਰੁੱਪ ਆਨ ਦੀ ਮੈਨੇਜ਼ਰਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਇਕਨਾਮਿਕ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਐਂਡ ਸੋਸ਼ਲ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸ ਦਾ ਉਪ-ਮੁਖੀ ਹੈ। 2011 ਤੋਂ 2014 ਤਕ, ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਥਿਕ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਆਈ.ਈ.ਏ.) ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ।[3] ਉਸਨੇ ਜੂਨ 2014 ਵਿੱਚ ਜਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਸਾਗਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਯੋਜਿਤ ਆਈਈਏ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਤਿੰਨ-ਸਾਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ।[4]

ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼ ਨੂੰ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਅਤੇ ਹਾਵਰਡ ਤੋਂ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬੋਲੀਵੀਆ, ਕੋਰੀਆ, ਕੋਲੰਬੀਆ, ਇਕੁਆਡੋਰ, ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਰਾਂਸ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੈਂਬਰ ਲੀਅਨਜ਼ ਆਫ਼ ਆਨਰ,ਆਰਡਰ ਆਫੀਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਨੂੰ ਟਾਈਮ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਨਾਮਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[5] ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਫ਼ੋਕਸ ਜੀਓਰਿਸਟ (ਸਮਾਨਤਾ-ਮੂਲਕ) ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਦੀ ਮੁੜਵੰਡ, ਸੰਪਤੀ ਜੋਖਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਲੇਖਕ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ: 'ਦ ਯੂਰੋ: ਹਾਓ ਏ ਕਾਮਨ ਮੁਦਰਾ ਕਰੰਸੀ, ਥ੍ਰੈਟਨਜ਼ ਦ ਫਿਊਚਰ ਆਫ਼ ਯੂਰਪ' (2016), ਦ ਗ੍ਰੇਟ ਡਿਵਾਈਡ: ਅਨਇਊਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ ਐਂਡ ਵ੍ਹੱਟ ਵੀ ਕੈਨ ਡੂ ਅਬਾਊਟ ਦੈਮ (2015), ਰਾਈਟਰਿੰਗ ਦੀ ਰੂਲਸ ਆਫ ਦ ਅਮਰੀਕਨ ਇਕਾਨੋਮੀ: ਐਨ ਏਜੰਡਾ ਫਾਰ ਸ਼ੇਅਰਡ ਪ੍ਰੋਸਪ੍ਰੀਟੀ (2015), ਅਤੇ ਕ੍ਰੀਏਟਿੰਗ ਏ ਲਰਨਿੰਗ ਸੋਸਾਇਟੀ: ਏ ਨਿਊ ਅਪਰੋਚ ਟੂ ਗ੍ਰੋਥ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਐਂਡ ਸੋਸ਼ਲ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸ (2014)।[6]

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਦਾ ਜਨਮ ਗੈਰੀ, ਇੰਡੀਆਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਸ਼ਾਰਲੌਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੀਮਾ ਸੇਲਜ਼ਮੈਨ, ਨਾਥਨੀਅਲ ਡੇਵਿਡ ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[7][8] ਸਟਿਗਲਿਟਸ ਨੇ 1964 ਵਿੱਚ ਐਮਹੇਰਸਟ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਡੀਬੇਟ ਟੀਮ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਐਮਹੈਰਸਟ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਨੇ ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐਮ ਆਈ ਟੀ) ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। 1965 ਤੋਂ 1966 ਤਕ, ਉਹ ਹੈਰੋਫਮੀ ਉਜ਼ਾਵਾ ਅਧੀਨ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਨ ਐੱਸ ਐੱਫ ਗ੍ਰਾਂਟ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1966 ਤੋਂ 1967 ਤਕ ਐਮਆਈਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚਡੀ ਲਈ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਐਮਆਈਟੀ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੀ ਰਿਹਾ। ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਮਆਈਟੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ੈਲੀ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਢੁਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਉਸਨੇ "ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਠੋਸ ਮਾਡਲਾਂ" ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ।[9]

ਵਿਚਾਰ ਖੇਤਰ[ਸੋਧੋ]

ਜੋਸੇਫ਼ ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ਅਰਥ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਹੈ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਬਦਲੇ ਵੀ ਹਨ। ਉਹ ਅੰਨ੍ਹੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਮੰਡੀ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਆਲੋਚਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਆਈਐੱਮਐੱਫ਼ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੇਲਿਆਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸਮੱਸਿਆ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮੰਡੀ/ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਤੋਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਸਾਰ ’ਚ ਫੈਲੀ ਵਿੱਤੀ ਅਫ਼ਰਾ-ਤਫ਼ਰੀ ਲਈ ਰੇਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀਜ਼ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਈ ਘਟੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਵਜੋਂ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਸੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।[10]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "The Commission of Experts of the President of the UN General Assembly on Reforms of the International Monetary and Financial System". un.org. United Nations.
  2. Stiglitz, Joseph E.; Sen, Amartya; Fitoussi, Jean-Paul (2010-05-18). Mismeasuring Our Lives: Why GDP Doesn't Add Up (in English). The New Press. ISBN 9781595585196.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) CS1 maint: Unrecognized language (link)
  3. "The International Economics Association". International Economics Association. October 14, 2013.
  4. "IEA World Congress 2014". International Economics Association. October 14, 2013. Archived from the original on October 17, 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  5. Brown, Gordon (April 21, 2011). "The 2011 TIME 100". time.com. Archived from the original on ਅਗਸਤ 25, 2013. Retrieved ਮਈ 17, 2018. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  6. Taylor, Ihsan. "Best Sellers – The New York Times". Nytimes.com. Retrieved October 29, 2013.
  7. "International Who's who of Authors and Writers". 2008. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  8. "Stiglitz, Joseph E. 1943– (Joseph Eugene Stiglitz)". encyclopedia.com. Cengage Learning.
  9. "Joseph E. Stiglitz: The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2001". Nobelprize.org. February 9, 1943. Retrieved October 29, 2013.
  10. Service, Tribune News. "ਜੋਸੇਫ਼ ਸਟਿਗਲਿਟਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ..." Tribuneindia News Service. Retrieved 2020-10-10.