ਸ਼ੇਮ (ਨਾਵਲ)
ਲੇਖਕ | ਸਲਮਾਨ ਰਸ਼ਦੀ |
---|---|
ਦੇਸ਼ | ਯੂ.ਕੇ. |
ਭਾਸ਼ਾ | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ |
ਵਿਧਾ | ਜਾਦੂਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦ |
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ | ਜੋਨਾਥਨ ਕੇਪ |
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਤੀ | 8 ਸਤੰਬਰ 1983 |
ਮੀਡੀਆ ਕਿਸਮ | ਪ੍ਰਿੰਟ (ਹਾਰਡ-ਕਵਰ, ਪੇਪਰਬੈਕ) |
ਸਫ਼ੇ | 317 (1983 ਐਡੀਸ਼ਨ) |
ਆਈ.ਐਸ.ਬੀ.ਐਨ. | 978-0-224-02952-0 |
ਓ.ਸੀ.ਐਲ.ਸੀ. | 9646560 |
823 19 | |
ਐੱਲ ਸੀ ਕਲਾਸ | PR6068.U757 S5 1983 |
ਸ਼ੇਮ ਨਾਵਲ ਮਿਡਨਾਈਟਸ ਚਿਲਡਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲੇਖਕ ਸਲਮਾਨ ਰਸ਼ਦੀ ਦਾ ਤੀਜਾ ਨਾਵਲ ਹੈ। 1983 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਇਹ ਨਾਵਲ ਉਸਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਦੂਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ (ਇਸਕੰਦਰ ਹੜੱਪਾ) ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਮੁਹੰਮਦ ਜ਼ਿਆ-ਉਲ-ਹੱਕ (ਜਨਰਲ ਰਜ਼ਾ ਹੈਦਰ) ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਸ਼ਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਸ਼ਰਮ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਪਾਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਰਮ ਅਤੇ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਸੂਫੀਆ ਜ਼ੀਨੋਬੀਆ ਅਤੇ ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਅਨੁਵਾਦ ਲਲਿਤ ਕਾਰਤਿਕੇਯ ਨੇ ਸ਼ਰਮ ਨਾਮ ਹੇਠ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਪਾਤਰ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਕੀਲ ਪਰਿਵਾਰ
- ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ ਸ਼ਕੀਲ - ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਚੁੰਨੀ, ਮੁੰਨੀ ਅਤੇ ਬੰਟੀ ਸ਼ਕੀਲ ਨੇ ਪਾਲਿਆ ਹੈ।
- ਚੁੰਨੀ, ਮੁੰਨੀ ਅਤੇ ਬੰਟੀ ਸ਼ਕੀਲ - ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਜੋ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਬਾਬਰ ਸ਼ਕੀਲ - ਚੁੰਨੀ, ਮੁੰਨੀ ਅਤੇ ਬੰਟੀ ਸ਼ਕੀਲ ਦਾ ਦੂਜਾ ਬੱਚਾ।
ਕਥਾਨਕ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਵਲ ਦਾ ਪਲਾਟ 'ਕਿਊ' ਸਥਾਨ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਵੇਟਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਲਪਨਿਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਕਿਉ ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ (ਚੁੰਨੀ, ਮੁੰਨੀ ਅਤੇ ਬੰਟੀ ਸ਼ਕੀਲ) ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਉਮਰ ਖ਼ਯਾਮ ਸ਼ਕੀਲ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਮਰ ਦੀ ਅਸਲੀ ਮਾਂ ਕੌਣ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕੌਣ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨੋ ਜਣੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਝਗੜੇ ਦੌਰਾਨ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਵਿਚ ਸ਼ਰਾਰਤੀਪਣ ਵਧਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸੰਮੋਹਨ ਦੀ ਕਲਾ ਵੀ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਉਮਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮਾਵਾਂ ਤੋਂ 'ਕਿਊ' ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਲਈ ਇੱਕ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਾਂਗ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਨੇੜਲੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕ (ਐਡੁਆਰਡੋ ਰੌਡਰਿਗਜ਼) ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਮਰ ਇਸਕੰਦਰ ਹੜੱਪਾ ਅਤੇ ਰਜ਼ਾ ਹੈਦਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਇਆ, ਜਿਸਦਾ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਉੱਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ।
ਇਨਾਮ
[ਸੋਧੋ]- ਫ੍ਰੈਂਚ ਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਪ੍ਰਿਕਸ ਡੂ ਮੇਲੀਰ ਲਿਵਰੇ ਟ੍ਰੇਂਜਰ (ਸਰਬੋਤਮ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਿਤਾਬ ਲਈ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ [1]
- 1983 ਦੇ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਸ਼ਾਰਟਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- ਈਰਾਨ ਦੀ ਇਸਲਾਮੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਇੱਕ ਜਿਊਰੀ ਦੁਆਰਾ ਫ਼ਾਰਸੀ ਅਨੁਵਾਦ ਲਈ ਇੱਕ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ [2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "PORTRAIT SALMAN RUSHDIE - Actualité Celebre - EVENE". Archived from the original on 20 जुलाई 2013. Retrieved 5 अगस्त 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
and|archive-date=
(help) - ↑ Daniel Pipes: The Rushdie Affair: The Novel, the Ayatollah, and the West (1990), p.49