ਸੋਫੀਆ ਵਾਦੀਆ
ਸੋਫੀਆ ਵਾਦੀਆ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 1901 ਕੋਲੰਬੀਆ |
| ਮੌਤ | 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1986 ਭਾਰਤ |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਸੋਫੀਆ ਕਮਾਚੋ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਥੀਓਸੋਫਿਸਟ, ਸਾਹਿਤਕਾਰ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਬੀ ਪੀ ਵਾਦੀਆ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ |
ਸੋਫੀਆ ਵਾਦੀਆ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਉਚਾਰਣ: Sophia Wadia, née Sophia Camacho), ਇੱਕ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ ਕੁਦਰਤੀ ਭਾਰਤੀ ਥੀਓਸੋਫਿਸਟ, ਸਾਹਿਤਕਾਰ, ਪੈੱਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਜਰਨਲ (ਦਾ ਇੰਡੀਅਨ ਪੈਨ) ਦੀ ਬਾਨੀ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ।[1][2] ਉਸਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਵਰਲਡ ਕਲਚਰ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ[3] ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਬੁੱਕ ਟਰੱਸਟ, ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਵੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1960 ਵਿੱਚ ਵਾਡੀਆ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[4]
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਸੋਫੀਆ ਕਮਾਚੋ ਦਾ ਜਨਮ 1901 ਵਿੱਚ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭੂਮੀ ਪੈਰਿਸ, ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ।[5] 1927 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬੀਪੀ ਵਾਦੀਆ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਥੀਓਸੋਫ਼ਿਸਟ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੌਰੇ ਉੱਤੇ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1928 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਵਾਦੀਆ ਨੇ ਯੂਰੋਪ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਲਾਜ ਆਫ਼ ਥੀਓਸੋਫ਼ਿਸਟਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1929 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਖਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[6]
ਜੋੜੇ ਨੇ 1930 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੈੱਨ ਦੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ[7] ਅਤੇ ਦੋ ਜਰਨਲ, ਦਿ ਇੰਡੀਆ ਪੇਨ ਅਤੇ ਦ ਆਰੀਅਨ ਪਾਥ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ। ਸੋਫੀਆ ਦ ਇੰਡੀਆ ਪੇਨ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹੀ। 1945 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ 1945 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਬੇਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਬਸਵਾਨਗੁੜੀ ਵਿਖੇ 1945 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸੰਸਥਾਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ 1936 ਵਿੱਚ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਦ ਬ੍ਰਦਰਹੁੱਡ ਆਫ਼ ਰਿਲੀਜਨਸ[8] ਅਤੇ 1941 ਵਿੱਚ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦੀ ਤਿਆਰੀ[9] ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ, ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੁਆਰਾ ਮੁਖਬੰਧ ਦੇ ਨਾਲ। ਦ ਬ੍ਰਦਰਹੁੱਡ ਆਫ ਰਿਲੀਜਨਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਐਡੀਸ਼ਨ 1944 ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਮੁਖਬੰਧ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਬੁੱਕ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਜਿਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਚਨਾ, ਦ ਗਾਂਧੀਅਨ ਵੇਅ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ।[10]
ਸੋਫੀਆ ਵਾਡੀਆ ਨੇ 1958 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗਿਆਰਾਂ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰਾਈਟਰਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 1960 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1986 ਨੂੰ 85 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Rosemary Marangoly George (2013). Indian English and the Fiction of National Literature. Cambridge University Press. p. 294. ISBN 9781107729551.
- ↑ Nissim Ezekiel (July 1986). "Madame Sophia Wadia: 'Friend, Philosopher and Guide'". Indian Literature. 29 (4(114)): 146–148. JSTOR 23335225.
- ↑ "IIWC". IIWC. 2015. Archived from the original on 22 ਅਗਸਤ 2015. Retrieved 27 April 2015.
- ↑ "Padma Shri" (PDF). Padma Shri. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 11 November 2014.
- ↑ "Blavatsky Theosophy Group". Blavatsky Theosophy Group. 2015. Retrieved 27 April 2015.
- ↑ "Teosofiskakompaniet". Teosofiskakompaniet. 2015. Archived from the original on 9 ਅਗਸਤ 2020. Retrieved 27 April 2015.
- ↑ "Pen International". Pen International. 2015. Archived from the original on 4 ਅਪ੍ਰੈਲ 2015. Retrieved 27 April 2015.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ Sophia Wadia (1936). The Brotherhood of Religions. International Book House. p. 288. ASIN B0007JF0TK.
- ↑ Sophia Wadia (1941). Preparation for Citizenship. International Book House. p. 79. ASIN B0007J5QOE.
- ↑ "Raja Yoga Books". Raja Yoga Books. 2015. Archived from the original on 7 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 27 April 2015.