ਸ਼ੋਵਾਨਾ ਨਰਾਇਣ

ਸ਼ੋਵਾਨਾ ਨਰਾਇਣ
ਸ਼ੋਵਾਨਾ ਨਰਾਇਣ
ਜਨਮ	2 ਸਤੰਬਰ 1950 (ਉਮਰ 74); ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਭਾਰਤ
ਪੇਸ਼ਾ	ਡਾਂਸਰ
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ	1970-ਵਰਤਮਾਨ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਹਰਬਰਟ ਟਰੈਕਸਲ
ਬੱਚੇ	ਇਰਵੀਨ ਟਰੈਕਸਲ

ਸ਼ੋਵਾਨਾ ਨਾਰਾਇਣ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਭਾਰਤੀ ਕਥਕ ਡਾਂਸਰ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਦੋਹਰਾ ਕੈਰੀਅਰ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਹੀ, ਇੱਕ ਉਹ ਕਥਕ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਆਡਿਟ ਅਤੇ ਅਕਾਉਂਟਸ ਸਰਵਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।^[1] ਉਸ ਦਾ ਗੁਰੂ ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਹੈ।^[2]

ਅਰਲੀ ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ

ਸ਼ੋਵਾਨਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮਿਰਾਂਡਾ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ 1972 ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2008 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਡਿਫੈਂਸ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੈਟਿਕਜ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਫਿਲ ਅਤੇ 2001 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਆਡਿਟ ਅਤੇ ਅਕਾਉਂਟਸ ਸਰਵਿਸ^[3] ਕਰੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 2010 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ (ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਡਾ ਹਰਬਰਟ ਟ੍ਰੈਕਸਲ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਡਾਂਸ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ

ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸ਼ੋਵਨਾ ਨਾਰਾਇਣ ਅਜੋਕੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਉੱਤਮ ਕਥਕ ਮਾਸਟਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ, ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਅਤੇ ਅਨੌਖੇਪਣ ਨਾਲ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਗਡੰਡੀ ਬੁਣਾਈ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰੀਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਕਥਕ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ ਹਨ।

' ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ-ਪਰਫਾਰਮਰ' ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸ਼ੋਵਨਾ ਨਾਰਾਇਣ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਬੈਲੇ, ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੇਮੇਨਕੋ, ਟੈਪ ਡਾਂਸ, ਬੁੱਧ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਨਾਲ ਬੁੱਧ ਬੋਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੱਛਮੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਚਨਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ 1994 ਵਿੱਚ “ਦਿ ਡਾਨ ਅੱਟਰ” ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ-ਕਥਕ-ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੇਮੇਂਕੋ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਕੜੀ ਦੀ ਕਰੀਏਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਨਿਰਮਾਤਾ-ਡਾਂਸਰ ਸੀ। ਉਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ 6 ਵੀਂ ਐਬਾਈਲਿਮਪਿਕਸ 2003 ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦੀ ਕਰੀਏਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ 2010 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਰਜਵੀਂ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾਂਸਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਸਦੇ ਲਈ ਕਰੀਏਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਨਿਰਮਾਤਾ ਵੀ ਸੀ।

ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੇਡੀਅਮ, 1997 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਸੀਕੁਇੰਸ।
ਬੇਗਮ ਹਜ਼ਰਤ ਮਹਿਲ 'ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲੜਾਈ ਬਾਰੇ।
ਬੈਲੇ ਫਾਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਰੋਹ, ਖ਼ਾਲਸਾ ਪੰਥ, 1999।

ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਉੱਘੀਆਂ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀਆਂ ਹਨ:

ਡਾਂਸ ਬੈਲੇ "ਕਡੰਬਰ, ਦਿ ਪੋਇਟ ਮਿ" (2012) ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ 'ਤੇ ਭੈਣ, ਕਾਦੰਬਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ' ਤੇ, ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਉੱਘੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਮਰਹੂਮ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਾਮਚੰਦਰ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਥੀਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੀ ਨ੍ਰਿਤ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਜੋ ਕਿ ਸਮਕਾਲੀ ਚਿੰਤਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ (ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ, ਰਮਣਾ ਮਹਾਰਸ਼ੀ, ਅਸੀਸੀ ਦੇ ਫਰਾਂਸਿਸ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ, ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ)।
"ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ" (ਮਾਈਥਲੀ ਸ਼ਰਨ ਗੁਪਟ ਦੁਆਰਾ) ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਅੰਗ, ਜਿਸ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਭਾਰਤੀ ਨਾਚ ਰੂਪ ਦੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ।

ਇੱਕ ' ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ' ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸ਼ੋਵਨਾ ਨਾਰਾਇਣ ਹਰ ਸਾਲ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ:

ਇੰਡੀਆ ਹੈਬੀਟੈਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ 'ਲਲਿਤਿਰਪਨ ਫੈਸਟੀਵਲ' (ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ) ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮੇਲਾ।
ਕਲਾਸੀਕਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ (ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਦੇ ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਅਸਾਵਰੀ ਤਿਉਹਾਰ।
ਕਥਕ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ (ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਦਾ ਸਲਾਨਾ ਦਿਵਸ 'ਰਿਦਮ ਐਂਡ ਜਯ'।

ਸ਼ੋਵਨਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਨਾਲ ਡਾਂਸਰ ਹੈ. ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਡੂੰਘੀ ਵਚਨਬੱਧ, ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਅਤੇ ਜਾਣੂ ਸਨ, ਉਹ ਸੰਗਠਨਾ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਅਤੇ ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ, ਸੁਨਾਮੀ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਸੀ। ਉਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ 'ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ' ਤੇ ਕਾਬਲ 'ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬਲ ਚੈਂਪੀਅਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਅੋਰਤਾਂ ਦੇ ਮਸਲਿਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਬਲੇਟ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕੀਤੀ।

ਖੋਜ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ

ਸ਼ੋਵਨਾ ਨੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਨਾਲ ਗਯਾ ਦੇ ਨੇੜੇ 8 ਕਥਕ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ।ਉਸਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਏਪੀਗ੍ਰਾਫੀ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਕੇ ਕੇ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸਥਾਨ-ਬ੍ਰਾਹਮੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਥਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਦੀ ਖੋਜ ਕਥਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਬੀ.ਸੀ।ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਡਾਂਸਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਸੰਕਲਪ ਧਾਰਿਆ ਅਤੇ ਅਮਰ ਖਜੂਰਹੋ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਕਥਾ 'ਤੇ' ਮੰਦਰਾਂ ਦਾ ਨਾਚ 'ਸਿਰਲੇਖ' ਤੇ ਇੱਕ ਡਾਂਸ ਵੀਡੀਓ ਲਿਆਇਆ. ਉਹ ਫਿਲਮਾਂ '' ਅਕਬਰਜ਼ ਬ੍ਰਿਜ '' (ਹਿੰਦੀ) ਅਤੇ '' ਦਾਸ ਗੇਹਿਮਨੀਸ ਡੇਸ ਇੰਡੀਸ਼ਿਜ਼ ਟਾਂਜ਼ '' (ਜਰਮਨ) ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰ ਹੈ।

ਰਾਜਨੀਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂਨੈਸਕੋ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਦੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, ਦਿ ਟ੍ਰਿਬਿ,ਨ, ਦਿ ਏਸ਼ੀਅਨ ਏਜ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਈ ਕੌਮੀ ਅਖਬਾਰਾਂ, ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਸਾਲਿਆਂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਖੋਜ ਵਾਲੇ 80 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਏ ਸਨ।

ਕਿਤਾਬਾਂ

ਸ਼ੋਵਣਾ ਨਾਰਾਇਣ ਦੁਆਰਾ

Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000009-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000A-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000C-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000D-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001A-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001B-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001C-QINU`"'</ref>" does not exist.
Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001D-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.

ਹਵਾਲੇ

↑ "Famous Kathak Dancers". Bhavalaya. Archived from the original on 23 April 2012. Retrieved 25 January 2012.
↑ "Shovana Narayan Biography | Childhood, Family, Contribution to Kathak Dance, Facts". www.culturalindia.net (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-05-07.
↑ "Shovana Narayan". Miranda House's website. Archived from the original on 23 ਜੂਨ 2015. Retrieved 25 January 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[1] "Famous Kathak Dancers". Bhavalaya. Archived from the original on 23 April 2012. Retrieved 25 January 2012.

[2] "Shovana Narayan Biography | Childhood, Family, Contribution to Kathak Dance, Facts". www.culturalindia.net (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-05-07.

[3] "Shovana Narayan". Miranda House's website. Archived from the original on 23 ਜੂਨ 2015. Retrieved 25 January 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[1]

[2]

[3]