ਵਿਜਾਯਾਲਕਸ਼ਮੀ ਰਾਮਨਨ
ਵਿਜਾਯਾਲਕਸ਼ਮੀ ਰਾਮਨਨ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vijayalakshmi Ramanan; 27 ਫਰਵਰੀ 1924 – 18 ਅਕਤੂਬਰ 2020) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ਆਰਮੀ ਅਫਸਰ ਸੀ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਮਿਲਟਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਜਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ 1977 ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 1979 ਵਿੱਚ ਵਿੰਗ ਕਮਾਂਡਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਈ ਸੀ।[1][2]
ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਰਮਨਨ 1955 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਰਟ-ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਗਈ।[3] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਟਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜਿਸਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ 1962, 1966 ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ ਯੁੱਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੇਵਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।
1968 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬੰਗਲੌਰ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜਿਸਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਮਾਹਿਰ ਬਣ ਗਈ, ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਨਿਯੋਜਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਜੀ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਰਮਨਨ 20 ਮਾਰਚ 1953 ਨੂੰ ਫਲਾਈਟ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਅਤੇ 22 ਅਗਸਤ 1972 ਨੂੰ ਵਿੰਗ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣੀ।[4] ਉਸਨੇ ਜਲਹੱਲੀ, ਕਾਨਪੁਰ, ਸਿਕੰਦਰਾਬਾਦ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਨਰਸ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਅਤੇ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜੀ ਵੀ ਸਿਖਾਈ।
ਰਮਨਨ 1979 ਵਿੱਚ ਵਿੰਗ ਕਮਾਂਡਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ। ਉਹ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ "ਉੱਚ ਆਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸੇਵਾ" ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ 26 ਜਨਵਰੀ 1977 ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੀਲਮ ਸੰਜੀਵਾ ਰੈੱਡੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ। ਰਮਨਨ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 24 ਸਾਲ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬੋਲਦਿਆਂ, ਰਮਨਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਮੈਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕਲੌਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਬਹਾਦਰ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੋਚਿਆ, ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।" ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਰਦੀਆਂ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਉਸ ਨੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਸਾੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਬਲਾਊਜ਼ ਨੂੰ ਕਸਟਮ ਟੇਲਰ ਕੀਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਮਿਆਰੀ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਰਮਨਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ "ਏ ਗ੍ਰੇਡ" ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਦਿੱਲੀ, ਲਖਨਊ, ਸਿਕੰਦਰਾਬਾਦ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਸਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸੁਕੰਨਿਆ ਅਤੇ ਸੁਕੁਮਾਰ ਹਨ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਕੇਵੀ ਰਮਨਨ ਵੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Swamy, Rohini (21 October 2020). "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'". ThePrint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 22 October 2020.
- ↑ "IAF's first woman officer dies at 96". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 21 October 2020. Retrieved 21 October 2020.
- ↑ "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru". Deccan Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 21 October 2020. Retrieved 22 October 2020.
- ↑ "Service Record for Wing Commander Vijayalakshmi Thirupunathura Narayana Iyer 4971 MED at Bharat Rakshak.com". Bharat Rakshak (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved 21 October 2020.