ਨਾਗ ਕੇਸਰ
ਮੇਸੁਆ ਫੇਰੀਆ, ਸੀਲੋਨ ਆਇਰਨਵੁੱਡ, ਜਾਂ ਨਾਗ ਕੇਸਰ,[1] ਕੈਲੋਫਿਲੇਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਣ ਵਾਲੇ ਰੁੱਖ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਭਾਰ ਅਤੇ ਕਠੋਰਤਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸੁੰਦਰ ਸ਼ਕਲ, ਸਲੇਟੀ-ਹਰੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਗੁਲਾਬੀ ਤੋਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਝੁਕੇ ਹੋਏ ਪੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ, ਸੁਗੰਧਿਤ ਚਿੱਟੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਜਾਵਟੀ ਵਜੋਂ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਭਾਰਤ, ਦੱਖਣੀ ਨੇਪਾਲ, ਬਰਮਾ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਇੰਡੋਚਾਈਨਾ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸੁਮਾਤਰਾ ਦੇ ਗਿੱਲੇ, ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦਾ ਜੱਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸਦਾਬਹਾਰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਘਾਟੀਆਂ ਵਿੱਚ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਹਿਮਾਲਿਆ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਵਿੱਚ ਇਹ 1,500 m (4,900 ft) ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ 1,000 m (3,300 ft) ਤੱਕ ਵੱਧਦਾ ਹੈ।[2][3][4] ਇਹ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੁੱਖ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦਾ ਰਾਜ ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਦਾ ਰਾਜ ਫੁੱਲ ਹੈ।[5]
ਵਰਣਨ
[ਸੋਧੋ]
ਰੁੱਖ 30 m (98 ft) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ , ਅਕਸਰ 2 m (6 ft 7 in) ਤੱਕ ਤਣੇ ਦੇ ਨਾਲ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਦਬਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਸੱਕ ਦਾ ਰੰਗ ਸੁਆਹ ਸਲੇਟੀ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਛਿੱਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸੱਕ ਲਾਲ-ਭੂਰੇ ਬਲੇਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹੀ ਸੁਆਹ-ਸਲੇਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਧਾਰਨ, ਉਲਟ, ਤੰਗ, ਲੰਗੋਟੀ ਤੋਂ ਆਇਤਾਕਾਰ, ਨੀਲੇ-ਸਲੇਟੀ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹੇ ਹਰੇ ਪੱਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ 7–15 cm (2.8–5.9 in) ਲੰਬੇ ਅਤੇ 1.5–3.5 cm (0.59–1.38 in) ਚੌੜੇ, ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਚਿੱਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੱਤੇ ਲਾਲ ਤੋਂ ਪੀਲੇ ਗੁਲਾਬੀ ਅਤੇ ਝੁਕੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਪਤਲੀਆਂ, ਟੇਰੇਟ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲਿੰਗੀ ਫੁੱਲ 4–7.5 cm (1.6–3.0 in) ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਚਾਰ ਚਿੱਟੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਕਈ ਸੰਤਰੀ ਪੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਲ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਬੀਜਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਤੋਂ ਗਲੋਬੋਜ਼ ਕੈਪਸੂਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2]
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]-
ਜਵਾਨ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਫੁੱਲ -
ਜਵਾਨ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਫੁੱਲ -
ਜਵਾਨ ਫਲ -
ਪੱਕੇ ਫਲ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Nag Kesar". Flowers of India.
- ↑ 2.0 2.1 "Mesua ferrea L. – Clusiaceae". biotik.org. Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved 2012-12-06. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name "biotik" defined multiple times with different content - ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000A-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "State Symbols of Tripura | Tripura Tourism Development Corporation Ltd". tripuratourism.gov.in. Retrieved 2017-04-28.