ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ
ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿੱਖ ਆਗੂ, ਇੱਕ ਸਰਦਾਰ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ (1723-1803) ਦਾ ਭਰਾ ਸੀ।
ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਡੋਮੇਨ ਆਪਣੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਸਨ, ਖੇਤਰ ਜੋ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਮਿਸਲਾਂ ਜਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਢਿੱਲੇ ਸੰਘ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਸਨ।[1] ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਉਭਰਿਆ ਸੀ ਜੋ 1764 ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ (ਮਹਾਨ ਕਤਲੇਆਮ) ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਅਬਦਾਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਕਤਲੇਆਮ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿੰਨ ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ ਭਰਾਵਾਂ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ, ਮਾਲੀ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਛੁਪ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[2]
ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਨੂੰ ਕੈਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਹਾਕਮ ਜੱਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਆਏ। ਮਾਲੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 1780 ਵਿੱਚ ਧਸੂਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕਲਾਨੌਰ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਮਾਧ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪਿੰਡ ਠੀਕਡੀਵਾਲ, ਕਾਦੀਆਂ, ਬਟਾਲਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜੋਧ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 1803 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। 1815 ਵਿੱਚ ਜੋਧ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਝਗੜਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣ ਲਈ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਗੜ੍ਹੀਆ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Shanti Niketan (July 2005). "Turbulent Times: Sikhs in the 18th Century: 1768 onwards". The Sikh Review. Archived from the original on 2011-07-18. Retrieved 2010-08-17.
- ↑ "History of the Ramgarhia Misl". Ramgarhia.net. 17 July 2010. Retrieved 2010-08-17.