ਦਮਨ ਗੰਗਾ ਨਦੀ
ਦਮਨ ਗੰਗਾ ਨਦੀ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Daman Ganga) ਨੂੰ ਦਾਵਾਨ ਦਰਿਆ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਦੀ ਹੈ। ਦਰਿਆ ਦਾ ਹੈੱਡ ਵਾਟਰ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਸੀਮਾ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਢਾਲਾਨ ਤੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਦੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦਾਮਨ ਅਤੇ ਦਿਉ ਅਤੇ ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ।[1][2] ਵਾਪੀ, ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਸਿਲਵਾਸਾ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕਸਬੇ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਅਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਕੰਢੇ ਤੇ ਦਮਨ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।[3]
ਨਦੀ 'ਤੇ ਵੱਡਾ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਮਨ ਗੰਗਾ ਬਹੁ-ਮੰਤਵੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾਦਰ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ਅਤੇ ਦਮਨ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ, ਦਮਨ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਸਰਪਲੱਸ ਪਾਣੀ ਦੀ ਅੰਤਰ-ਬੇਸਿਨ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।[4][5]
ਦਮਨ ਵਿਖੇ ਦਰਿਆ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਦੋ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਲ੍ਹੇ ਹਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਮੋਤੀ ਦਮਨ ('ਮੋਤੀ 'ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਵੱਡਾ") ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੰਢੇ ਤੇ ਨਾਨੀ ਦਮਨ ('ਨਾਨੀ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਛੋਟਾ")।[6]
ਨਦੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ
[ਸੋਧੋ]ਵਾੱਪੀ ਦੀ ਦਮਨ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਸੰਗਮ ਤੱਕ, ਵਾਪੀ ਕਸਬੇ, ਸਿਲਵਾਸਾ, ਦਮਨ ਅਤੇ ਕਚੀਗਾਂਓ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਛੋਗੋਂ ਦੇ ਇਸਦੇ ਨਿਰੀਖਣ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਬੀ.ਓ.ਡੀ. ਦਾ ਮੁੱਲ 30 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਸੀ।[7] ਮਾਛੀਮਾਰ ਅਧਿਕਾਰ ਰਹਿਤ੍ਰਿਯਾ ਅਭਿਆਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਪਦੰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਾਪੀ ਕਸਬੇ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਵਾਹਾਂ ਕਾਰਨ ਭੰਗ ਹੋਏ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਇਲਾਜ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਦਾਮਨ ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਕੋਲਾਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪੰਜ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਕੇ ਮੱਛੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਇਲਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਰੀਗਮ ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਿਪਟਾਰਾ ਪਾਈਪ ਲਾਈਨ ਕਾਰਨ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1000 ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰ ਫਿਸ਼ਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Interstate Aspects: Rivers Basin and Damanganga-Pinjal Link" (pdf). Government of India. Retrieved 2 September 2015.
- ↑ "Damanganga Basin". Government of Gujarat. Archived from the original on 6 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 2 September 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Singh 1994.
- ↑ "Water supply boost: Maharashtra, Gujarat rivers to be linked". Hindustan Times. 8 January 2015. Archived from the original on 19 ਜੁਲਾਈ 2015. Retrieved 31 ਅਕਤੂਬਰ 2019.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Damanganga-Pinjal Link". Water Resources Information System of India. Archived from the original on 2018-10-22. Retrieved 2019-10-31.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Hoiberg 2000.
- ↑ "Polluted River stretches in India" (PDF). Central Pollution Control Board. Retrieved 2 September 2015.