ਨੈਨਾ ਸਿੱਬਲ

ਨੈਨਾ ਸਿੱਬਲ
ਜਨਮ	1948 ਪੁਣੇ
ਮੌਤ	2000
ਕੌਮੀਅਤ	ਭਾਰਤੀ
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ	ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਕਿੱਤਾ	ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਕਪਿਲ ਸਿੱਬਲ
ਵਿਧਾs	ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ, ਨਾਵਲ

ਨੈਨਾ ਸਿੱਬਲ (1948 - 2000) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂ ਨਾਵਲ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ

ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਪੁਣੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਐਮ.ਏ. ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (ਮਿਰਾਂਡਾ ਹਾਊਸ ਵਿਚ) ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਚ ਵੀ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। 1972 ਵਿਚ ਸਿੱਬਲ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਝਟਕਾ" ਵਿਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਹੋਰ ਪੋਤੀਆਂ ਵਿਚ ਕਾਇਰੋ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 1992 ਵਿਚ ਉਹ ਪੈਰਿਸ ਵਿਚ ਯੂਨੇਸਕੋ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੱਕੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ 1995 ਵਿਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਣੀ।

ਉਸਨੇ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਕਪਿਲ ਸਿੱਬਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਰਾਜਦੂਤ ਅਤੇ ਲੇਖਿਕਾ ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਇੱਕ "ਅੰਤਰ-ਤਿੰਨਾਸਤਰੀ" ਵਿਆਹ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ। ਜੂਨ 2000 ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਨੈਨਾ ਸਿੱਬਲ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਵਾਰਡ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਨਿਵਾਜਿਆ ਸੀ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਵੁਮੈਨਸ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਫੰਡ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਹਰ ਸਾਲ ਅਜਿਹੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਯੋਗ ਅਤੇ ਪਛੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੰਸਥਾ ਵਿਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਲਿਖਣਾ

ਸਿੱਬਲ ਦਾ ਕੰਮ 1985 ਵਿਚ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਵਟ ਏ ਬਲੇਜ਼ ਆਫ਼ ਗਲੋਰੀ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆਈਕ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1991 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿਨਿੰਗ ਏਸ਼ੀਅਨ ਫਿਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਕੰਮ

• ਯਾਤਰਾ: ਯਾਤਰਾ, ਵਿਮੈਨ ਪ੍ਰੈਸ, 1987, ISBN 9780704350090
• ਗੁੱਜਰ ਮਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਵਿਮੈਨ ਪ੍ਰੈਸ, 1991 ਦੇ ਗੁਪਤ ਜੀਵਨ ISBN 9780704342712
• The Dogs of Justice. Orient Blackswan. 1998. pp. 334–. ISBN 978-81-7530-021-7.