ਸਸੀਮਣੀ ਦੇਬੀ
ਸਸੀਮਣੀ ਦੇਬੀ | |
|---|---|
| ਮੌਤ | 19 ਮਾਰਚ 2015 (92 ਸਾਲ) |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਦੇਵਦਾਸੀ, ਡਾਂਸਰ |
ਸਸੀਮਣੀ ਦੇਬੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sasimani Debi; ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਸ਼ੀਮਣੀ, ਸ਼ਸ਼ੀਮਣੀ, ਦੇਵੀ ) ਸ਼ਬਦ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੀ ਆਖਰੀ ਜੀਵਤ ਮਹਾਰੀ ਜਾਂ ਦੇਵਦਾਸੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਦੀ "ਮਨੁੱਖੀ ਪਤਨੀ" ਸੀ।[1] ਸ਼ਸ਼ੀਮਣੀ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਈ ਸੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁੜੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਦੀ ਇੱਕ "ਜੀਵਤ ਪਤਨੀ" ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪੂਰੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਜਗਨਨਾਥ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਲਗਭਗ 25 ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਰੀ ਸੀ ਜੋ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੀ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਸ਼ੀਮਣੀ ਨੂੰ 7 ਜਾਂ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵਦਾਸੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਉਹ ਬਾਦਸਿੰਘਾਰਾ ਬੇਸ਼ਾ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਜਾਤ੍ਰਾ ਸਮੇਤ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਭਗਵਾਨ ਅੱਗੇ ਨੱਚਦੀ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਸ਼ੀਮਣੀ ਬੁੱਢੀ ਹੋ ਗਈ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਰਵਾਇਤੀ ਓਡੀਸੀ ਸੰਗੀਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗੀਤਗੋਵਿੰਦਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਗਈਆਂ।[3]
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
92 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਡੋਲਾਮੰਡਪਾ ਸਾਹੀ, ਪੁਰੀ ਵਿਖੇ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਈ, ਅਤੇ ਪੁਰੀ ਦੇ ਸਵਰਗਦਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਪਾਲਕ ਪੁੱਤਰ ਸੋਮਨਾਥ ਪਾਂਡਾ ਨੇ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਰਸੋਈ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਚਿਤਾ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ।[4]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Last living Devdasi of Lord Jagannath dies at the age of 93". The Indian Express. 20 March 2015. Retrieved 7 November 2021.
- ↑ "Obituary: Sashimani Devi: A marriage made in heaven". The Economist. 4 April 2015. Retrieved 6 April 2015.
- ↑ "Odisha's last Devadasi Sashimani passes away at 92". The Odisha Sun Times. 19 March 2015. Retrieved 23 March 2015.
- ↑ Barry, Ellen (23 March 2015). "Sashimani Devi, Last of India's Jagannath Temple Dancers, Dies at 92". Nytimes.com. Retrieved 7 November 2021.