ਡੇਵਿਡ ਜੇ. ਵਾਈਨਲੈਂਡ
ਡੇਵਿਡ ਜੈਫਰੀ ਵਾਈਨਲੈਂਡ (ਜਨਮ 24 ਫਰਵਰੀ, 1944) ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐਨ.ਆਈ.ਐਸ.ਟੀ.) ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਔਪਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਲੇਜ਼ਰ ਕੂਲਿੰਗ ਟ੍ਰੈੱਪਡ ਆਇਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਆਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ। ਉਸਨੂੰ ਸਰਜ ਹੈਰੋਚੇ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ, "ਜ਼ਮੀਨੀ-ਤੋੜ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਢੰਗ, ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੁਆਂਟਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਅਤੇ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ" ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 2012 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1][2]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਦਾ ਜਨਮ ਵਿਸਕੌਨਸਿਨ ਦੇ ਵੌਵਾਟੋਸਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਤੱਕ ਡੇਨਵਰ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਸੈਕਰਾਮੈਂਟੋ ਚਲਾ ਗਿਆ।[3] ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਨੇ 1961 ਵਿੱਚ ਸੈਕਰਾਮੈਂਟੋ ਦੇ ਐਨਕੀਨਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।[4] ਉਸਨੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬਰਕਲੇ ਤੋਂ 1965 ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੇਲ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਸੰਨ 1970 ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨੌਰਮਨ ਫੋਸਟਰ ਰਮਸੇ, ਜੂਨੀਅਰ[5] ਉਸਦਾ ਡਾਕਟੋਰਲ ਖੋਜ ਪ੍ਰਬੰਧ "ਅਟੋਮਿਕ ਡਿਊਟੋਰਿਅਮ ਮਸਰ" ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਹੰਸ ਡੇਹਲਮਟ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ-ਡਾਕਟੋਰਲ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਯਨ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। 1975 ਵਿਚ, ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ ਸਟੈਂਡਰਡ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਐਨਆਈਐਸਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਯਨ ਸਟੋਰੇਜ ਸਮੂਹ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬੋਲਡਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਇੱਕ ਨਾਈਟ ਰਿਸਰਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ[6] ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਓਰੇਗਨ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਐਨਆਈਐਸਟੀ ਵਿਖੇ ਆਇਨ ਸਟੋਰੇਜ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਵਾਈਨਲੈਂਡ 1978 ਵਿੱਚ ਲੇਜ਼ਰ ਕੂਲ ਆਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਐਨ.ਆਈ.ਐਸ.ਟੀ. ਸਮੂਹ ਬੁਨਿਆਦੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਅਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਰਾਜ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸੀਆਂ ਆਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨੀ, ਸੁਪਰਪੋਜੀਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਟੀਕਲ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਕੰਮ ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪੀ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਘੜੀਆਂ ਅਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1995 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾ ਸਿੰਗਲ ਐਟਮ ਕੁਆਂਟਮ ਤਰਕ ਗੇਟ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਂਟਮ ਟੈਲੀਪੋਰਟ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ।[7] ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਇਕਹਿਰੇ ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਆਇਨ 'ਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਤਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸਹੀ ਪਰਮਾਣੂ ਘੜੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ।[8]
ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਅਮੈਰੀਕਨ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਅਤੇ[9] ਅਮੈਰੀਕਨ ਆਪਟੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਹੈ, ਅਤੇ 1992 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕਾਦਮੀ ਆਫ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਉਸਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਰਜ ਹੈਰੋਚੇ ਨਾਲ "ਭੌਤਿਕ-ਤੋੜ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੁਆਂਟਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਅਤੇ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਏ ਹਨ" ਦੇ ਲਈ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ 2012 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।[1]
ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੇਡਨਾ ਕੁਇਮਬੀ-ਵਾਈਨਲੈਂਡ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੇਟੇ ਹਨ।[11]
ਸੇਡਨਾ ਹੈਲੇਨ ਕੁਇੰਬੀ ਜਾਰਜ ਆਈ ਕਿਮਬੀ (1913-2003) ਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ ਜੋ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ ਅਤੇ ਥੌਮਸ ਬੁਰਕੇ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਸਟੇਟ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਹੇਲਨ ਜ਼ੀਹਮ ਕੁਇੰਬੀ ਸੀ।[12]
ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]
- 1990 ਡੇਵਿਸਨ-ਗਰਮਰ ਇਨਾਮ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਜਾਂ ਸਤਹ
- ਆਪਟੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਫ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ 1990 ਵਿਕਟਿਅਮ ਐੱਫ. ਮੇਗਰਜ਼ ਅਵਾਰਡ
- 1996 ਲੇਜ਼ਰ ਸਾਇੰਸ ਲਈ ਆਇਨਸਟਾਈਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਆਪਟੀਕਲ ਅਤੇ ਕੁਅੰਟਮ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਦੇ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ (<i id="mwWw">lasers</i> '96 ਤੇ ਸਨਮਾਨਿਤ)
- ਆਈਈਈਈ ਅਲਟ੍ਰਾਸੋਨਿਕਸ, ਫੇਰੋਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕਸ ਅਤੇ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਕੰਟਰੋਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੁਆਰਾ 1998 ਰਬੀ ਅਵਾਰਡ[13]
- 2001 ਲੇਜ਼ਰ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਆਰਥਰ ਐਲ. ਸ਼ੈਚਲੋ ਇਨਾਮ[14]
- ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 2007 ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਮਗਾ[15]
- ਓਐਸਏ ਦੁਆਰਾ 2009 ਹਰਬਰਟ ਵਾਲਥਰ ਅਵਾਰਡ[16]
- ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 2010 ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫਰੈਂਕਲਿਨ ਮੈਡਲ, ਜੁਆਨ ਇਗਨਾਸਿਓ ਸਿਰਾਕ ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਜ਼ੋਲਰ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- ਫਰੈਡਰਿਕ ਇਵਜ਼ ਮੈਡਲ
- ਟੀ. ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਫੈਲੋ
- ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ 2012 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਸਰਜ ਹੈਰੋਚੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 "Press release – Particle control in a quantum world". Royal Swedish Academy of Sciences. Retrieved 9 October 2012.
- ↑ Phillips, William Daniel (2013). "Profile of David Wineland and Serge Haroche, 2012 Nobel Laureates in Physics". Proceedings of the National Academy of Sciences. 110 (18): 7110–1. Bibcode:2013PNAS..110.7110P. doi:10.1073/pnas.1221825110. PMC 3645510. PMID 23584018.
- ↑ NIST, US Department of Commerce (October 9, 2012). "NIST's David J. Wineland Wins 2012 Nobel Prize in Physics". www.nist.gov (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2016-04-28.
- ↑ Class of 1961 Graduation List. encinahighschool.com
- ↑ Wineland, D. J.; Ramsey, N. F. (1972). "Atomic Deuterium Maser". Physical Review A. 5 (2): 821. Bibcode:1972PhRvA...5..821W. doi:10.1103/PhysRevA.5.821.
- ↑ Thornberry, Max. "Nobel Prize winner set to join UO faculty". The Daily Emerald. Retrieved 1 August 2017.
- ↑ Wineland, David J. (July 12, 2013). "Nobel Lecture: Superposition, entanglement, and raising Schro¨dinger's cat*" (PDF). Rev Mod Phys. 85 (3): 1103–1114. Bibcode:2013RvMP...85.1103W. doi:10.1103/RevModPhys.85.1103.
- ↑ Schmidt, P. O.; Rosenband, T.; Langer, C.; Itano, W. M.; Bergquist, J. C.; Wineland, D. J. (July 29, 2005). "Spectroscopy Using Quantum Logic" (PDF). Science. 309 (5735): 749. Bibcode:2005Sci...309..749S. doi:10.1126/science.1114375.
- ↑ "Quantum Wizardry Wins Nobel Recognition". www.aps.org. Retrieved 2015-11-24.
- ↑ "Prize Recipient". www.aps.org. Retrieved 2016-04-28.
- ↑ "David J. Wineland PhD". Bonfils-Stanton Foundation. Archived from the original on 2009-01-06. Retrieved 2013-01-13.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ George Quimby, 89, gave Burke museum NW flavor, Seattle Times, 2 March 2003, accessed 28 February 2013
- ↑ "Rabi Award". IEEE Ultrasonics, Ferroelectrics, and Frequency Control Society. Archived from the original on September 6, 2011. Retrieved August 27, 2011.
- ↑ "Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science". American Physical Society. Retrieved 2013-01-13.
- ↑ "NIST Physicist David J. Wineland Awarded 2007 National Medal of Science (NIST press release)". NIST. 2008-08-25. Retrieved 2013-01-13.
- ↑ "Herbert Walther Award". OSA. Retrieved 2013-01-13.