ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਿਲਟ ਨੈੱਟਵਰਕ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਬਾਜਰਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੌ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਫਸਲ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਸੀ।[1] ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਦੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਨਾਲ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜਰਾ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਝੋਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਭੂਮੱਧ ਅਵਾਰਡ ਦੋਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਪਿਛੋਕੜ[ਸੋਧੋ]
ਬਾਜਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਅਨਾਜ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਬਾਜਰਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫਸਲ ਦੂਜੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਉੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੇ ਚੌਲਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਜਰਾ ਮਾੜੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਟਾਈ ਹੋਈ ਫਸਲ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[2] ਬਾਜਰੇ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਖਾਦਾਂ ਨਾਲ ਖੁਆਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਉਗਾਉਂਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮੰਗ ਹੈ। ਚਿੱਟੇ ਚੌਲ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸਰਕਾਰੀ ਸਬਸਿਡੀ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।[2]
2016 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਨੈੱਟਵਰਕ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਬਿੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਉਪਲਬਧ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਬਾਜਰੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਮਹੀਨਾ ਲੰਮੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿਸ਼ਵ ਖੁਰਾਕ ਦਿਵਸ ' ਤੇ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[3]
2018 ਤੱਕ, ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ 5,000 ਮੈਂਬਰ ਸਨ[1] ਅਤੇ ਮੋਘੁਲਮਾ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ[4] ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਦੁਆਰਾ 8 ਮਾਰਚ 2018 ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਨੈੱਟਵਰਕ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ 39 ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[5] ਇਨਾਮ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੁਗੁਲਮਾ 36 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪੂਰਾ ਸਮਾਂ ਕਿਸਾਨ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਉਸਦੀ ਸੱਸ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਜੈਵਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਜਰੇ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਨੈੱਟਵਰਕ ਪੈਸਟ ਕੰਟਰੋਲ ਅਤੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ, ਖਾਦ ਅਤੇ ਪੰਚਗਵਯ ਦੀ ਜੈਵਿਕ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। 2019 ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੂਨੈਸਕੋ ਤੋਂ ਭੂਮੱਧ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਊਯਾਰਕ ਗਈ ਸੀ।[6]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 PIB India (8 March 2018). "Nari Shatki Puraskar citation". PIB India via Twitter. Retrieved 21 February 2021.
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ 2.0 2.1 Nagaland, Anne Pinto-Rodrigues in (2020-02-25). "Against the grain: why millet is making a comeback in rural India". the Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-21.
- ↑ Kurmanath, K. V. "Millet Network launches national campaign to include grain in PDS". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-21.
- ↑ "Millet Network of India's success story". The Hindu (in Indian English). Special Correspondent. 2018-03-10. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-02-21.
{{cite news}}: CS1 maint: others (link) - ↑ "International Women's Day: President Kovind honours 39 achievers with 'Nari Shakti Puraskar'". The New Indian Express. 2018-03-09. Retrieved 2018-04-04.
- ↑ Roy, Subir. "How millet farming empowers women". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-21.