ਵਾਸੂਬਾਹੇਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ


ਵਾਸੂਬਾਹੇਨ
ਜਨਮਵਾਸੂਬਾਹੇਨ ਰਾਮਪ੍ਰਸਾਦ ਭੱਟ
(1924-03-23)23 ਮਾਰਚ 1924
ਬੜੌਦਾ, ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ (ਮੌਜੂਦਾ ਦਿਨ ਵਡੋਦਰਾ, ਭਾਰਤ)
ਮੌਤ13 ਦਸੰਬਰ 2020(2020-12-13) (ਉਮਰ 96)
ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ
ਕਿੱਤਾ
  • ਨਾਵਲਕਾਰ
  • ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ
ਨਾਗਰਿਕਤਾਭਾਰਤੀ
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮਪਾਂਡੇ ਪਾਂਡੇ ਮੋਤੀ

ਵਾਸੂਬਾਹੇਨ (23 ਮਾਰਚ 1924 - 13 ਦਸੰਬਰ 2020), ਜਨਮ ਤੋਂ ਵਾਸੂਬਾਹੇਨ ਰਾਮਪ੍ਰਸਾਦ ਭੱਟ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਦੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਵਾਸੂਬਾਹੇਨ[1] ਦਾ ਜਨਮ 23 ਮਾਰਚ 1924 ਨੂੰ ਬੜੌਦਾ (ਹੁਣ ਵਡੋਦਰਾ) ਵਿਖੇ ਰਾਮਪ੍ਰਸਾਦ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀਬੇਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ ਦੇ ਸਯਾਜੀਰਾਓ ਗਾਇਕਵਾੜ III ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਸਕੱਤਰ ਸਨ। ਉਹ ਸੱਤ ਭੈਣ-ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਵੀਂ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਨਾਨਕਾ ਪਰਿਵਾਰ ਭਰੂਚ ਨੇੜੇ ਆਮੋਦ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬੜੌਦਾ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ SNDT ਕਾਲਜ (ਹੁਣ SNDT ਮਹਿਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ) ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤੀ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਹਿਤਾ ਗਾਮਾ ( ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੇ ਬਰਾਬਰ) ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਲਈ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[2]

ਉਹ 1949 ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ (ਹੁਣ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਰਾਜਕੋਟ ਅਤੇ ਵਡੋਦਰਾ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 1982 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਕਿਸ਼ੋਰ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਦੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਸਟਰੀ ਕੇਲਵਾਨੀ ਮੰਡਲ ਅਤੇ ਚਿਲਡਰਨ ਅਕੈਡਮੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਨੰਦਮ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵੀ ਕੀਤੀ।[2][1][3][4] ਉਹ ਇੱਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵੀ ਸੀ।[5]

ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 13 ਦਸੰਬਰ 2020 ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[6]

ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰੀਕਸ਼ਾ ਕੇ ਕਾਰਕਸ਼ਾ? ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਹਾਣੀ ਸੀ। ਪਾਂਡੇ ਪਾਂਡੇ ਮੋਤੀ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰਸਿਜ਼ (1996), ਦਿਨ ਤਾਰਾ ਦਰ ਵਦਾਲ (1968), ਮਨਰਾਜ (1973), ਘਦਿਕ ਅਸਾਧ ਘਦਿਕ ਫੱਗਣ (1980) ਅਤੇ ਬੇ ਅੱਖੀ ਸ਼ਰਮ (1996) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜ਼ਕਲਪਿਛੋੜੀ (1959) ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੇ ਜੀਵਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਹੈ। ਉਸਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਕੰਨੜ ਅਤੇ ਮਲਿਆਲਮ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2][7]

ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]

ਉਸ ਨੂੰ 1978 ਵਿਚ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ 'ਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪਾਂਡੇ ਪਾਂਡੇ ਮੋਤੀ (1963) ਅਤੇ ਜੀਵਨੀ ਯੋਗਾਨੁਯੋਗ (2002) ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 Modi, Binit (23 March 2012). "વસુબહેન : નામ નહીં 'સર્વ'નામ, સર્વે જણ માટે એક જ નામ". Binit Modi (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Archived from the original on 2017-04-13. Retrieved 2017-04-13. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Brahmabhatt, Prasad (2010). અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ [History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era] (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Ahmedabad: Parshwa Publication. pp. 251–252. ISBN 978-93-5108-247-7.
  3. Ravi Bhushan (1995). Reference India: Biographical Notes on Men & Women of Achievement of Today & Tomorrow. Rifacimento Int. p. 372.
  4. Ajīta Kaura; Arpana Cour (1976). Directory of Indian Women Today, 1976. India International Publications. p. 191.
  5. Tevani, Shailesh (2003). C.C. Mehta. Sahitya Akademi. p. 84. ISBN 978-81-260-1676-1.
  6. "આકાશવાણી પૂર્વ નિર્દેશક વસુબહેન ભટ્ટ નું ૯૬ વર્ષની વયે અવસાન થયું: તેઓ ઘણા વખતથી પથારીવશ હતાં". Akila News. Retrieved 2020-12-16.
  7. "The Writers Workshop Handbook of Gujarati Literature: A-F". Google Books. 9 March 2017. Retrieved 13 April 2017.