ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ
ਬੀਸੀਸੀਆਈ
ਖੇਡਕ੍ਰਿਕਟ
ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰਭਾਰਤ
ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ41
ਸੰਖੇਪਬੀਸੀਸੀਆਈ
ਸਥਾਪਨਾਦਸੰਬਰ 1928; 95 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (1928-12)[1]
ਮਾਨਤਾਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੌਂਸਲ
ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਮਿਤੀ31 ਮਈ 1926 (31 ਮਈ 1926)[2]
ਖੇਤਰੀ ਮਾਨਤਾਏਸ਼ੀਅਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੌਂਸਲ
ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਮਿਤੀ19 ਸਤੰਬਰ 1983
ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰਕ੍ਰਿਕਟ ਸੈਂਟਰ, ਮੁੰਬਈ[3]
ਟਿਕਾਣਾਚਰਚਗੇਟ, ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ[3][4]
ਪ੍ਰਧਾਨਰੋਜਰ ਬਿੰਨੀ[5]
ਸੀਈਓਹੇਮਾਂਗ ਆਮੀਨ[6]
ਉੱਪ ਪ੍ਰਧਾਨਰਾਜੀਵ ਸ਼ੁਕਲਾ[5]
ਸਕੱਤਰਜੈ ਸ਼ਾਹ[5]
ਪੁਰਸ਼ ਕੋਚਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ
ਮਹਿਲਾ ਕੋਚਖਾਲੀ [7]
ਸੰਚਾਲਨ ਆਮਦਨ 6558 ਕਰੋੜ (ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23)[8]
ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ
www.bcci.tv
ਭਾਰਤ

ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (ਬੀਸੀਸੀਆਈ) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਚਾਲਨ ਸੰਸਥਾ ਹੈ।[9] ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਚਰਚਗੇਟ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[10] ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸੰਚਾਲਨ ਸੰਸਥਾ ਹੈ।[11][12][13]

ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਦਾ ਗਠਨ ਦਸੰਬਰ 1928 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਜ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੰਘਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਘ ਹੈ ਜੋ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਚੁਣਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰਾਂਟ ਗੋਵਨ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ ਅਤੇ ਐਂਥਨੀ ਡੀ ਮੇਲੋ ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਕੱਤਰ ਸਨ।[14] ਫਰਵਰੀ 2023 ਤੱਕ , ਰੋਜਰ ਬਿੰਨੀ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ ਅਤੇ ਜੈ ਸ਼ਾਹ ਸਕੱਤਰ ਹਨ।[15][16] ਬੋਰਡ 1926 ਵਿੱਚ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ।[2] ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ, ਨਿਜੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਮਹਾਸੰਘ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਸ 'ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਯਮ ਹਨ। ਇਹ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਗ੍ਰਾਂਟ ਜਾਂ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।[17][18][19] ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਪਰਿਸ਼ਦ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਆਈਪੀਐਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਖੇਡ ਲੀਗ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[20] ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਨੇ 6,558 ਕਰੋੜ (US$820 million) ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ।2023 ਵਿੱਚ, ਬੋਰਡ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਅਧਿਕਾਰ ਵਾਇਆਕਾਮ18 ਨੂੰ ₹6,000 ਕਰੋੜ (US$750 ਮਿਲੀਅਨ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਦਿੱਤੇ,[lower-alpha 1][21] ਡਬਲਿਊਪੀਐੱਲ ਮੀਡੀਆ ਅਧਿਕਾਰ 2023 ਵਿੱਚ ਵਾਇਆਕਾਮ18 ਨੂੰ ₹951 ਕਰੋੜ ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 2022 ਵਿੱਚ IPL ਮੀਡੀਆ ਅਧਿਕਾਰ ਵਾਇਆਕਾਮ18–ਸਟਾਰ ਸਪੋਰਟਸ ਨੂੰ ₹48,390 ਕਰੋੜ (US$6.1 ਬਿਲੀਅਨ) ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਮੀਡੀਆ ਅਧਿਕਾਰ 5 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[22][23][24] ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ₹4,000 ਕਰੋੜ (US$500 ਮਿਲੀਅਨ) ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ।[25][details 1]

ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਨੇ ਕਈ ਆਈਸੀਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ਹੈ,[lower-alpha 2] ਅਤੇ 2023 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ, 2026 ਆਈਸੀਸੀ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ, 2031 ਆਈਸੀਸੀ ਵਨਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ,[lower-alpha 3] ਅਤੇ 2025 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰੇਗਾ।[27][lower-alpha 4]

ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਰ ਟੀਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ, ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ, ਪੁਰਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਡਰ-19 ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ। ਇਹ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਭਾਰਤ ਏ, ਭਾਰਤ ਬੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਏ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।[28] ਇਸਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮੁੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੋਣਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੀਮਾਂ ਲਈ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੀ ਹੈ।[lower-alpha 5] ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਬੀਸੀਸੀਆਈ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਖੇਡੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੈਚਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਅਤੇ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਦੀ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ, ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[29][30][31]

ਨੋਟ

[ਸੋਧੋ]
  1. For detail information see #Tax payment.
  1. By this deal Viacom18 got broadcasting rights of all the bilateral matches that will take place in India and right to telecast BCCI's all domestic tournaments such as Ranji trophy, Vijay Hazare trophy etc. from year 2023 to 2027.
  2. It hosted 1987, 1996, 2011 ODI world cup and 2016 T20 World cup. It also hosted 2013 Women's Cricket World Cup.
  3. the 2031 ICC World Cup is scheduled to take place in India but Bangladesh will serve as co-host.[26]
  4. Sri Lanka will co-host the 2026 T20 world cup with India.[26]
  5. Senior national selection committee lead by 'chief national selector' select players and skipper for India men's national cricket team, India A, B and president's XI teams, while Junior national selection committee of men's and women's selects players and skipper for 'India U19 team', India women's U19 team respectively.

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "Foundation BCCI". www.icc-cricket.com. Archived from the original on 4 ਅਕਤੂਬਰ 2022. Retrieved 17 February 2023.
  2. 2.0 2.1 "Full member Board of Control for Cricket in India". Archived from the original on 4 October 2022. Retrieved 4 October 2022.
  3. 3.0 3.1 "International Cricket Council". Archived from the original on 4 October 2022. Retrieved 4 October 2022.
  4. "THE BOARD OF CONTROL FOR CRICKET IN INDIA". www.bcci.tv. Archived from the original on 17 May 2022. Retrieved 17 May 2022.
  5. 5.0 5.1 5.2 "Roger Binny elected 36th BCCI president". Hindustan Times. 18 October 2022. Archived from the original on 18 October 2022. Retrieved 18 October 2022.
  6. "Hemang Amin appointed as interim CEO by BCCI". Archived from the original on 10 October 2022. Retrieved 10 October 2022.
  7. "India women's team will get full-fledged coaching staff, says BCCI secretary Jay Shah".
  8. "BCCI AGM..." Indian express.
  9. "BCCI covered under Australia's Right to Information Act, rules top appellate body". Archived from the original on 2 October 2018. Retrieved 2 October 2018.
  10. "THE BOARD OF CONTROL FOR CRICKET IN INDIA". www.bcci.tv. Archived from the original on 17 May 2022. Retrieved 17 May 2022.
  11. "Explained: ... board set to earn per ICC revenue ..." Wisden. 11 May 2023. Archived from the original on 2 ਜੂਨ 2023. Retrieved 2 June 2023.
  12. "BCCI spearheading Covid-hit world? Listing revenues of top 10 richest cricket boards in 2021". Times Now. Archived from the original on 20 November 2021. Retrieved 20 November 2021.
  13. "BCCI among the richest sporting bodies, boasts 5,300 crore revenue". Financial Express. Retrieved 29 May 2022.
  14. "The Board of Control for Cricket in India". Archived from the original on 30 March 2019. Retrieved 21 May 2019.
  15. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :2
  16. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :3
  17. "Life changing..." Fox sports Australia. 25 January 2023.
  18. Krishna B, Venkata. "BCCI comes under NADA code, but not National Sports Federation yet". The New Indian Express. Archived from the original on 29 November 2021. Retrieved 29 November 2021.
  19. "BCCI monopoly..." The Hindu. 26 January 2015. Archived from the original on 1 October 2022. Retrieved 1 October 2022.
  20. "Explained | The IPL business model and how it compares to sports leagues globally". The Hindu. 24 June 2022. Retrieved 17 May 2023.
  21. "BCCI AGM: Guest players only to get match fee, no extra sum". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2023-09-25. Retrieved 2023-09-26.
  22. "BCCI Media Rights ..." Sakal.
  23. "Viacom18 bags broadcasting rights for Women's IPL 2023-27". The Hindu.
  24. "IPL Media Rights: It's a deal! – Everything you need to know about final IPL media rights figures". The Times of India. 15 June 2022. Archived from the original on 21 September 2022. Retrieved 21 September 2022.
  25. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AT
  26. 26.0 26.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named C2
  27. "...2024-31 men's tournament hosts confirmed". icc-cricket. Retrieved 28 October 2022.
  28. "India A squad for..." Archived from the original on 2023-06-02. Retrieved 2023-10-14.
  29. "T20 World Cup: 'High time BCCI looks into their scheduling' – Ex-Indian captain backs Kohli and co. after loss to NZ". Hindustan Times. Archived from the original on 20 November 2021. Retrieved 20 November 2021.
  30. "BCCI announces schedule for India's 2022-23 domestic cricket season". 8 August 2022.
  31. Kadam, Sandip (9 January 2023). विश्लेषण: क्रिकेट निवड समिती अध्यक्षपदी पुन्हा चेतन शर्मा यांची नियुक्ती कशी? त्यांच्याकडून कोणत्या अपेक्षा असतील? [How Chetan Sharma got appointed as chief-selector again? What we should expect from him?]. Loksatta (in ਮਰਾਠੀ).

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]